سینماسینما، مهگان فرهنگ
در سینما، زنان هم برای تحقق آرزوهای خود، بیان آرمان‌ها، آرزوها و جامعه ایده‌آل خود تلاش کرده‌اند بویژه در عرصه فیلمسازی؛ اما تاریخچه‌ای که زنان در صنعت و هنر سینما داشته‌اند، پر از چالش‌ها و موانع بوده است و در بحث تساوی نیز در این فضا انتقاداتی وجود دارد. بحث بر سر زنان در فیلم‌ها یا به عبارتی حضور زن به عنوان بازیگر نیست بلکه درباره زنان به عنوان سینماگر در بخش‌های مختلف به ویژه کارگردانی است.
زمانی که درباره بزرگترین کارگردان‌های دنیا صحبت می‌شود، به ندرت کسی به کارگردانان زن اشاره می‌کند، حتی اگر فیلم‌های آنها را هم دوست داشته‌ایم. در این حالت معمولا آنچه به ذهن می‌رسد، بیشتر اسامی کارگردانان مرد هستند.
به راستی چند کارگردان زن می‌شناسیم؟ بسیاری از ما فیلم‌هایی را دیده‌ایم، می‌شناسیم و یا دوستشان داریم، اما هیچ وقت نمی‌دانستیم یا هنوز هم نمی‌دانیم که آنها را زنان، کارگردانی کرده‌اند.
با این حال، در سال‌های اخیر، حضور زنان فیلمساز در سینمای جهان به طور قابل توجهی افزایش یافته است و آنها به عنوان یکی از ارکان اساسی صنعت فیلمسازی شناخته می‌شوند. بررسی چالش‌ها و ترویج ایده‌های تساوی جنسیتی نیز از اقدامات لازم برای ایجاد تساوی حضور زنان و مردان فیلمساز و سینماگر، در سینما است. از محدودیت‌های اجتماعی تا مسائل مربوط به تفکر جنسی، زنان همواره با موانعی روبه‌رو شده‌اند که برای شکستن آنها باید تلاش فراوانی کنند.
این تساوی در حقیقت به‌معنای فراهم کردن فرصت‌های برابر برای زنان و مردان در تولید، کارگردانی، بازیگری و دیگر زمینه‌های مرتبط با سینما حتی در زمینه مدیریت و آموزش و نقد و نگارش درباره سینما می تواند باشد. این مسئله مهم می‌تواند به طور مستقیم تأثیر بسزایی بر کیفیت و تنوع آثار سینمایی و زیر ساخت‌های سینمایی و حتی مطالعات فرهنگی و اجتماعی داشته باشد و در پیشبرد اهدافی همچون نمایش تنوع فرهنگی و جنسیتی در جوامع به‌کار گرفته شود و به توسعه فرهنگ و رشد اجتماع بینجامد. اما، در عمل، تساوی حضور زنان و مردان در صنعت سینما هنوز به‌طور کامل به‌دست نیامده است. با وجود پیشرفت‌هایی که در سال‌های اخیر انجام شده، زنان هنوز با موانعی مانند تبعیض جنسی، تفاوت در دستمزد و کمبود فرصت‌های شغلی روبه‌رو هستند. این موانع می‌تواند از توانمندی‌های زنان درسینما جلوگیری کرده و باعث کاهش تنوع و نوآوری در آثار سینمایی شود. بنابراین، برای دستیابی به تساوی حضور زنان و مردان در صنعت سینما، لازم است که اقدامات قانونی مناسب صورت گیرد تا موانعی همچون تبعیض جنسی و عدم دسترسی به فرصت‌های برابر برای زنان برطرف شود. همچنین، ارتقاء فرهنگ سازمانی در شرکت‌ها و سازمان‌های مرتبط با سینما، افزایش آگاهی در جامعه و آموزش سهم مهمی در این راه دارند.
شاید تنها تساوی در اهدا جایزه بازیگری زن و مرد است که در کل فستیوال‌های سینمایی دنیا دیده می‌شود. اما آیا اگر صحبت از سینمای ابر قهرمانی باشد، نام پتی جنکینز (Patty Jenkins) کارگردان فیلم زن شگفت انگیز محصول سال ۲۰۱۷ ، به ذهن مخاطبان سینما می‌آید؟!
حتی ممکن است نام سوفیا کوپولا (Sofia Coppola) که یک اسکار برای نگارش فیلمنامه گمشده در ترجمه، در کارنامه‌اش دارد را صرفا به دلیل اینکه دختر کارگردان بزرگ فرانسیس فورد کوپولا است، می‌دانیم. اما او با همین فیلمنامه و فیلم بود که به محبوبیت رسید.
شاید این اواخر نام گرتا گرویگ Greta Gerwig برای مخاطبان سینما بسیار آشنا باشد. زیرا فیلم پرفروش او، باربی به نوعی رکوردهای تابستانی باکس آفیس را تغییر داد و در کنار اوپنهایمر اثر کریستوفر نولان، در کانون توجه قرار گرفت. بسیارند از متخصصان سینما در حوزه‌های مختلف که سال‌هاست در تاریخ سینما موثر بوده و دیده نشده‌اند.
شاید تبعیض جنسی، یکی از اصلی‌ترین موانعی است، که زنان سینماگر با آن مواجه شده‌اند. این تبعیض می‌تواند به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم در مسائلی مانند دستمزد، فرصت‌های شغلی و دسترسی به منابع تولید هنری ظاهر شود یا نقدهای جنسیت محور که زنان سینماگر برخی اوقات با نقدهایی روبه‌رو می‌شوند که به جنسیت آنها مرتبط است. این نقدها ممکن است به این شکل باشد که به عنوان مثال کارهای زنان فیلمساز را زنانه یا نرم معرفی می‌کند و از موضوعات جدی‌تر به گونه‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد، سرپیچی کنند.
هرچه جلوترمی‌رویم، افزایش توجه به اثرات زنان سینماگر با گسترش جنبش‌های فعالیت‌های زنان و افزایش توجه به تفاوت‌ها و نقاط قوتی که زنان به فیلمسازی یا سایر کارهای مرتبط با سینما روی می‌آورند، می‌تواند این حضور را بیشتر کند و فاصله بین مردان و زنان را نیز در سینما به کاهش برساند. کوتاه سخن اینکه با توجه به چالش‌ها و پیشرفت‌هایی که زنان فیلمساز و سینماگردر سینمای جهان تجربه کرده‌اند، می‌توان ادعا کرد که این گروه از هنرمندان با تلاش‌های فراوان و استفاده از فرصت‌های جدید، به شکل قابل توجهی در توسعه و پیشرفت صنعت سینما نقش داشته و دارند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- آموختههایی از پشت صحنه «صد سال تنهایی»/ آیا مارکز از نتیجه اقتباس راضی میشد؟
- مستند «در میان امواج» و روایتی زنانه از جنوب ایران
- چرا باید این روزها فیلم «آر یو والیبال» را ببینیم؟
- چرا هیچ فیلم، سریال و انیمیشنی درباره حافظ، شاعر پرآوازه ایرانی، تولید نمیشود؟
- «درون بیرون ۲» پرفروشترین انیمیشن تاریخ شد/ عبور از «یخ زده ۲»
- سهم قهرمانان جنگ ایران و عراق در سینمای ایران
- زنان در جشنواره کن ۲۰۲۴/ حضور پررنگ در هیات داوران، کم تعداد در میان فیلمسازان
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- اهدا کنندگان جوایز اسکار معرفی شدند
- معرفی برگزیدگان منتقدان لندن/ «منطقه مورد علاقه» فیلم سال شد/ «اوپنهایمر» و «باربی» دست خالی ماندند
- «باربی» سیاسی شد/ ادامه واکنشهای انتقادی به اسکار
- عذرخواهی الیور استون از سازندگان «باربی»
- «اوپنهایمر» پیشتاز نامزدهای اسکار ۲۰۲۴ شد/ انیمیشن ایرانی نامزد شد
- معرفی برندگان گلدن گلوب/ کریستوفر نولان بهترین کارگردان شد/ ۵ جایزه برای «اوپنهایمر»
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- معرفی پلتفرمهای هوشمند سلامت همراه اول بهعنوان اپلیکیشنهای برگزیده
- انتقاد سازندگی از گفتوگوی کمال تبریزی با ایسنا/ داوران بر اساس مصلحت رای دادند نه کیفیت
- وداع با صدای ماندگار دوبله؛ بدرقه منوچهر والیزاده به خانه ابدی/ دوبلوری بدون جایگزین
- لوئیس بونیوئل فیلمساز در تبعید و صدو بیست و پنج سالگی
- فوت یک هنرمند پیشکسوت؛ عبدالرضا فریدزاده درگذشت
- شاهپور هنوز هست
- فیلمی در نوبت عید فطر به اکران اضافه نمیشود/ اسعدیان: پیشنهاد شورای صنفی نمایش برای بلیت، بیشتر از ۱۰۰ هزار تومان بود
- از دنیای عجیب، اما نه چندان عجیب سینما/ کارگردانانی که نمیتوانند اجاره خانهشان را بدهند
- با دستور وزیر ارتباطات، پروژههای ارتباطی همراه اول در روستاهای استان قزوین افتتاح شد
- جشنواره علیه جشنواره
- جایزه تجلی اراده ملی جشنواره فیلم فجر / گزارش تصویری
- گامی دیگر در جهت حذف سینما از سبد خانوادهها/ افزایش قیمت بلیت؛ ضربه مهلک به سینمای ایران
- مدیرعامل بهمن سبز: چه کسی بلیت ۲۲۰ هزار تومانی پیر پسر را میخرد؟!
- انتقاد صریح کمال تبریزی و علیرضا رییسیان از بهرام رادان
- اعطای تندیس «سازمان سبز برتر» به همراه اول
- پنجمین دوره «طرح پژوهانه همراه» با حمایت از دانشجویان نخبه کلید خورد
- نگاهی به سریال «جانسخت»؛ منتظر غافلگیری بمانیم یا نه؟
- کنسرت نمایش «ژن زامبی» از فردا می‌آید/بلیت ۵ روز اول به پایان رسید
- «نبض» روی میز تدوین
- نسخه ویژه نابینایان «مادیان» با صدای رعنا آزادیور منتشر می‌شود
- منوچهر والیزاده درگذشت
- ۱۲ نقشی که برنده اسکار شدند اما قرار بود به بازیگران دیگری داده شوند
- آیا باید از اینفلوئنسرها ترسید؟
- با رونمایی احتمالی فیلم در جشنواره کن؛ تام کروز با «ماموریت غیرممکن» خداحافظی می‌کند
- باید جلوی تصمیمات پشت پرده درباره سینمای ایران گرفته شود/ چه کسی باید مشکل شرعی «قاتل و وحشی» را حل کند؟
- نشان سیف الله داد چه نسبتی با بهرام افشاری و ملیکا شریفی نیا دارد؟
- فانتزیهای سورئال و کمدیهای پیچیده از جنس سروش صحت/نگاهی به فیلم «صبحانه با زرافهها»؛
- فیلم «قاتل»؛ تولدی دوباره
- «زیبا صدایم کن»؛ ملودرامی احساسی
- آیین اختتامیه جشنواره موسیقی فجر / گزارش تصویری
