سینماسینما، مسعود جعفری
اگر کسی بخواهد از سخنرانیهای اشخاصی که در «شبهای بخارا» و «دیدار و گفتوگوها» فقط قسمتی را که سخنرانان از این همه تلاش و کارهایی که علی دهباشی یکجا و بیوقفه انجام میدهد، یک پلان بردارد و فیلمی بسازد، شاید زمان فیلم به دو ساعت یا نزدیک به آن برسد. این صحبتی است که من همواره در برنامههای بخارا یا خارج از آن میشنوم. اینکه کسی بتواند با این طیف گسترده از اصحاب قلم و فرهنگ و هنر در تماس باشد و قادر به اینکه چنین بزرگانی (که من از بردن نامشان در اینجا خودداری میکنم، زیرا خود یک متن طولانی خواهد شد) را به مراسم و برنامههای خود دعوت کند و نوشتههایشان را در مجله بخارا انتشار دهد، کاری است که فکر نمیکنم ازدست شخص یا حتی نهاد دیگری بربیاید. طرز کار کردن دهباشی خیلی خاص است؛ او باید بر همه کارهای مجله و مراسمی که برگزار میکند، نظارت داشته باشد. حتی اگر کاری را به کسی محول میکند، باز هم خودش باید دست آخر آن را چک کند و از درست انجام شدنش مطمئن شود. این نوع کار کردن من را به فکر ساختن فیلمی مستند از دهباشی و فعالیتهایش که محدود به بخارا نمیشود، انداخت. (علی دهباشی به جز مجله بخارا و برنامههای مربوط به آن با چند مجله دیگر نیز همکاری دارد و به مستندسازانی که به او برای فیلمشان نیاز دارند نیز کمک میکند و…) ابتدا فکر میکردم که حداکثر سه یا چهار ماه فیلمبرداری کافی خواهد بود، ولی کار عملا نزدیک به چهار سال طول کشید. علتش هم این بود که همانطوری که از اول با وی صحبت کرده بودم، نمیخواستم فیلم را از طریق مصاحبه با بزرگان ادب و فرهنگ این سرزمین بسازم و قصدم این بود که با دنبال کردن او در زندگی و کارهایش، نحوه فعالیت و نتیجهاش را که در «شبهای بخارا»، «دیدار و گفتوگوها» و دست آخر در مجله بخارا منعکس میشود، نشان بدهم. وی تمام این کارها را مثل یک دانشجو که مجلهای در دانشگاه منتشر میکند و برنامههای فرهنگی و هنری برگزار میکند، انجام میدهد، ولی کار او در محدوده دانشگاهی یا یک محفل کوچک هنری – فرهنگی نمیماند. مجله بخارا به تمام ایران و حتی فراتر از مرزها به اروپا، آمریکا، افغانستان، تاجیکستان و… هم میرود. «شبهای بخارا» تا کنون در نقاط مختلف ایران و حتی فراتر از مرزهای ایران در کشورهای دیگر هم برگزار شده و این همه فعالیت هنری-فرهنگی باعث تعجب همه اصحاب فرهنگ و هنر ایران و خارج از مرزهای ایران است. این همه علاقه به فعالیتهای فرهنگی از کجا میآید؟ چگونه و با چه انرژیای این حجم از کار را میتوان انجام داد؟ در این چند سالی که از نزدیک با علی دهباشی آشنا شده و با او در ارتباط بودهام، یک مطلب را متوجه شدهام که تاکنون در هیچجا عنوان نکردهام. دهباشی شم تجاری خوبی هم دارد و اگر این همه انرژی را در راه دیگری صرف میکرد، امروزه بینیاز از مسائل مالی به زندگی راحتی مشغول بود، ولی عشق او به فرهنگ و هنر و خصوصا فرهنگ و هنر سرزمینمان مانع از این شده که خود را صرف کار دیگری جز این بکند. وقتی چهار سال از کسی فیلمبرداری میکنی و سرانجام به میز تدوین میرسی، با معضل بزرگی مواجه میشوی و آن انتخاب و حذف فیلمهایی است که گرفتی. مگر چقدر از این فیلمها را میتوانی حذف کنی؟ اگر آنچه را که میخواستم، در فیلم میگذاشتم، این مستند حدود پنج ساعت میشد که غیرممکن بود. این فیلم ضمنا حاصل بسیاری از صحنههایی است که به خاطر اجتناب از طولانی شدن مجبور شدم حذف کنم، به امید اینکه حاصل کار بخشی از فعالیتها و خصوصا نحوه کار کردن علی دهباشی را نشان بدهد. مطلبی که خیلیها از خود و از دیگران میپرسند: علی دهباشی چطوری این همه کار فرهنگی را انجام میدهد؟
کارگردان «سلطان بی تخت و تاج بخارا»، مستندی درباره علی دهباشی
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- بازگشایی سامانه ثبت طرح مرکز گسترش از اردیبهشت ۱۴۰۳
- معرفی فیلمهای ۳ بخش از جشنواره «سینماحقیقت»
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار مستند راهیافته به چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران اعلام شد
- ۶۱۵ مستند ایرانی متقاضی حضور در هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- یک ایرانی نامزد دریافت پاندای طلایی چین شد
- در یک نشست رسانهای مطرح شد؛ دغدغه کارگردان باید فقط ساخت یک فیلم خوب باشد/ ما در قبال این فرهنگ مسئولیم
- رونمایی از مستند «سبز بن دار»
- کتاب «حاشیه همان متن است» منتشر شد
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار راهیافته به بخش مستند بلند جشنواره چهل و یکم فیلم فجر اعلام شد
- مستندهای خارجی بلند و نیمه بلند مسابقه بینالملل «سینماحقیقت» معرفی شدند
- مستندهای کوتاه و نیمه بلند «سینماحقیقت» معرفی شدند
- افزایش مبلغ جوایز شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»/ ۵۰ میلیون تومان جایزه بهترین فیلم
- پوستر شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت رونمایی شد
- داستانهایی از یزد در «تا بادها، یادها را نبرند»/ مستند آرشیوی سندی هویتی است
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد
- صدور پروانه ساخت غیرسینمایی برای ۴ فیلم کوتاه داستانی
- ادامه اجرای «سهخواهر» در تالار مولوی
- یک واقعگرای بیرحم؛ دل تورو درباره میازاکی چه نوشت؟/ سینماییهای فهرست تایم ۲۰۲۴
- راهیابی ۳ فیلم کانون به جشنواره بینالمللی کودکان لکنوی هند
- تمدید فراخوان دومین جشنواره ایده تا محصول صنعت ارتباطات
- فراخوان تأمینکنندگان گوشی همراه
- «هیس» در فستیوال «روسکایا کلاسیکا» روی صحنه میرود
- کنایه کارگردان «آپاراتچی» به تبعات استفاده نکردن از تبلیغات ماهوارهای
- «گالیله» با ۳ اجرا ۳۰۰ میلیون فروخت
- کیانو ریوز در فیلم جدید روبن اوستلوند بازی میکند