سینماسینما، محمد تقیزاده
«خروج» ابراهیم حاتمیکیا از ضعیفترین آثار کارنامه فیلمسازی او به شمار میآید که اگر حضور فراموشنشدنی فرامرز قریبیان در فیلم نبود، شاید میتوانست سقوط او نیز لقب گیرد!
سینمای حاتمیکیا همواره از محتوا و ایدئولوژی سرشار بوده و هرگاه حاتمیکیا توانسته این محتوا و بهاصطلاح حرف اصلی فیلم را در قالب داستان و درامش حل کند، اثر موفقی خلق شده است (همانند «آژانس شیشهای»)، و زمانی که ایدئولوژی و درونمایه فیلم از تسلط فیلمساز خارج شده، فیلمها (همانند «به نام پدر») ضعیف و شعاری جلوه کرده است. فیلمهای اخیر حاتمیکیا نیز روال متفاوتتری دارد، به این ترتیب که نمود کارگردانی، تکنیک و جلوههای ویژه بیش از فیلمهای قبلی فیلمساز در این آثار جلوهگر هستند (همانند «چ»، «بادیگارد» و «به وقت شام»).
جایگاه «خروج» اما در مقایسه با دیگر آثار حاتمیکیا تا حدی متفاوت است، به نحوی که گویی ابراهیم حاتمیکیا فرمان از دستش رها شده و از هر دری سخن گفته و از هر الگویی استفاده کرده است. اعتراض و طغیان قهرمان داستان و فضاسازی فیلم یادآور وسترنهای آمریکایی است. بحث و جدلها، مناقشات و کاراکترها «آژانس شیشهای» را تداعی میکند و اعتراضات و مطالبهگری همچون فیلم «گزارش یک جشن» یادآور روزهای شلوغی و ناآرامی های داخل کشور است. همین چندپارگی و یکدست نبودن داستان و نامشخص بودن مسیر روایت، اصلیترین ضربه را به فیلم آخر حاتمیکیا وارد کرده است.
فیلم در انتها و در پرده سوم به اوج بیمنطقی و جعلی بودن خود میرسد و تنها به اعلان شعار و بیانیه و استعارههای جامعه امروز میپردازد. «خروج» آنچنان در مسیر روایت و شخصیتپردازی ضعیف عمل کرده که بسیاری از سکانسهای فیلم پیش از آنکه تاثیرگذار باشد، تعجبآور و عجیب و غریب از کار درآمده و فیلم بیش از آنکه بر اساس داستان واقعی به بیان قصه و خلق قهرمانش نزدیک شود، به حقنه کردن ایدهها و ذهنیات فیلمساز به تماشاگر با درونمایه مردمی بودن و مطالبهگری پرداخته است.
بازی فرامرز قریبیان در کنار برخی جنبههای بصری فیلم «خروج» شاید مهمترین نقاط قوت فیلم باشند. قریبیان در آستانه ۸۰ سالگی آنچنان نقش لاغر و نحیف فیلم «خروج» را باورپذیر و جذاب به تصویر کشیده که اگر نبود حضور این استاد بازیگری، «خروج» بدون شک به ملغمهای آشفته از احوالات شخصی و کنایات همیشگی فیلمساز شبیه میشد و به نوعی میتوان قریبیان در نقش رحمت بخشی را برگ برنده فیلم آخر حاتمیکیا دانست.
منبع: ماهنامه هنروتجربه

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- حاتم بخشیهایی که ابراهیم را از سینمای ایران گرفت
- آیا فیلم حاتمیکیا به جشنواره فجر میرسد؟
- روایتی نوین از ابراهیم حاتمیکیا؛ پروژه «موسی کلیمالله» چگونه به ابراهیم حاتمیکیا رسید؟
- نگاهی به کارنامه تلویزیونی فرامرز قریبیان؛ حضور در دهه هفتم
- بزرگداشت فرامرز قریبیان برگزار شد؛ دوستت دارم رفیق!/قریبیان یک چهره ماندگار فرهنگی است
- بزرگداشت فرامرز قریبیان برگزار میشود
- یادداشت علی رویین تن به مناسبت تولد فرامرز قریبیان
- صداوسیما به از کرخه تا راین هم رحم نکرد!
- حاتمیکیا چرا ساخت سریال «موسی(ع)» را پذیرفت؟
- الان در رسانههای سینمایی ثبات وجود ندارد
- فاشیسم، آرمانگرایی و پایگاه امنِ ایدئولوژی
- یادداشت حاتمی کیا در پی درگذشت نادر طالب زاده
- چرخشهای ناگهانی/ کوتاه درباره فیلم «شب طلایی»
- قصهی خانه مادربزرگ/نگاهی به فیلم «شب طلایی»
- یک ریسک بزرگ/ نگاهی به فیلم «شب طلایی»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- حقایقی درباره فیلم یک تکه نان به بهانه پخش آن از شبکه نمایش
- نگاهی به «عروج» به بهانه زادروز لاریسا شپیتکو/ لحظه روبرو شدن با «خود»
- خبرهای اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن؛ مجیدی و فرهادی نمیرسند/ در انتظارِ روستایی، پناهی، مکری، کاهانی و اصلانی
- «بیگانه» کامو مقابل دوربین کارگردان فرانسوی میرود
آخرین ها
- یک واکنش دیرهنگام؛ بیانیه آکادمی داوری در پی خشونت علیه برنده اسکار
- پس از ۴ دهه برگزاری در یوتا؛ جشنواره ساندنس به کلرادو میرود
- فرشته سقوط کرده/ نگاهی به فیلمنامه «هیات منصفه شماره ۲» با بررسی عناصر مشترک درامهای دادگاهی
- «داستان سلیمان»؛ یک داستان واقعی از هزاران پناهجوی جهان
- «یک نبرد پس از دیگریِ» دیکاپریو کوتاهتر شد!
- یک عشق بی رحم،مجازات اعدام را در بریتانیا لغو کرد
- اکران آنلاین «زودپز» در شبکه نمایش خانگی
- نتفلیکس با «صد سال تنهایی» به یک رمان کلاسیک «غیرقابلاقتباس» جان میبخشد
- «ذهن زیبا»؛ اتفاقی زیبا در تلویزیون
- اسرائیل، کارگردان برنده اسکار را بازداشت کرد
- یک جایزه برای مجری اسکار؛ کونان اوبراین، جایزه مارک تواین را گرفت
- برای دستاوردهای یک دهه فعالیت حرفهای؛ بالاترین تجلیل سینمایی بریتانیا از تام کروز
- داوری فیلمساز ایرانی در جشنواره مورد تایید اسکار
- نگاهی به «اکنون»/ هنرِ شنیدن
- «بیگانه» کامو مقابل دوربین کارگردان فرانسوی میرود
- «روایت ناتمام سیما» قاچاق شد/ علیرضا صمدی: خواهش میکنم نسخه غیرقانونی را نبینید
- نقدچیست؟ منتقدکیست؟
- نوروز موسیقایی با فیدیبو؛ برنامه فستیوال موسیقی «گوشه» اعلام شد
- دارن آرونوفسکی میسازد؛ اقتباس سینمایی از رمان «کوجو»
- «بیصدا حلزون»؛ تلخی میان تصمیم و تسلیم
- «سلب مسئولیت»؛ کابوسی پنهانشده پشت نور
- خبرهای اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن؛ مجیدی و فرهادی نمیرسند/ در انتظارِ روستایی، پناهی، مکری، کاهانی و اصلانی
- اختصاصی سینماسینما- کنفرانس خبری؛ ۱۰ آوریل/ احتمال حضور جارموش، لینکلیتر، اندرسن، مالیک و برادران داردن در جشنواره کن
- تبعات کرونا و اختلافات حقوقی با برادران وارنر؛ اعلام ورشکستگی شرکت تولیدکننده فیلمهای «ماتریکس» و «جوکر»
- به هر سازی رقصیدیم غیر از ساز دل خویش/ این بهاریه نیست، نامهای است برای امیروی امیر نادری
- تفاوت ساعت «۶ صبح» و «۵ عصر»
- پوستر بخش ۱۵ روز کارگردانان جشنواره کن منتشر شد
- یادداشت علیرضا داود نژاد برای مهدی مسعود شاهی
- هدیه نوروزی سوینا؛ انتشار نسخه ویژه نابینایان «پدرخوانده (۲)» با صدای فرهاد اصلانی
- یک جایزه دیگر برای «دانه انجیر معابد»/ برندگان جوایز فیلم آسیایی معرفی شدند