پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

سینماسینما، محمد حقیقت: «دِرب» به معنی زمین سفت، فیلمی آرام است و حکایت ارتباط قابل احترام بین آدم‌ها که به سادگیِ طبیعت، روزگار می‌گذرانند. این اثر به شایستگی می‌تواند یکی از فیلم‌های شاخص و متفاوت جشنواره فجر امسال باشد.

مدتی پیش آخرین فیلم هادی محقق، دِرب، که پخش کننده بین‌المللی آن، پرشیا فیلم (به مدیریت علی قاسمی) است را دیدم. فیلم را دوست داشتم و با کارگردانش چند تماس و گپ تلفنی هم داشتم. بعد از آن، او یک ورسیون جدید فرستاد که بسیار از آن راضی‌تر بود.
داستان، با حوصله و نقاشی‌وار، به حکایت مردی با پشتکار و انسان دوست می‌پردازد که مسئول اداره برق در مکان‌های دورافتاده و در دشت‌هاست، تا سرانجام به کمک مردی که به تنهائی روزگار می‌‌گذراند، برود و به وی یاری رساند. در فیلم برای این آدم‌های تک افتاده، برق وسیله‌ای برای ارتباط با هم محسوب می‌شود، که مدرنیته به کمک پیوند میان افراد می‌آید.
هادی محقق همچون فیلم‌های قبلی‌اش مثل «ممیرو»(فناناپذیر) استیل ویژه خود را دنبال می‌کند که نشات گرفته از مکانی است که قبلا درآنجا به دنیا آمده و مدت‌ها زندگی کرده است (دهدشت در استان کهگیلویه و بویر احمد).
محقق می‌گوید: دربیست و سه چهارسالگی به تهران رفته تا تحصیل سینما کند. بعد از مدتی دستیار کارگردان افراد گوناگون شده. آنگاه به‌شدت پیگیر فیلم دیدن می‌شود، کتاب‌هائی نیز در این زمینه مطالعه می‌کند. او درباره روش کار سینمایی‌اش می‌گوید: «ازنظر فرمِ کار برای ساختن فیلم، در نوجوانی سینما را به‌ طور کلی خیلی کند می‌دیدم. بدون اینکه مثلا آثار فیلمسازانی چون تارکوفسکی، کیشلوفسکی، کیارستمی، شهیدثالث و غیره را دیده باشم و یا مورد توجه‌ام بوده باشد. منظورم از کند بودن این است که فکر می‌کنم باید در خدمت زندگی و ریتم آن بود. این نگرش را من قبل از کار در سینما هم داشتم. من در واقع در کهگیلویه نوجوانی خود را گذرانده بودم. بخشی از زندگی آدم‌ها و تاثیراتی که بعدا در کارهایشان خواهد بود ناشی ازهمین نوستالژی دوران نوجوانی است. این‌ها را نمی‌شود ازهم جدا کرد.
در مورد کار فیلمسازی یک تجربه فیلم کوتاه داشتم ولی به حساب نمی‌آید. بعدا درسال ۲۰۱۲ یک مستند ساختم، به اسم «نگاهی به آسمان». ۴۲ دقیقه بود و بعدا جدی‌تر به فیلم بلند داستانی فکر کردم. «بردو» (اوخوب سنگ می‌زند) را درسال ۲۰۱۳ ساختم و سپس «ممیرو» را در سال ۲۰۱۵ که بسیار مورد توجه جشنواره‌ها قرارگرفت. فیلم بعدی درسال ۲۰۱۸، «ایرو» است و فیلم «دِرب» را هم که به تازگی تمام کردم.»

هادی محقق که در سال ۱۹۷۸ به دنیا آمده، ابتدا در رشته مکانیک خودرو تحصیل کرده، حالا در فیلم «درب»، خود نقش راننده، که مامور برق است و باید به جاهای مختلف سرکشی کند را بازی می‌کند. وی قبل از وارد شدن به دنیای سینما، ازسال ۱۹۹۰ به عنوان بازیگر و کارگردان تئاتر فعالیت داشته است.

وقتی می‌پرسم چرا اسامی فیلم‌هایت معادل فارسی که همه متوجه آن شوند ندارد، می‌گوید او ترجیح می‌دهد نام‌ها را را به لری انتخاب کند و همین تاکید روی حفظ اصالت، فرهنگ، زبان و منطقه‌اش از نظر من قابل احترام است. همین مورد درباره لوکیشن‌ها و مکان‌هابی که داستان‌ها درآن اتفاق می‌افتند هم هماهنگی دارد. به همان شیوه‌ای که میزانسن‌های او در فیلم‌هایش یک دست و پیوسته است و می توان گفت که امضای خودش را دارد.

از او می‌پرسم: تم اصلی فیلم «ممیرو»، مرگ است، و در فیلم «درب»، زندگی و انرژی و امیدواری، هسته مرکزی فیلم را تشکیل می‌دهد، اینطور نیست؟

محقق پاسخ می‌دهد: «فیلم «درب»، هم درباره مرگ است و هم زندگی.» من ادامه می‌دهم که در فیلم «درب»، زندگی بسیار جریان دارد زیرا شخصیت اصلی فیلم که افلیج است به تنهائی برای بدست آوردن روشنائی (برق)، و به‌ نوعی ادامه حیات و انرژی برای ادامه زندگی، به راه می افتد و مسیرهای بسیاری را با پشتکار فوق‌العاده‌ای طی می‌کند. درضمن دو شخصیت از کاراکترهای فیلم، از حیث فیزیکی دچار مشکل هستند، یکی افلیج است و دیگری مرد کوری است که با معشوقه‌اش در دشتی زیبا قرار ملاقات دارد. این هر دو امیدواری بیشتری به زندگی نسبت به آدم‌های سالم از نظر فیزیکی، از خود نشان می‌دهند.
هادی محقق تایید می‌کند و معتقد است: «دوست دارم کمتر راجع به ناملایمات فیلم بسازم و بیشتر روی نقاط مثبت زندگی تمرکز کنم و به آن‌ها بپردازم. البته به نکاتی که شما اشاره کردید، فکر نکرده بودم. درباره اینکه ایده فیلم‌هایم را از کجا الهام می‌گیرم، ترجیح می‌دهم به جای گفتن کلمه ایده، نامش را خاطرات دوباره به ذهن آمده بگذارم. این‌ها ازگذشته می‌آیند. مثلا با همین مردی که مامور اداره برق است، آشنا شده بودم و از قبل در موردش شنیده بودم که چگونه و با چه سخاوتمندی به کمک دیگران در مناطق دورافتاده می‌رود. این آقای اسکندری، مامور اداره برق از دایره‌ فعالیت معمولی و موظف خود فراتر می‌رود و برای دل خودش، وقتش را وقف دیگران می‌کند.»
در مورد اینکه آیا با این شیوه فیلمسازی، تماشاگر برایش اهمیت دارد یا نه؟ هادی محقق معتقد است که این فیلمش داستان‌پردازی بیشتر و ریتم متفاوت‌تری نسبت به فیلم‌های قبلی‌اش دارد و تماشاگران به خوبی آن را دنبال خواهند کرد.