سینماسینما، زهرا مشتاق
بهمن مفید آن وقت ها که هنوز در آمریکا زندگی می کرد. گاهی به ایران می آمد و می رفت. همان موقع هایی بود که همراه با فریدون جیرانی مشغول گفت و گو با ستارگان دهه سی، چهل و پنجاه بودیم. قرار بود این گفت و گوهای درخشان که به نوعی روایت سینمای پیش از انقلاب ایران بود؛ در کتاب هایی که هر یک حاوی گفت و گو با این بازیگران بود، منتشر شود. همان وقت ها بهمن مفید برای سفری کوتاه به ایران آمده بود. به جیرانی که گفتم بلافاصله گفت قرار بگذاریم. قرار در دفتر مجله دنیای تصویر بود. دفتر قدیمی مجله در کوچه خورشید، خیابان شهید عباس سرپرست در میدان فلسطین. یک عصر تابستان، زنده یاد علی معلم هم بود. دو سه ساعتی صحبت کردیم. از قدیم ها، از حال و روزش، زندگی در غربت و خلاصه قرارها گذاشته شد. قراری که هیچ وقت عملی نشد و گفت و گویی هم صورت نگرفت.
چند سال قبل، اگر اشتباه نکنم حدود سال ۸۸ ما در حال تدارک برای ساخت یک فیلم مستند درباره سید مجتبی هاشمی بودیم. یکی از مردان عجیبی که چه در دوره انقلاب و چه در دوران جنگ، در کنار مصطفی چمران به عملیات های چریکی زیادی پرداختند. سید مجتبی هاشمی از بچه های جنوب شهر و چهارراه مختاری بود و مرام و مسلک خاصی داشت و در آخر هم در سال ۶۴ در زمانی که از جبهه به مرخصی آمده بود، توسط مجاهدین ترور شد.
آن موقع ها بهمن مفید دیگر به ایران برگشته بود. وحید زارع زاده کارگردان فیلم، پیشنهاد کرد، بهمن مفید راوی فیلم شود. پیشنهاد عجیبی بود. بهمن مفید، راوی فیلمی از جنگ!
تلفن کردم و ماجرا را تعریف کردم. بدش نیامد، خندید. گفت باشد، یک قرار بگذاریم صحبت کنیم، ببینیم چه می شود.
مسیحا خیلی کوچک بود. او را روی صندلی عقب ماشین نشاندم و رفتیم سمت خیابان دبستان در سیدخندان. یک خانه قدیمی دو سه طبقه اگر هنوز خوب یادم مانده باشد. تلفن همراه نداشت. به تلفن ثابت خانه شان زنگ زدم و گفتم دم در منتظرشان هستم. لباس شیکی پوشیده بود و بوی ادکلن می داد. سوار که شد، گفت چقدر از آن خانه خاطره دارد و اگر هنوز حافظه ام یاری کند گفت که هنگامه خانم هم همان جا زندگی می کند. تمام راه صحبت کردیم و او بی وقفه سیگار کشید.
فیلم قرار بود در شرکت فیلم سازی روزن تصویر ساخته شود. همراه با وحید زارع زاده نشستیم و برایش از حال و احوالات داش مشتی سید مجتبی هاشمی گفتیم. قصه را برایش جز به جز تعریف کردیم. حتی بعضی از کسانی را که تا آن وقت با آنها گفت و گو کرده بودیم می شناخت. مردهای قدیمی تهران.
همان جا حرف هایمان گل انداخت و گله کرد؛ گفت آمریکا که بودم، مورد غضب آن طرفی ها بودم که داری با داخل کار می کنی. اینجایی ها هم حرف همان طرفی ها را می گفتند و خلاصه ما چوب دو سر طلا شده ایم.
آن روز ساعت ها گپ زدیم. تکه هایی از فیلم «شاه رخ » را هم برایش گذاشتیم. شاهرخ ضرغام که قبل از انقلاب بادیگارد خواننده های مشهور در کاباره کوچینی و مولن روژ بود و بعد از انقلاب کس دیگری شد، به جنگ رفت، به گروه مصطفی چمران و همین سید مجتبی هاشمی پیوست و به شکل غریبی شهید شد.
قرارهایمان را گذاشتیم. قبول کرد که راوی فیلم باشد و با لات های قدیم و اصیل تهران حرف بزند. با همان لحن داش مشتی. گذشت. آن فیلم هم ساخته نشد و بهمن مفید و ما جایی در خاطرات هم گم شدیم.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- ویژگیهای تفکری که سینما را از بنبست و سکون نجات داد
- یادداشت فریدون جیرانی درباره وضعیت سینمای اجتماعی؛ باور تغییر باورها
- فریدون جیرانی رئیس کانون کارگردانان شد
- بهمناسبت سالمرگ بهمن مفید/ جاهل جاودانه سینمای ایران
- در نشست «بررسی سینمای اجتماعی» مطرح شد؛ سینمای اجتماعی زاییده تحولات اجتماعی و سیاسی جامعه است
- «بودن یا نبودن» و تبدیل خشونت به امید/ عیاری نمونهای از عیار شرافت در سینمای ایران است
- در نشست نقد و بررسی «آبادانیها» مطرح شد؛ نقش عیاری در زبان سینمایی و تحول آن بسیار موثر است/ «آبادانیها» عدالت اجتماعی را وارد سینما کرد
- نسخه مرمت شده «آبادانیها» در موزه سینما
- پیام کانون کارگردانان به مناسبت اولین سالگرد درگذشت کیومرث پور احمد
- گزارش مراسم رونمائی از کتاب «دندان گرگ»/ یک داستان حماسی شهری
- مردی برای همیشه/ در ستایش فریدون جیرانی
- فیلمساز کاشتنی نیست، نسل انقلابی هم ساختنی نیست/ گفت و گوی جیرانی با میرکریمی درباره فیلم «نگهبان شب»
- سینمای ایران؛ دگرگونی یا ویرانی؟/ جیرانی، عسگرپور، کثیریان و فرشباف از آینده فیلمسازی میگویند
- همزمان با آخرین پاتوق فیلم کوتاه در تابستان ۱۴۰۱؛ پوستر سیونهمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران رونمایی میشود
- چرا لمپنها به سینما بازگشتند؟ | فریدون جیرانی: از باخت اصولگرایان در مجلس ششم شروع شد
نظرات شما
پربازدیدترین ها
- فوت خواننده پیشکسوت موسیقی نواحی گیلان/ ناصر مسعودی درگذشت
- نگاهی به فیلم «بیسر و صدا»؛ ایده خلاقانه، مسیر اشتباه
- حقایقی درباره بازمانده ساخته سیف الله داد/ماجرای توقیف فیلم بازمانده به دلیل حجاب!
- «رابین هود»؛ افسانهی شیرین مرد شریف قانون شکن!
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
آخرین ها
- ماجرایِ ظریفِ وزارت خارجهی سوئیس
- فیلم-کنسرت «هری پاتر»و «ارباب حلقهها» به آخرین اجرای پاییزی رسیدند
- پوستر «باد زرد – ونگوگ» رونمایی شد
- مولف بودن در آینه مکتب نقد عمیقگرا
- نگاهی به فیلم سینمایی «سامی»؛ دوربین به مثابه سمفونی برای سفری طولانی
- معرفی برندگان هیئت ملی نقد آمریکا ۲۰۲۵/ «یک تصادف ساده»؛ بهترین فیلم بینالمللی/ «نبردی پس از دیگری» ۵ جایزه گرفت
- ۱۵ اثری که برای فهرست اولیه اسکار فیلم بینالمللی شانس بالاتری دارند
- تأملی بر حضور نوری بیلگه جیلان در جشنواره جهانی فیلم فجر؛ داور غایب
- بیانیه کانون کارگردانان سینما درباره بازداشت سینماگران در مهمانی خصوصی
- واکنش رضا کیانیان به گزارش تاریخ سه هزار ساله زیر چرخ لودرها
- اعلام مستندهای دو بخش از نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- واکنش کانون کارگردانان سینمای ایران به حکم جعفر پناهی
- شروودِ تالار وحدت؛ جایی که ماهان حیدری قهرمانان آینده را پیدا میکند
- تورج اصلانی داور جشنواره ترکیهای شد
- سروش صحت و علی مصفا «بیآتشی» را روایت کردند
- سام درخشانی هم استعفا داد
- نمایش موزیکال «رابین هود» / گزارش تصویری
- حلقه منتقدان فیلم نیویورک منتخبان ۲۰۲۵ خود را اعلام کرد/ «نبردی پس از دیگری»، بهترین فیلم شد؛ پناهی، بهترین کارگردان
- جشنواره جهانی فیلم فجر۴۳؛ در ایستگاه پایانی «درس آموختهها» بهترین فیلم شد/ جایزه ویژه داوران به کارگردان ژاپنی رسید
- «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» به چین میرود
- گاتهام ۳ جایزه به «یک تصادف ساده» داد/ «نبردی پس از دیگری» بهترین فیلم جوایز مستقل نیویورک شد
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- مصائب افزایش سن ، از جولیا رابرتز تا نیکول کیدمن
- تام استاپارد؛ نویسندهای که جهان را از نو صحنهپردازی کرد
- نگاهی به فیلم «پارتنوپه»؛ زیبایی از دست رفته
- توقیف سکوی پخش «بازمانده» پس از انتشار ویدیوی بدون مجوز
- «سمفونی باران» کلید خورد
- «ناتوردشت» به باکو میرود
- از جدال اندیشه تا لبخند روی ردکارپت
- گفت وگو با کارگردان مستند «مُک» به بهانه حضور آن در جشنواره سینما حقیقت






اگر این فیلم ساخته می شد بی تردید با استقبال پرشور تماشاگران مواجه می شد.
افسوس که سایه سیاست زدگی و قضاوت های نادرست در حال ویران کردن فرهنگ ایران است.