سینماسینما، امین نصیری
زن نازنین(۱۹۶۹) که بر اساس داستانی از داستایوفسکی است اولین فیلم رنگی روبر برسون به شمار میرود که با خلق جهانی تماما ابزورد در مقابل آثار موج نو قرار میگیرد. موج نویی که فضاهای بیرونیاش همچون گریزگاهی برای شخصیتها محسوب میشود تا بتوانند دقایقی از سرکوبها، ناملایمات و خفگی فضای خانه رهایی یابند و به محیط های خارجی که اغواگر و رمانتیک هستند پناه ببرند تا هرگونه آزادی عمل و سرخوشی را تجربه کنند(مانندِ چهارصد ضربه ساختهی فرانسوا تروفو). اما در زن نازنین فضاهای خارجی به همان اندازه تیره و بیحال هستند که داخلی. قاب گیریهای برسون راهی به سوی رهایی نمییابند. زن و شوهری که هیچ درکی از خلقیات واقعی یکدیگر ندارند و تنها جسمشان آنها را ظاهرا نزدیک بهم نشان میدهد و حقیقت رابطهشان کیلومترها دور از هم و ناآشنا با یکدیگر است. بیشترین صدایی که در طول فیلم شنیده میشود سر و صدای سرسام آور ماشین هاست که خاموشی روابط آدمی را نشان میدهد و همچنین بیحسی مدنظر برسون را به مخاطب منتقل میکند. خطوطهای متقاطع در و پنجره ها و قفس میمونها در پارک(با توجه به دکوپاژ صحنه)در تمهیدی متساوی با میمون، زن و شوهر را هم مانند دو موجود محبوس و در تنگنا تصویر میکند. روایت فیلم محدود به اطلاعات شوهر و خدمتکار است تا رنج غیرمحسوسی که زن بر دوش میکشد و او از آنها غافل بوده را در کنار پیکر بیجانش بازگو کند و به همین دلیل زن برای مخاطب تا حدودی دست نیافتنی و مرموز باقی میماند. در جاهایی تداوم و انسجام بین گذشته و حال مخدوش شده که این امر بدل به استعاره ای می شود که آن زندگی شکنجهوار برای زن با مرگ فرقی نداشته. اما یک جا هست که کسی جز برسون نمی تواند روایتگر آن باشد_برسون جهان منطقی اثرش را درهم میشکند و شخصا در آن دست می برد_و آن لحظه قبل از خودکشی زن است که دوربین از نقطه نظر شوهر خارج شده و در کنار تنهایی و اندوه روحی زن باقی میماند. برسون زن را برای تماشاگر سرشار از ابهام_ دلیل آن این است که شوهر روایتگر است و برسون تنها در لحظه قبل خودکشی به اثرش ورود میکند آن هم بخاطر علاقهاش به زن تا بتواند در زمان گسست از زندگی که برای او سرشار از مصائب بوده است در کنارش باشد_و درون گرا می کند و در جهت عینیسازی و محسوس کردن رنجاش و از پاسخ به اینکه دقیقا چه «نیازی» دارد، که بدون شک این نیاز فراتر از مادیات است و برای شوهر که معاملهگر است و تنها با پول و طلا سر و کار دارد قابل فهم نیست، طفره میرود اما میزانسن، کمپوزیسیون، دکوپاژ و گاهی دیالوگها نشانه گذاریهای روانشناختی ارائه میدهند. باید بپذیریم که ابهام جزئی از هنر است و به نوبه خود زیباست به شرطی که هدف و کارکرد معینی را در نظر داشته باشد. در زن نازنین ابهام در راستای تاکید بر عدم درک متقابل بین انسانها و دسترسی حقیقیشان به یکدیگر، دست گذاشتن بر بحرانهای درونی و نمایش دلبستگی بیاعتبار یک زوج بکار میرود که در نهایت همهی اینها منجر به خلق جهانی افسردهحال و خفهکننده میشود. جهانی تماما ابزورد و مغموم که برسون به چیره دستانهترین شکلِ ممکن طعمش را به ما میچشاند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- گوهرهایی ناب که جایی در سینمای محبوب فرهادی نداشتند/ درباره انتخابهای آقای کارگردان در ویدئو کلوب «جی ام»
- روایتی بدیع از عصیان
- دستها حرف میزنند
- سکانس طلایی/ زن نازنین
- گدار: به سینما بدرود خواهم گفت
- سینمای کودکان و نوجوانان جهان/ نگاهی به نوجوانی در «چهارصد ضربه» تروفو
- برشهای کوتاه/ دستها در فیلمهای روبر برسون
- آنا کارینا و ژان لوک گدار، شوری توفانی
- اختصاصی/ مصاحبه با آنا کارینا (بخش دوم)/ سینما مدرسه من بود
- اختصاصی/ گفتوگو با آنا کارینا (بخش اول)/ نوجوان دانمارکی که در فرانسه به رویاهایش رسید
- هنرپیشه موج نوی سینمای فرانسه درگذشت
- نگاهی به فیلم «یک محکوم به مرگ فرار کرده است»/ باد به هر کجا که بخواهد میوزد
- درباره انیس واردا/ طلایهدار موج نو سینمای فرانسه
- «طبل حلبی»/ فقدان معصومیت سالهای نخستین؛ در رثای سینمای صامت و زیباییشناسی خاص آن
- فیلمساز تاثیرگذار موج نوی سینمای فرانسه درگذشت
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- به انتخاب تماشاگران و به یاد شانتال آکرمن؛ ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن جایزه جدید میدهد
- رقابت «آنیتا، گمشده در اخبار» در جشنواره استانبول
- پایان تور کنسرت علیرضا قربانی در تهران
- تلفیق شادی و شایستگی؛ نگاهی به برنامه «آی نسیم سحری عید شد»
- همکاری دوباره با یونیورسال؛ کیلین مورفی وارد ماجراهای جنجالی زغال سنگ آمریکا شد
- نگاهی به سریال افعی تهران
- علی اصغر رضایی نیک درگذشت
- ۱۰ روز مانده به شروع اجرا؛ نمایشِ بهرام افشاری ۲ میلیاردی شد
- برنامه تعطیلی سینماها در شبهای قدر
- به کارگردانی مهیار علیزاده؛ بازیگران نمایش «و تو هم برنگشتی» معرفی شدند/ اولین حضور شمس لنگرودی در تئاتر
- کنسرت «علیرضا قربانی» / گزارش تصویری
- بهار «مولوی» با متن محمد چرمشیر آغاز میشود
- شروع فیلمبرداری فیلم «پیکی بلایندرز» از ماه سپتامبر با حضور کیلین مورفی
- الهه نوبخت داور بخش اصلی جشنواره هلند شد
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- تلاش برای تحریف تاریخ/ نگاهی به فیلم «پرویزخان»
- فریاد، فضیلت است/ یادداشتی بر فیلم «داگویل» با نگاهی به پرفورمنس «ریتم صفر» مارینا آبراموویج
- جورج میلر با «فیوریوسا» به کن میرود
- نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم با حمایت همراه اول در حال برگزاری است
- سفری به سوی ناشناخته ها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- پوسترهای ۲ بخش جنبی جشنواره کن منتشر شدند
- جان تراولتا در یک فیلم درجه ۳ دیگر بازی کرد/ نمایش در آوریل
- عیدی همراه اول با سبدی از محصولات دیجیتال
- احمدرضا عابدزاده از عوامل «پرویز خان» شکایت کرد
- صدور پروانه نمایش غیرسینمایی برای ۴۱ اثر
- اجرای طرح «اکران شبانه» سینماها در تعطیلات نوروز