سینماسینما، مجید موثقی
«شاگرد» یا «کارآموز – The Apprentice» آخرین ساخته علی عباسی نمی تواند یک اثر تکان دهنده قلمداد شود. یک دیدگاه آنارشیستی چه فردگرا و چه جمع گرا، حتی اگر خودسرانه و مقاوم در برابر فرم های اجباری جامعه به نظر آید، شرط لازم و کافی برای یک کارگردانی متفاوت و جسورانه در شناخت واقعیت های اجتماعی نیست! فیلم یک اثر جنجالی است که تنها چند هفته قبل از انتخابات آمریکا با توجه به عدم رضایت پخش کنندگان، بالاخره توسط کمپانی Briarcliff Entertainmentوارد اکران آمریکا و کانادا شد. این پخش کننده پیش از این در سال ۲۰۰۴ یک فیلم جنجالی دیگر چون«فارنهایت ۱۱/۹» ساخته مایکل مور را در کارنامه دارد. البته کسی نمی تواند ثابت کند که همه چیز دست یه دست هم داد تا این فیلم همزمان با انتخابات آمریکا اکران شود. البته این فرضیه دور نیست که دموکرات ها برای مبارزه انتخاباتی با ترامپ فیلم را وارد بازار مکاره کردند. از سویی دیگر کارگردان فیلم مدعی است که زمان تهیه و تولید آن سال ها طول کشید، چون «گیب شرمن» روزنامه نگار سیاسی و فیلمنامه نویس فیلم، فعال در یک کمپ ضد ترامپی بود و هالیوود را در سال ۲۰۱۸ دچار تردید برای حمایت از این فیلم کرد.
با اینکه سازندگان بودجه لازم را در اختیار داشتند اما نتوانستند پروژه را به موقع کلید بزنند. سرانجام یکی از حامیان مالی ترامپ دن اشنایدر برای ساخت فیلم پا پیش گذاشت، چون فکر می کرد که کارگردان یک قدم مثبت راجع به ترامپ بر می دارد، اما فیلم به کام آنها خوش نیامد و نتیجه کار منجر به درگیری وکیل ترامپ با پروژه شد؛ تا جایی که ترامپ به سازندگان فیلم صفت «زباله های انسان نما» را داد و آنرا یک دروغ و جعل بزرگ خواند! اکنون با انتخاب «چهل و هفتمین رئیس جمهور آمریکا» این فیلم کنجکاو برانگیزتر است و امکان جذب مخاطب تازه ای را دارد. البته فیلم بیشتر تحت تبلیغ نام ترامپ است تا ستارگان آن!
انتخاب سباستین استن در نقش ترامپ به عنوان یک بازیگر کمتر دیده شده ، با زیرکی توسط کارگردان صورت گرفت، به ویژه اینکه سباستین استن در ارائه یک نقش پیچیده اخیرا در فیلم «مرد متفاوت » با گرفتن جایزه خرس طلایی برلین نگاه همگان را به خود جلب کرد.او با ایفای نقش ترامپ در کشف جوهره نقش و ابلاغ آن به تماشاگر بازی قابل قبولی از خود ارائه داد و به شهرت تازه ای رسید.
فضاسازی فیلم مخاطب را به نیویورک دهه هفتاد و هشتاد میلادی می برد، جایی که ترامپ فعالیت تجاری خود را با همیاری روی کوهن وکیل نیویورکی یا همان مربی سیاسی اش آغاز کرد. سکانس آشنایی با این وکیل کار چاق کن، از تعلیق و بازی های خوبی بهره می برد. روی کوهن یکی از عاملان مک کارتیسم در مبارزه سیاسی در برابر فعالیت های کمونیستی و رسوایی هالیوود در آن سالها به شمار می آید که نفوذ بالایی بر ترامپ داشت و در سن ۵۹ سالگی بر اثر بیماری ایدز فوت می کند.
«شاگرد» با توجه به داغ بودن سوژه، بازی های خوب، گریم و طراحی مناسبی که دارد، چبزی به مخاطب اضافه نمی کند! زیرا ترکیب نظام شنیداری و دیداری عناصر سینمایی این فیلم دلپذیر نیست، تاریخ مصرف دارد و حرف تازه ای در آستین ندارد. مشخص است فیلمساز در حال تجربه کردن ژانرهای مختلف سینمایی است و هنوز امضای خود را در آثارش پیدا نکرده است. علی عباسی پس از تجربه داستان نویسی و ساخت چند فیلم کوتاه، با اولین فیلم بلندش «شلی-Shelly» در برلیناله ۲۰۱۶ توانایی خود را در ژانر مورد علاقه اش یعنی «فیلم ترسناک- Horror» به خوبی نشان داد؛ فیلم خوبی که گاه تداعی کننده «بچه رزماری » شاهکار رومن پولانسکی است. عباسی با همین دیدگاه و تمرکز بر ژانر «وحشت و فانتزی» سراغ داستان کوتاه «مرز» نوشته جان اجوید می رود که خالق داستان های ترسناک در سوئد است. «مرز» در سال ۲۰۱۸ نگاه بسیاری از منتقدین و کارشناسان سینما را به عنوان یک پدیده نوظهور به خود جلب و برنده جایزه نوعی نگاه در جشنواره کن می شود .ساخت فیلم بعدی او «عنکبوت مقدس» کمی طول کشید؛ به ویژه عوض شدن لوکیشن از ایران به اردن، انتخاب بازیگران در خارج از کشور مسیر فیلمسازی او را دشوار کرد، آنهم سوژه ای که مربوط به یک قاتل زنجیره ای چون سعید حنایی است. عدم شناخت کارگردان از سینمای اجتماعی ، بویژه عدم زیست در ایران فیلم را تبدیل به یک اثر واقعگرا ناپخته کرد، در حالی که سوژه و تجربه های قبلی کارگران پتانسیل خوبی برای تبدیل شدن این فیلم به یک اثر نو و متفاوت در سینمای وحشت را داشت، که این توفیق برای این فیلم میسر نشد!
«شاگرد» نیز چون «عنکبوت مقدس» مخاطب را به لایه های زیرین درام نمی برد و تنها بسنده به اطلاعاتی می کند که هر کسی بهتر در اینترنت می تواند جستجو کند! باید دید این شاگرد نیمکت آخر که این روزها به ردیف اول کلاس آمده ، چگونه در ماه ژانویه ۲۰۲۵ به عنوان مبصر کلاس کار خود را آغاز خواهد کرد! کارنامه ترامپ و نمره انظباط او را می توان در امتحانات نهایی آخر سال بهتر رصد کرد. تجربه های متفاوت علی عباسی کمی مسیر فیلمسازی او را با توجه به اینکه که در عرض هشت سال اینگونه به موفقیت و شهرت رسیده، دچار چالش عجیبی کرده است. او فیلمساز آیتده داری است که سال گذشته تجربه سریال موفق «آخرین بازمانده از ما» را با شبکه معروف HBO در کارنامه داشت که برنده جوایز زیادی شده است. باید دید او برای فیلم های بعدی اش چه سوژه هایی در آستین دارد.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- گزارش سیفالله صمدیان از جشنواره فیلم کن/ از کاپولا تا مریل استریپ و علی عباسی
- اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن/ محمد حقیقت از فیلم «کارآموز» ساخته علی عباسی میگوید
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- آکادمی فیلم آلمان برگزیدگان خود را معرفی کرد/ «تالار معلمان» لولای طلا را برد
- مجید موثقی داور جشنواره مصری شد
- شش فیلم ایرانی در جشنواره موزه هنر هیوستون
- ۳۰۱ فیلم بلند واجد شرایط اسکار شدند/ «خرس نیست» پناهی در لیست
- ۱۵ نامزد اولیه اسکار بینالمللی معرفی شدند/ غیبت نماینده ایران
- پیشبینی نشریه ددلاین از ۱۵ شانس فهرست اولیه اسکار بینالمللی
- مراسم جوایز آکادمی فیلم اروپا امروز برگزار میشود/ Eo برگزیده دانشجویان
- آمار تماشاگران «تا فردا» و «خرس نیست» در سینماهای فرانسه
- معرفی نامزدهای جوایز آکادمی فیلم اروپا/ نامزدی «عنکبوت مقدس» در چندین رشته
- سینماسینما/ گزارشی از چهارمین روز جشنواره فیلم تورنتو/ از نامهای به سینما تا ساعتهای دالی
- قمارباز بزرگ سینما
پربازدیدترین ها
- با موافقت شورای پروانه فیلمسازی؛ ۶ فیلمنامه پروانه ساخت سینمایی گرفتند
- درباره یک خبر بی نهایت وحشتناک و غم انگیز
- سومین جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی به پایان رسید/ برگزیدگان دو بخش سینما و تئاتر معرفی شدند
- فشار سیاسی و خروج یک فیلم از داوری آکادمی؛ موافقت اردن با درخواست آذربایجان برای خروج «سرزمین شیرین من» از اسکار
- شکستِ دنباله «جوکر»؟ «جوکر: جنون مشترک» به نقطه صفر رسید
آخرین ها
- تاد هینز رئیس هیئت داوران جشنواره فیلم برلین شد
- پس از جنجال حرفهای مدیر جشنواره کمرایمیج؛ استیو مک کوئین رفت/ کیت بلانشت ماند
- ابوالفضل جلیلی مطرح کرد؛ حضور در کلاس بازیگری عامل موفقیت نیست
- نمایش بلندترین سکانس پلان سینمای مستند ایران در آمریکا
- کدام سینما واقعی تر است ؟
- پیدا شدن جسد یک بازیگر در خانهاش
- دیدار اصغر فرهادی با علاقهمندان فیلمهایش در استانبول
- فیلمی که اطلاعاتش مخفی نگه داشته شده؛ لوپیتا نیونگو به فیلم کریستوفر نولان پیوست
- «کتابخانه نیمهشب» روی صحنه میرود
- سه نمایش برای مستند «۹۹-۱۹» در یک هفته
- با موافقت شورای پروانه فیلمسازی؛ ۶ فیلمنامه پروانه ساخت سینمایی گرفتند
- درباره فیلم جدید رابرت زمکیس/ «اینجا»؛ یک قرن را طی می کند، اما بدون حرکت دوربین
- سوینا منتشر میکند؛ نسخه ویژه نابینایان «مورد عجیب بنجامین باتن» با صدای مهدی پاکدل
- «پینگو» بعد از ۱۸ سال بازمیگردد
- جوایز اصلی فستیوال فیلم هانوی به «بی سر و صدا» رسید
- درباره یک خبر بی نهایت وحشتناک و غم انگیز
- نمایش وقتی الاغا عاشق میشوند / گزارش تصویری
- تریلر قسمت هشتم منتشر شد؛ «مامویت غیرممکن» با تام کروز پایان مییابد؟
- ستاره اسکندری: ساخت «خورشید آن ماه» مسئولیت اجتماعی من بود
- «سودابه»؛ فیلمی برخلاف ذائقهسازی مرسوم سینمای ایران
- سیزدهمین جشن مستقل سینمای مستند به شیوه «آکادمی» داوری میشود
- یادداشتی کوتاه در مورد تئاترِ ناصدا..
- درباره ساخته جدید علی عباسی/ امتحان نهایی «شاگرد»
- زندگینامه بیتا فرهی منتشر میشود
- هانس زیمر: خلق موسیقی برای فیلم «بلیتز» و چالشهای نوای جنگ جهانی دوم
- شکستِ دنباله «جوکر»؟ «جوکر: جنون مشترک» به نقطه صفر رسید
- فشار سیاسی و خروج یک فیلم از داوری آکادمی؛ موافقت اردن با درخواست آذربایجان برای خروج «سرزمین شیرین من» از اسکار
- رالف فاینز و ژولیت بینوش بار دیگر همبازی می شوند
- مرجان اشرفیزاده: برگزاری جشنواره میراثفرهنگی در شهرهای کوچک آنها را به قطب گردشگری تبدیل میکند
- به زبان ترکی؛ «بند ناف» در استانبول روی صحنه میرود