سینماسینما، مسعود جعفری
اگر کسی بخواهد از سخنرانیهای اشخاصی که در «شبهای بخارا» و «دیدار و گفتوگوها» فقط قسمتی را که سخنرانان از این همه تلاش و کارهایی که علی دهباشی یکجا و بیوقفه انجام میدهد، یک پلان بردارد و فیلمی بسازد، شاید زمان فیلم به دو ساعت یا نزدیک به آن برسد. این صحبتی است که من همواره در برنامههای بخارا یا خارج از آن میشنوم. اینکه کسی بتواند با این طیف گسترده از اصحاب قلم و فرهنگ و هنر در تماس باشد و قادر به اینکه چنین بزرگانی (که من از بردن نامشان در اینجا خودداری میکنم، زیرا خود یک متن طولانی خواهد شد) را به مراسم و برنامههای خود دعوت کند و نوشتههایشان را در مجله بخارا انتشار دهد، کاری است که فکر نمیکنم ازدست شخص یا حتی نهاد دیگری بربیاید. طرز کار کردن دهباشی خیلی خاص است؛ او باید بر همه کارهای مجله و مراسمی که برگزار میکند، نظارت داشته باشد. حتی اگر کاری را به کسی محول میکند، باز هم خودش باید دست آخر آن را چک کند و از درست انجام شدنش مطمئن شود. این نوع کار کردن من را به فکر ساختن فیلمی مستند از دهباشی و فعالیتهایش که محدود به بخارا نمیشود، انداخت. (علی دهباشی به جز مجله بخارا و برنامههای مربوط به آن با چند مجله دیگر نیز همکاری دارد و به مستندسازانی که به او برای فیلمشان نیاز دارند نیز کمک میکند و…) ابتدا فکر میکردم که حداکثر سه یا چهار ماه فیلمبرداری کافی خواهد بود، ولی کار عملا نزدیک به چهار سال طول کشید. علتش هم این بود که همانطوری که از اول با وی صحبت کرده بودم، نمیخواستم فیلم را از طریق مصاحبه با بزرگان ادب و فرهنگ این سرزمین بسازم و قصدم این بود که با دنبال کردن او در زندگی و کارهایش، نحوه فعالیت و نتیجهاش را که در «شبهای بخارا»، «دیدار و گفتوگوها» و دست آخر در مجله بخارا منعکس میشود، نشان بدهم. وی تمام این کارها را مثل یک دانشجو که مجلهای در دانشگاه منتشر میکند و برنامههای فرهنگی و هنری برگزار میکند، انجام میدهد، ولی کار او در محدوده دانشگاهی یا یک محفل کوچک هنری – فرهنگی نمیماند. مجله بخارا به تمام ایران و حتی فراتر از مرزها به اروپا، آمریکا، افغانستان، تاجیکستان و… هم میرود. «شبهای بخارا» تا کنون در نقاط مختلف ایران و حتی فراتر از مرزهای ایران در کشورهای دیگر هم برگزار شده و این همه فعالیت هنری-فرهنگی باعث تعجب همه اصحاب فرهنگ و هنر ایران و خارج از مرزهای ایران است. این همه علاقه به فعالیتهای فرهنگی از کجا میآید؟ چگونه و با چه انرژیای این حجم از کار را میتوان انجام داد؟ در این چند سالی که از نزدیک با علی دهباشی آشنا شده و با او در ارتباط بودهام، یک مطلب را متوجه شدهام که تاکنون در هیچجا عنوان نکردهام. دهباشی شم تجاری خوبی هم دارد و اگر این همه انرژی را در راه دیگری صرف میکرد، امروزه بینیاز از مسائل مالی به زندگی راحتی مشغول بود، ولی عشق او به فرهنگ و هنر و خصوصا فرهنگ و هنر سرزمینمان مانع از این شده که خود را صرف کار دیگری جز این بکند. وقتی چهار سال از کسی فیلمبرداری میکنی و سرانجام به میز تدوین میرسی، با معضل بزرگی مواجه میشوی و آن انتخاب و حذف فیلمهایی است که گرفتی. مگر چقدر از این فیلمها را میتوانی حذف کنی؟ اگر آنچه را که میخواستم، در فیلم میگذاشتم، این مستند حدود پنج ساعت میشد که غیرممکن بود. این فیلم ضمنا حاصل بسیاری از صحنههایی است که به خاطر اجتناب از طولانی شدن مجبور شدم حذف کنم، به امید اینکه حاصل کار بخشی از فعالیتها و خصوصا نحوه کار کردن علی دهباشی را نشان بدهد. مطلبی که خیلیها از خود و از دیگران میپرسند: علی دهباشی چطوری این همه کار فرهنگی را انجام میدهد؟
کارگردان «سلطان بی تخت و تاج بخارا»، مستندی درباره علی دهباشی
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- بازگشایی سامانه ثبت طرح مرکز گسترش از اردیبهشت ۱۴۰۳
- معرفی فیلمهای ۳ بخش از جشنواره «سینماحقیقت»
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار مستند راهیافته به چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران اعلام شد
- ۶۱۵ مستند ایرانی متقاضی حضور در هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- یک ایرانی نامزد دریافت پاندای طلایی چین شد
- در یک نشست رسانهای مطرح شد؛ دغدغه کارگردان باید فقط ساخت یک فیلم خوب باشد/ ما در قبال این فرهنگ مسئولیم
- رونمایی از مستند «سبز بن دار»
- کتاب «حاشیه همان متن است» منتشر شد
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار راهیافته به بخش مستند بلند جشنواره چهل و یکم فیلم فجر اعلام شد
- مستندهای خارجی بلند و نیمه بلند مسابقه بینالملل «سینماحقیقت» معرفی شدند
- مستندهای کوتاه و نیمه بلند «سینماحقیقت» معرفی شدند
- افزایش مبلغ جوایز شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»/ ۵۰ میلیون تومان جایزه بهترین فیلم
- پوستر شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت رونمایی شد
- داستانهایی از یزد در «تا بادها، یادها را نبرند»/ مستند آرشیوی سندی هویتی است
نظر شما
پربازدیدترین ها
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
آخرین ها
- بزرگداشت کیانوش عیاری و افتتاح گنجینه این فیلمساز در موزه سینما
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- نمایش موزیکال «شازده کوچولو» / گزارش تصویری
- پیکر مسعود اسکویی به خانه ابدی بدرقه شد/ چرا برخی آدمها محبوب میشوند؟
- پایان تصویربرداری فیلم «ویلای موروثی»/ روایتی از زندگی یک باغبان
- رقابت ستارههای یک کمدی و یک درام عاشقانه تاریخی/ میزبانی سینماها از دو فیلم جدید
- پولاد کیمیایی برای «گالیله» میخواند
- فرصت ۳ فیلم کوتاه ایرانی برای اسکار ۲۰۲۵
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد
- روسای جدید آکادمی سزار معرفی شدند
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا