معاون امور بین الملل جشنواره جهانی فیلم فجر درباره ویژگی‌های این دوره، انتخاب فیلم ها و استراتژی که قرار است این جشنواره در ادوار مختلف پیگیری کند، توضیح داد.
* به نظر می‌رسد استراتژی جشنواره جهانی فیلم فجر در انتخاب آثار برای بخش‌های مختلف توجه به سینمایی است که کمتر دیده شده یا دست کم در ایران کمتر دیده شده. این می‌تواند موقعیت خاصی به جشنواره بدهد و جایگاه آن را به عنوان پیشنهاددهنده و معرفی کننده یک سینما مطرح کند.
امیر اسفندیاری: بحث از پیشنهاد نوع خاصی از سینما نیست. بحث بر سر این است که جدا از فیلم‌های پرمخاطب آمریکایی و هندی، سینماهای ملی در سایر نقاط جهان زنده هستند و مخاطبان خاص خود را دارند. آشنایی با تجربه‌های جدیدی که در این کشورها اتفاق می‌افتد، هم به شناخت موقعیت سینمای ملی ایران کمک بیشتری می‌کند و هم در مواردی افق‌های جدیدی را پیش‌روی سینماگران می‌گشاید. برای مثال در زمان برگزاری یکی از جشنواره‌های سینمایی در سال گذشته، کارگردانی ایتالیایی به این نکته اشاره می‌کرد که اشتباه نکنیم و بدانیم در برابر موج مسلط سینما همه در یک قایق هستیم.
* کار انتخاب فیلم و رایزنی برای دعوت از میهمانان و داوران از چه زمانی آغاز شد؟ درباره ملاک‌ها و معیارهای حضور میهمانان صحبت کنید.
جلسات سیاستگذاری و شناسایی فیلم‌های سینمایی از اواسط شهریور ماه آغاز شد و از اوایل آبان، بحث حضور داوران در جشنواره جدی‌تر شد. در مورد داوران و کارگاه‌ها و… بحث پیچیده تر است: طبیعتا تعداد زیادی افراد شناخته شده و متنفذ به لحاظ موقعیت جهانی مورد شناسایی و پیگیری قرار می‌گیرند و مذاکراتی مستمر با ایشان پیگیری می‌شود. اما موضوع ملاک و معیار حضور سایر مهمانان در بازارهای فیلم و جشنواره‌های سینمایی آنقدرها هم پیچیده نیست. در حقیقت، در تمام بازارها و جشنواره‌ها عمده مدعوین همان کسانی هستند که در طول سال‌های متمادی در این حوزه فعالیت داشته‌اند. بالطبع نمایندگان جشنواره‌ها و سازمان‌های سینمایی در تمام کشورهای جهان برای مدتی طولانی تغییر چندانی نمی‌کنند – البته پیگیری مکاتبات با ایشان پیچیده و زمان بر است.
* گروهی درباره ناآشنا بودن فیلم‌ها و چهره‌های جشنواره انتقاد می‌کنند. در این باره صحبت کنید.
این ایراد از سوی کسانی وارد می‌شود که اصولا سینما را در جریان اصلی خلاصه می‌کنند. حقیقت این است که جای نمایش فیلم‌های جریان سینمای مسلط در اکران عمومی است و جشنواره‌ها در اصل محلی برای نمایش تجربه‌هایی متفاوت هستند. از جهتی هم طرح این ایراد می‌تواند مثبت باشد از این بابت که مخاطبینی را به سوی جشنواره هدایت می‌کند که به کشف و شهودهای جدید و آشنایی با آنچه اکنون در سینمای کشورهای دیگر اتفاق می افتد، علاقه ای خاص دارند. البته ما چهره‌های شناخته شده و مطرح سینمایی را هم در جشنواره خواهیم داشت.
* چقدر استقلال جشنواره جهانی فیلم فجر از جشنواره‌های معتبری مانند کن و برلین مدنظر بوده. یعنی سینمای ایران تحت تاثیر گرایش یا تداعی کننده نام یا سلیقه‌ای نباشد و خود معرفی کننده و مطرح کننده نام‌ها باشد؟
موضوع به هیچ وجه قیاس با کن، برلین و ونیز نیست. جشنواره‌هایی که نام می‌برید هر کدام توانسته‌اند با اتکا به سیاست‌هایی درازمدت به جایگاهی فوق‌العاده در جریان بازاریابی محصولات سینمایی دست پیدا کنند. فجر امسال هم با تاکید بر معرفی برخی از فیلم‌های دیده نشده و یا کمتر دیده شده و پیگیری سیاست‌هایی دراز مدت، مسیر مناسبی را برای ثبت یک جشنواره تاثیرگذار آغاز می‌کند.
* چقدر امیدوارید این دوره از جشنواره به آنچه در ذهن شما و دبیر وجود دارد برسید؟
مهم‌تر از هر چیز طرح‌هایی‌ست که برای ادامه مسیر وجود دارد. بالطبع در دوره نخست با کمبودهایی روبرو خواهیم بود که می‌بایست به تدریج مرتفع شود. ولی من مجموعا فکر می‌کنم شاهد اتفاقات بسیار خوبی در این دوره هستیم.
* این دوره بخش‌هایی مانند دارالفنون و باشگاه هواداران برای نخستین بار تجربه می‌شود. بخش استفاده از داوطلبان هم همین‌طور. فکر می‌کنید این بخش‌ها چقدر به امتیاز جشنواره تبدیل شوند؟
به هر حال، کسانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، عمدتا به دلیل انس و عشقی که به این کار پیدا کرده‌اند، همچنان در این حرفه مانده‌اند. فکر می‌کنم با استمرار این روش، طبیعتا، هواداران و دلبستگان بیشتری به جشنواره معرفی خواهند شد. در مورد داوطلبان هم امیدوارم با توجه به اینکه پروسه‌ای درست با آزمون‌های حرفه‌ای را پشت سر گذاشته‌اند و همه آنها هم بخاطر علاقه به سینما داوطلب شده‌اند، در طول جشنواره پیش رو هم حضور تاثیرگذاری داشته باشند.
* مخاطب این دوره با توجه بر تمرکزی که بر بار علمی و دانشگاهی وجود دارد چه گروهی هستند؟
مخاطبان واقعی کسانی هستند که دغدغه هنر و زبان سینما را دارند. کسانی که می‌خواهند از تجربه‌های متفاوت سینمایی لذت بیشتری ببرند. اصولا برای این گروه از سینما دوستان مباحث نظری هم ارزشی دو چندان دارد.
* از ترکیب فیلم ها در بخش های مختلف راضی هستید؟ چقدر به چشم انداز اولیه دست یافته‌اید؟
شاید جای فیلم‌هایی از سینمای مستقل آمریکای شمالی و یا سینمای پویای آلمان و لهستان در جشنواره خالی باشد، ولی در مجموع، با توجه به تنوع آثاری که به جشنواره رسیده و همین‌طور آثاری که از آنها در سطح جهانی و یا آسیایی برای اولین بار رونمایی می‌شود، از انتخاب‌ها به شدت راضی هستم.
* می‌توان گفت این دوره نسبت به ادوار قبلی جشنواره در بخش انتخاب آثار و میهمانان ویژگی‌های منحصر به فردی دارد؟
حجم قابل توجه فیلم‌های آمریکای لاتین و اروپای شمالی یکی از نقاط قابل اعتنایی‌ست که باید بیشتر از آن حرف زد. به علاوه نگاه کیفی که در این دوره، پیگیری شده و کارگاه‌ها و کلاس‌هایی که جشنواره را تخصصی‌تر و علمی‌تر کرده، از جمله مواردی است که موجب تمایز این جشنواره نسبت به ادوار گذشته می‌شود.
سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر به دبیری رضا میرکریمی از اول تا ششم اردیبهشت ماه امسال در پردیس سینمایی چارسو برگزار می شود.
