پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

به گزارش سینماسینما، پروفسور دانا پولان نایب رییس گروه مطالعات فیلم دانشگاه نیویورک و مفسر کرایتریون کالکشن به بهانه نمایش فیلم «وقت نهار» در جشنواره «فیلم شهر» نیویورک نوشته که قرار است در نشریه روزانه جشنواره نیز منتشر شود.

متن یادداشت بدین شرح است: «آشنایی من با علیرضا قاسمی از نوع مجازی است چراکه در زمینه جهانی امروز بسیاری از تعاملات سازنده ما در زمینه فیلم و رسانه و فرهنگ به ناچار به دلیل فاصله زیاد، می‌تواند تاحدودی توسط ارتباطات اینترنتی برقرار شود. وقتی او از من خواست تا داور نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم بی‌کلام (که اکنون عنوان جهانی هم به آن اضافه شده) بشوم، ما شروع به گفتگوی ایمیلی کردیم. من از این که در میان هیات داوران باشم خوشحال بودم و خوشحال‌تر شدم وقتی علیرضا برخی از فیلم‌های خودش را از طریق «ویمو» با من به اشتراک گذاشت.

فیلم‌های آن فستیوال همه کاملا صامت نبودند- مقررات جشنواره اجازه استفاده از موسیقی متن و افکت‌های صوتی را می‌داد- اما بسیاری از آنها نشان می‌داد که نبود دیالوگ می‌تواند به فیلمسازان فشار آورد تا به بررسی منابع بصری اساسی در سبک‌های سینمایی توجه کنند. در چنین سبکی و نیز در فیلم‌هایی که علیرضا ساخته بود که دیالوگ داشتند، من شاهد اعتماد به نفس بصری‌ بودم که می‌شد در هر شات شاهد آنها بود. دوربین همیشه در جایی عالی قرار داشت تا برای پیشبرد روایت به کار آید و در هر لحظه داستان، حس‌های آن را با تشدیدی موثر ارایه کند. برای مثال یک نمای شگفت‌انگیز در «فرکانس» را به خاطر می‌آورم که در انتهای یک سالن تاریک، دری وجود دارد که تیرگی اطراف این در، در قاب فیلم، تیرگی مضاعفی ایجاد می کند (در واقع یک مستطیل در قاب مستطیل داریم) که معنایی اسرارآمیز به فیلم می‌بخشد.

همچنین در ترکیب‌های مطمئن و جایگاه‌های دوربین در فیلم‌های علیرضا قاسمی، آنچه ارایه می‌شود تصاویری است که به اندازه محتوای روایتی ارزش دارند. همه این‌ها در خدمت داستان‌سرایی جذابی هستند، حالا چه می‌خواهد فعل و انفعال‌های واقعیت و فانتزی در «فرکانس» باشد یا تنش‌های «وقت ناهار» که در آن داستانی تیره از مرگ وارد داستانی می شود که اتفاق‌های دیگری در آن رخ می دهد.

درباره فیلم «وقت ناهار» هم باید اول از همه به استادی به نمایش گذاشته شده در سبک بازیگری ستاره جوان «وقت ناهار» که در نقشش فوق العاده است، حرکت، رد وبدل شدن دیالوگ و غیره اشاره کنم.

وقتی بیننده متوجه می‌شود که زن جوان فقط برای تشخیص هویت مادرش به سردخانه نیامده و می‌خواهد موادی را که داخل بدن او پنهان شده پیدا کند، شگفت‌زده می‌شود. تمام چیزهایی که در مورد قدرت فیلمسازی به آن‌ها اشاره کردم، از موسیقی متن گرفته تا نقش آفرینی‌ها و سرعت داستان و تدوین، باعث می‌شود این پیچش داستانی غیرمنتظره باورپذیرتر، کاملا محتمل و بسیار جذاب شود.

در نکته‌ای تاثیرگذارتر، می‌بینیم که نیاز درمانده این زن جوان برای پیدا کردن موادی که مادرش قاچاق کرده بود، عشق او نسبت به مادرش و احساس تراژدی درگذشت او را زیر سوال نمی‌برد. بخش اول فیلم که در آن یک نوع سردی خاص در نحوه برخورد با مرگ در خانواده را مشاهده می‌کنیم، به نحوی با پایان فیلم همخوانی دارد که در آن در مردی که سوار موتورسیکلت است، یک نوع سردی خاص نسبت به زنی که درگذشته، مشاهده می‌کنیم. این صحنه‌ها، لحظه‌های تنهایی دختر با مادر را تکمیل می کنند، صحنه هایی که نشان دهنده دل‌شکستگی اوست، اما نشان می‌دهد در عین حال او باید کار پست پیدا کردن مواد را انجام بدهد.

از نظر موضوعی، «فرکانس» و «وقت ناهار» برخوردهای بسیار متفاوتی نسبت به واقعیت‌های روزمره دارند (با وجود اینکه جفت‌شان در تمرکز موضوعی روی زنان تحسین برانگیز هستند)، اما هر دو نشانگر یک استعداد هوشمند سینماتیک در کار هستند، استعدادی که به طور خارق‌العاده‌ای می‌داند چطور باید از پتانسیل های فیلم به شیوه‌ای قدرتمند استفاده کند. این سینمای روایتی در خالص‌ترین فرم خود است.»

دانا پولان نویسنده ۸ کتاب در زمینه فیلم و رسانه و بیش از ۲۰۰ مقاله و نقد در این زمینه است. دو عنوان از این کتاب‌ها از انتشارات جدید دانشگاه دوک هستند. وی رییس پیشین انجمن مطالعات سینمایی، انجمنی تحصصی برای فیلم است و سردبیر پیشین نشریه این انجمن با عنوان «سینما ژورنال» بوده است. وی دارای مدرک دکتری ادبیات از دانشگاه سوربن و مدرک دکتری در رشته «تفکرات مدرن» از استنفورد است. وی از وزارت فرهنگ فرانسه لقب شوالیه را برای مشارکت در مبادلات فرهنگی در سال ۲۰۰۳ دریافت کرده است.

علیرضا قاسمی، کارگردان و فیلمنامه‌نویس ایرانی است که بیشتر برای کارگردانی فیلم کوتاه «وقت نهار» و بنیان‌گذاری جشنواره فیلم بی‌کلام گلوب شناخته می‌شود.

وی متولد ۱۳۶۹ و سازنده فیلم «وقت نهار» است که نامزد بهترین فیلم کوتاه در جشنواره کن ۲۰۱۷ شد.

علیرضا قاسمی در سال ۱۳۹۳ دبیر یازدهمین جشنواره فیلم کوتاه دانشجویی نهال شد و در سال ۱۳۹۴ به عنوان مؤسس جشنواره بین‌المللی فیلم بی‌کلام گلوب خود نیز وظیفه دبیری این جشنواره را بر عهده گرفت و اکنون رییس هیات مدیره جشنواره بین‌المللی فیلم بی‌کلام گلوب است.

منبع: مهر