میکی ماوس به عنوان یک نماد طولانی در نبرد حق نشر، سرانجام وارد مالکیت عمومی میشود.
به گزارش سینماسینما، میکی و مینی از امروز یکم ژانویه ۲۰۲۴ به مالکیت عمومی درخواهند آمد. از این به بعد، دیزنی دیگر نمیتواند تنها ناشر انحصاری شخصیتهای اولیه خود باشد. از این پس کاریکاتوریستهای زیرزمینی، فیلمسازان، رماننویسان، ترانهسراها و هرکس دیگری، آزاد خواهد بود در هر پروژهای از این ۲ شخصیت بهره بگیرد.
میکی ماوس مدت زمانی طولانی نماد نبرد بر سر کپیرایت بود. حالا ۹۵ سال پس از اولین باری که او در فیلم کوتاه «کشتی بخار ویلی» دیده شد، میگذرد.
جنیفر جنکینز مدیر مرکز دوک در مطالعه دامنه عمومی گفت: این یک موضوع بزرگ است و هیجان زیادی را در حق نشر ایجاد میکند، بالاخره این اتفاق میافتد.
در فهرست امسال از آثاری که به تملک عموم درمیآیند، «تایگر» که مانند میکی ماوس اولین بار سال ۱۹۲۸ دیده شد هم جای دارد. از دیگر آثار ۱۹۲۸ میتوان به «عاشق خانم چاترلی»، «در جبهه غرب خبری نیست» و «فیلمبردار» ساخته باستر کیتون اشاره کرد.
کنگره آمریکا سال ۱۹۹۸ شرایط کپیرایت را ۲۰ سال دیگر تمدید کرد و از سال ۲۰۱۹ اولین دست از آثاری که حق تملک خصوصی را از دست میدادند، معرفی شدند و از آن زمان «گتسبی بزرگ»، «راپسودی آبی» و «وینی د پو» به مالکیت عموم درآمدند.
پس از آن بود که «مردگان گتسبی بزرگ» ۲ ژانویه ۲۰۲۱ در آمازون ظاهر شد و پس از آن «گتسبی بزرگ و زامبیها» به بازار آمد.
«وینی پو: خون و عسل» نیز که یک فیلم خونبار است با اقتباس از شخصیت وینی پو ساخته شد و در چندین لیست بدترین فیلمهای سال ۲۰۲۳ توسط منتقدان قرار گرفت. این فیلم که فوریه در آمریکا اکران شد، توجه رسانهها را به دلیل ارزش توجه به آن برانگیخت، اما تنها ۵ میلیون دلار در سراسر جهان فروش کرد.
لارنس لسیگ استاد حقوق دانشگاه هاروارد که به طور گسترده در مورد مسایل مربوط به کپیرایت نوشته و حمایت کرده برجستهترین چهره منتقد تمدید ۲۰ ساله حق کپیرایت بود. بدون این تمدید حق دیزنی بر این شخصیت سال ۲۰۰۴ منقضی میشد. لسیگ این قانون را «قانون حفاظت از میکی ماوس» نامید.
دیزنی به یقین برای موفقیت این لایحه لابی کرده بود اما نقش آن در این قانون اغراقآمیز مطرح شده و بسیاری از دارندگان حق نشر از جمله ترانهسراها و بنیاد جورج گرشوین نیز برای آن تلاش کرده بودند.
شهرت بسیار زیاد دیزنی همیشه کمی اغراقآمیز طرح میشود، در حالی که زوی روزن استاد حقوق در دانشگاه ایلینوی جنوبی استدلال میکند که لابیگری دیزنی عامل مهمی نبوده است.
وقتی دهه ۲۰۱۰ به پایان خود نزدیک میشد، برخی پیشبینی میکردند که دیزنی و سایر دارندگان حق نشر برای یک دور دیگر عقبانداختن آن تلاش کنند. اما این هرگز محقق نشد.
لسیگ میگوید: بیایید امیدوار باشیم که این شروع یک فصل جدید باشد.
وی همچنان از اصلاحاتی حمایت میکند که میتواند حجم وسیعی از تولیدات فرهنگی را آزاد کند. به گفته وی بزرگترین ضعف در حق نشر این است که ما هیچ راهی نداریم که بدانیم مالک چه کسی است. این ناکارآمدترین سیستم مالکیتی است که برای بشر شناخته شده است.
دیزنی البته پس از یکم ژانویه همچنان راههایی برای محافظت از میکی ماوس خواهد داشت و تا چند سال دیگر حق انحصاری نسخههای مدرنتر این شخصیت را حفظ خواهد کرد.
گفته میشود آزادی عمل کمتری درباره میکی ماوس در مقایسه با وینی پو وجود دارد زیرا میکی در تملک یک علامت تجاری پرقدرت است. سال ۲۰۰۷، استودیو انیمیشن والت دیزنی تصویری از «قایق بخار ویلی» را به عنوان لوگوی خود انتخاب و با این کار ادعای خود بر اولین نسخه میکی را تقویت کرد.
برخی این ایده را رد میکنند که دیزنی بتواند از قانون علامت تجاری برای متوقف کردن بیان خلاق استفاده کند؛ زیرا علایم تجاری برای معرفی برندها در نظر گرفته شده و تا زمانی که هنرمندان سعی نکنند آثار خود را به عنوان محصول دیزنی معرفی کنند، نباید با مشکل آرم تجاری روبهرو شوند.
شهرت دیزنی برای حمایت از حق کپیرایت خود به دههها قبل برمیگردد و باید گفت دن اونیل ۵۳ سال از زمان خودش جلوتر بود. سال ۱۹۷۱، او یک حمله ضدفرهنگی به میکی ماوس انجام داد و در کتاب کمیک زیرزمینیاش، «دزدان دریایی خندهدار»، این موش دوستداشتنی را در حال قاچاق مواد مخدر نشان داد. همان شد که انتظار میرفت و دیزنی از او به دلیل نقض حق نشر شکایت کرد. او معتقد بود که این یک تقلید قانونی است، اما پس از هشت سال در دادگاه، او با حکمی مواجه شد که نمیتوانست از پس پرداختش برآید و برای بیرون ماندن موافقت کرد که دیگر هرگز میکی ماوس را نقاشی نکند.
منبع: مهر به نقل از ورایتی
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- رکورد تاریخی انیمیشن دیزنی در ۲۴ ساعت
- باب کرانستون سخنرانی کرد؛ بازیگران علیه «دیزنی»/ اجازه نمیدهیم رباتها جایگزین ما شوند!
- شکست دیزنی در چین/ عدم استقبال از «پری دریایی کوچولو» در دومین بازار بزرگ سینمای جهان
- دیزنی ۱۰۰ سالگیاش را جشن میگیرد/ آغاز دومین قرن خلق جادو
- سناریوی سریال سازی دیزنی به «جنگ ستارگان» رسید
- دیزنی، مالکیت انحصاری «میکی ماوس» را از دست میدهد
- برای تکرار نقش جک اسپارو؛ شایعه توافق جانی دپ با دیزنی رد شد/ مذاکره برای برگشت در کار نیست
- نتفلیکس و ادامه بحران کاهش ارزش سهام/ دور دوم اخراجها شروع شد!
- بزم رنگ و آواز و افسون
- دیزنی ریسک کرد/ نمایش اختصاصی فیلم جدید رایان رینولدز در سینماها
- جوهانسون از دیزنی شکایت کرد
- بازیگر «سفید برفی» انتخاب شد
- دیزنی به نتفلیکس میرسد؟/ رشد انفجاری ارزش سهام دیزنی
- نقشآفرینی یک بازیگر ایرانی-آمریکایی در لایو اکشنی تازه از دیزنی
- تغییراتی که شیوع کرونا بر دیزنی تحمیل کرد/ «مولان» از برنامه اکران خارج شد
پربازدیدترین ها
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- بخش رسمی جشنواره کن شروع به کار کرد
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- بیست و سومین جشن حافظ برگزیدگانش را شناخت/ تقدیر از یک عمر فعالیت هنری مرتضی عقیلی
- «انسان سالم»؛ زنِ سالم
- «لیلی و مجنون»؛ داستانی که در هر عصر روایان خویش را میطلبد
- جشنواره فیلم جهانی آسیایی به «در آغوش درخت» جایزه داد
- انتشار اولین تصویر سعید آقاخانی و آناهیتا افشار در «خاتی»
- نمایش مستند «کارون – اهواز» در جشنواره نیجریهای
- مراسم رونمایی از کتاب «بیتا؛ درختها ایستاده میمیرند» / گزارش تصویری
- درباره آثار ایرج رامینفر/ تکیه بر پشتوانه نظری، برای رسیدن به نقاط قوت
- در آستانه سالگرد درگذشت بیتا فرهی؛ «بیتا؛ درختها ایستاده میمیرند» رونمایی شد
- پایان کار مجید زینالعابدین؛ سرپرست بنیاد سینمایی فارابی منصوب شد
- موتمن: سردر سینماهای کشور شبیه تئاتر بولینگ عبدو شده است/ فارابی را تعطیل کنید
- مستند لهستانی از جشنواره هلندی جایزه گرفت/ ایدفا برندگان خود را شناخت
- بخش رسمی جشنواره کن شروع به کار کرد
- نکوداشت مقام فرهنگی و هنری علی اکبر صادقی؛ هنرمندی که هنر و اندیشه اش رنگ کهنگی نمی گیرد
- چهاردهمین حضور بینالمللی «آخرین حرکت»؛ فیلم شهاب حسینی در بخش اصلی فستیوال بزرگ سالرنو ایتالیا
- انتخاب هیات رییسه جدید انجمن تهیهکنندگان مستقل سینما
- رقابت ۲۸۵ فیلم در ۳ بخش انیمیشن، مستند و بینالمللی اسکار نود و هفتم
- حضورهای بین المللی فیلم کوتاه تامینا
- گلدن گلوب اعلام کرد؛ وایولا دیویس جایزه سیسیل بی دمیل ۲۰۲۵ را میگیرد
- درباره «قهوه پدری»؛ قهوه بیمزه پدری
- «کارون – اهواز» در راه مصر
- اختتامیه جشنواره «دیدار» ۱۷ دی برگزار خواهد شد
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «مجمع کاردینالها»؛ موفقیت غیرمنتظره در گیشه و جذب مخاطبان مسنتر
- مدیر شبکه نسیم توضیح داد؛ مهران مدیری، جنابخان، فرزاد حسنی و چند برنامه دیگر
- تاکید بر سمزدایی از سینما و جشنواره فجر/ علیرضا شجاع نوری: ادغام جشنوارهی ملی و جهانی فجر سیاسیکاری بود
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ جادوی «شرور»؛ داستانی از دوستی، تفاوتها و مبارزه با تبعیض
- برای پخش در سال ۲۰۲۵؛ پسر شاهرخ خان برای نتفلیکس سریال میسازد
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «گلادیاتور ۲»؛ بازگشتی باشکوه به کُلُسیوم و سنت حماسههای سینمایی
- اعلام نامزدهای چهلمین دوره جوایز انجمن بینالمللی مستند/ محصول مشترک ایران و انگلیس در شاخه بهترین مستند کوتاه