سینماسینما، زهرا مشتاق
بهمن مفید آن وقت ها که هنوز در آمریکا زندگی می کرد. گاهی به ایران می آمد و می رفت. همان موقع هایی بود که همراه با فریدون جیرانی مشغول گفت و گو با ستارگان دهه سی، چهل و پنجاه بودیم. قرار بود این گفت و گوهای درخشان که به نوعی روایت سینمای پیش از انقلاب ایران بود؛ در کتاب هایی که هر یک حاوی گفت و گو با این بازیگران بود، منتشر شود. همان وقت ها بهمن مفید برای سفری کوتاه به ایران آمده بود. به جیرانی که گفتم بلافاصله گفت قرار بگذاریم. قرار در دفتر مجله دنیای تصویر بود. دفتر قدیمی مجله در کوچه خورشید، خیابان شهید عباس سرپرست در میدان فلسطین. یک عصر تابستان، زنده یاد علی معلم هم بود. دو سه ساعتی صحبت کردیم. از قدیم ها، از حال و روزش، زندگی در غربت و خلاصه قرارها گذاشته شد. قراری که هیچ وقت عملی نشد و گفت و گویی هم صورت نگرفت.
چند سال قبل، اگر اشتباه نکنم حدود سال ۸۸ ما در حال تدارک برای ساخت یک فیلم مستند درباره سید مجتبی هاشمی بودیم. یکی از مردان عجیبی که چه در دوره انقلاب و چه در دوران جنگ، در کنار مصطفی چمران به عملیات های چریکی زیادی پرداختند. سید مجتبی هاشمی از بچه های جنوب شهر و چهارراه مختاری بود و مرام و مسلک خاصی داشت و در آخر هم در سال ۶۴ در زمانی که از جبهه به مرخصی آمده بود، توسط مجاهدین ترور شد.
آن موقع ها بهمن مفید دیگر به ایران برگشته بود. وحید زارع زاده کارگردان فیلم، پیشنهاد کرد، بهمن مفید راوی فیلم شود. پیشنهاد عجیبی بود. بهمن مفید، راوی فیلمی از جنگ!
تلفن کردم و ماجرا را تعریف کردم. بدش نیامد، خندید. گفت باشد، یک قرار بگذاریم صحبت کنیم، ببینیم چه می شود.
مسیحا خیلی کوچک بود. او را روی صندلی عقب ماشین نشاندم و رفتیم سمت خیابان دبستان در سیدخندان. یک خانه قدیمی دو سه طبقه اگر هنوز خوب یادم مانده باشد. تلفن همراه نداشت. به تلفن ثابت خانه شان زنگ زدم و گفتم دم در منتظرشان هستم. لباس شیکی پوشیده بود و بوی ادکلن می داد. سوار که شد، گفت چقدر از آن خانه خاطره دارد و اگر هنوز حافظه ام یاری کند گفت که هنگامه خانم هم همان جا زندگی می کند. تمام راه صحبت کردیم و او بی وقفه سیگار کشید.
فیلم قرار بود در شرکت فیلم سازی روزن تصویر ساخته شود. همراه با وحید زارع زاده نشستیم و برایش از حال و احوالات داش مشتی سید مجتبی هاشمی گفتیم. قصه را برایش جز به جز تعریف کردیم. حتی بعضی از کسانی را که تا آن وقت با آنها گفت و گو کرده بودیم می شناخت. مردهای قدیمی تهران.
همان جا حرف هایمان گل انداخت و گله کرد؛ گفت آمریکا که بودم، مورد غضب آن طرفی ها بودم که داری با داخل کار می کنی. اینجایی ها هم حرف همان طرفی ها را می گفتند و خلاصه ما چوب دو سر طلا شده ایم.
آن روز ساعت ها گپ زدیم. تکه هایی از فیلم «شاه رخ » را هم برایش گذاشتیم. شاهرخ ضرغام که قبل از انقلاب بادیگارد خواننده های مشهور در کاباره کوچینی و مولن روژ بود و بعد از انقلاب کس دیگری شد، به جنگ رفت، به گروه مصطفی چمران و همین سید مجتبی هاشمی پیوست و به شکل غریبی شهید شد.
قرارهایمان را گذاشتیم. قبول کرد که راوی فیلم باشد و با لات های قدیم و اصیل تهران حرف بزند. با همان لحن داش مشتی. گذشت. آن فیلم هم ساخته نشد و بهمن مفید و ما جایی در خاطرات هم گم شدیم.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- ویژگیهای تفکری که سینما را از بنبست و سکون نجات داد
- یادداشت فریدون جیرانی درباره وضعیت سینمای اجتماعی؛ باور تغییر باورها
- فریدون جیرانی رئیس کانون کارگردانان شد
- بهمناسبت سالمرگ بهمن مفید/ جاهل جاودانه سینمای ایران
- در نشست «بررسی سینمای اجتماعی» مطرح شد؛ سینمای اجتماعی زاییده تحولات اجتماعی و سیاسی جامعه است
- «بودن یا نبودن» و تبدیل خشونت به امید/ عیاری نمونهای از عیار شرافت در سینمای ایران است
- در نشست نقد و بررسی «آبادانیها» مطرح شد؛ نقش عیاری در زبان سینمایی و تحول آن بسیار موثر است/ «آبادانیها» عدالت اجتماعی را وارد سینما کرد
- نسخه مرمت شده «آبادانیها» در موزه سینما
- پیام کانون کارگردانان به مناسبت اولین سالگرد درگذشت کیومرث پور احمد
- گزارش مراسم رونمائی از کتاب «دندان گرگ»/ یک داستان حماسی شهری
- مردی برای همیشه/ در ستایش فریدون جیرانی
- فیلمساز کاشتنی نیست، نسل انقلابی هم ساختنی نیست/ گفت و گوی جیرانی با میرکریمی درباره فیلم «نگهبان شب»
- سینمای ایران؛ دگرگونی یا ویرانی؟/ جیرانی، عسگرپور، کثیریان و فرشباف از آینده فیلمسازی میگویند
- همزمان با آخرین پاتوق فیلم کوتاه در تابستان ۱۴۰۱؛ پوستر سیونهمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران رونمایی میشود
- چرا لمپنها به سینما بازگشتند؟ | فریدون جیرانی: از باخت اصولگرایان در مجلس ششم شروع شد
نظرات شما
پربازدیدترین ها
- حتی نام ایران او را به گریه میانداخت/ داور زنده زنده دق کرد
- عشق و پساعشق/ چند نکته درباره فیلم سینمایی «نبات» به کارگردانی پگاه ارضی
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- به بهانه برنامه «جعبه سیاه»؛ کفن و آگهی فوت لیاقت چه کسانی است؟
آخرین ها
- نشریه ورایتی پیشبینی کرد؛ انیمیشن ایرانی نامزد جایزه اسکار میشود
- مراسم رونمایی و اکران فیلم مستند «آواز باد» / گزارش تصویری
- به بهانه سریال «زخم کاری»/ فقط خشونت است و حرص و آز
- فوت برنده جوایز اسکار، کن و سزار؛ برتراند بلیه درگذشت
- نشان ویژه «روابطعمومی پیشگام در کاربرد هوش مصنوعی» به همراه اول اعطا شد
- «جن زدگان» ایبسن روی صحنه تئاتر شهرزاد میرود
- با موافقت شورای پروانه فیلمسازی؛ مجوز ساخت سینمایی برای ۶ فیلمنامه صادر شد
- صداپیشه «مهمونی» به «۱۰۰۱» پیوست
- تنها یک فیلم کوتاه، سهم سینمای ایران در برلین؛ فیلمهای جشنواره برلین ۲۰۲۵ اعلام شد
- جوایز سینمایی لومیر اهدا شد؛ ۵ جایزه به «امیلیا پرز» رسید/ «دانه انجیر معابد» بهترین محصول مشترک اروپا شد
- به بهانه تبلیغات «کیولین» و «بنمانو» در سریال «قهوه پدری» مهران مدیری؛ جایی که برندها به قلب داستان میرسند
- هتتریک دیزنی در ۲۰۲۴/ فروش «موآنا ۲» از مرز یک میلیارد دلار گذشت
- نمایندگان جدید وزارت ارشاد در شورای صدور مجوز ساترا معرفی شدند
- «تاری» در راه لهستان
- نکوداشت خسرو سینایی برگزار شد؛ سینماگری که فردگرا و خودنما نبود
- مراسم جوایز «جوی» برگزار شد/ هاپکینز، فریمن و دیگر ستارهها در عربستان
- هوشنگ مرادی کرمانی: هیچ وقت مُهر سیاسی نخوردم و نمیخورم
- آغاز به کار نخستین نمایشگاه «اهواز پترواکس» با حضور همراه اول
- جزئیاتی درباره «۱۰۰۱ قاب»؛ قصه شهرزاد و هزار و یک شب در جشنواره برلین
- ویژگیهای تفکری که سینما را از بنبست و سکون نجات داد
- «خائن کشی» آنلاین میشود
- مستند «در میان امواج» و روایتی زنانه از جنوب ایران
- جوآن پلورایت درگذشت
- معرفی داوران دو بخش چهل و سومین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر
- شهرام میراب اقدم درگذشت
- «عزیز»؛ عاشقانهای با طعم آلزایمر/ مجید توکلی: شورای پروانه ساخت منحل شود
- انجمن منتقدان آثار چهل و سومین جشنواره فیلم فجر را داوری میکند
- یک برنده اسکار، رئیس هیات داورانِ جشنواره فیلم کوتاه عباس کیارستمی شد
- انتشار فراخوان نخستین جشنواره نمای باران
- صیدِ کارگردان بزرگ
اگر این فیلم ساخته می شد بی تردید با استقبال پرشور تماشاگران مواجه می شد.
افسوس که سایه سیاست زدگی و قضاوت های نادرست در حال ویران کردن فرهنگ ایران است.