سینماسینما، محمد تقیزاده
«خروج» ابراهیم حاتمیکیا از ضعیفترین آثار کارنامه فیلمسازی او به شمار میآید که اگر حضور فراموشنشدنی فرامرز قریبیان در فیلم نبود، شاید میتوانست سقوط او نیز لقب گیرد!
سینمای حاتمیکیا همواره از محتوا و ایدئولوژی سرشار بوده و هرگاه حاتمیکیا توانسته این محتوا و بهاصطلاح حرف اصلی فیلم را در قالب داستان و درامش حل کند، اثر موفقی خلق شده است (همانند «آژانس شیشهای»)، و زمانی که ایدئولوژی و درونمایه فیلم از تسلط فیلمساز خارج شده، فیلمها (همانند «به نام پدر») ضعیف و شعاری جلوه کرده است. فیلمهای اخیر حاتمیکیا نیز روال متفاوتتری دارد، به این ترتیب که نمود کارگردانی، تکنیک و جلوههای ویژه بیش از فیلمهای قبلی فیلمساز در این آثار جلوهگر هستند (همانند «چ»، «بادیگارد» و «به وقت شام»).
جایگاه «خروج» اما در مقایسه با دیگر آثار حاتمیکیا تا حدی متفاوت است، به نحوی که گویی ابراهیم حاتمیکیا فرمان از دستش رها شده و از هر دری سخن گفته و از هر الگویی استفاده کرده است. اعتراض و طغیان قهرمان داستان و فضاسازی فیلم یادآور وسترنهای آمریکایی است. بحث و جدلها، مناقشات و کاراکترها «آژانس شیشهای» را تداعی میکند و اعتراضات و مطالبهگری همچون فیلم «گزارش یک جشن» یادآور روزهای شلوغی و ناآرامی های داخل کشور است. همین چندپارگی و یکدست نبودن داستان و نامشخص بودن مسیر روایت، اصلیترین ضربه را به فیلم آخر حاتمیکیا وارد کرده است.
فیلم در انتها و در پرده سوم به اوج بیمنطقی و جعلی بودن خود میرسد و تنها به اعلان شعار و بیانیه و استعارههای جامعه امروز میپردازد. «خروج» آنچنان در مسیر روایت و شخصیتپردازی ضعیف عمل کرده که بسیاری از سکانسهای فیلم پیش از آنکه تاثیرگذار باشد، تعجبآور و عجیب و غریب از کار درآمده و فیلم بیش از آنکه بر اساس داستان واقعی به بیان قصه و خلق قهرمانش نزدیک شود، به حقنه کردن ایدهها و ذهنیات فیلمساز به تماشاگر با درونمایه مردمی بودن و مطالبهگری پرداخته است.
بازی فرامرز قریبیان در کنار برخی جنبههای بصری فیلم «خروج» شاید مهمترین نقاط قوت فیلم باشند. قریبیان در آستانه ۸۰ سالگی آنچنان نقش لاغر و نحیف فیلم «خروج» را باورپذیر و جذاب به تصویر کشیده که اگر نبود حضور این استاد بازیگری، «خروج» بدون شک به ملغمهای آشفته از احوالات شخصی و کنایات همیشگی فیلمساز شبیه میشد و به نوعی میتوان قریبیان در نقش رحمت بخشی را برگ برنده فیلم آخر حاتمیکیا دانست.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- حاتم بخشیهایی که ابراهیم را از سینمای ایران گرفت
- آیا فیلم حاتمیکیا به جشنواره فجر میرسد؟
- روایتی نوین از ابراهیم حاتمیکیا؛ پروژه «موسی کلیمالله» چگونه به ابراهیم حاتمیکیا رسید؟
- نگاهی به کارنامه تلویزیونی فرامرز قریبیان؛ حضور در دهه هفتم
- بزرگداشت فرامرز قریبیان برگزار شد؛ دوستت دارم رفیق!/قریبیان یک چهره ماندگار فرهنگی است
- بزرگداشت فرامرز قریبیان برگزار میشود
- یادداشت علی رویین تن به مناسبت تولد فرامرز قریبیان
- صداوسیما به از کرخه تا راین هم رحم نکرد!
- حاتمیکیا چرا ساخت سریال «موسی(ع)» را پذیرفت؟
- الان در رسانههای سینمایی ثبات وجود ندارد
- فاشیسم، آرمانگرایی و پایگاه امنِ ایدئولوژی
- یادداشت حاتمی کیا در پی درگذشت نادر طالب زاده
- چرخشهای ناگهانی/ کوتاه درباره فیلم «شب طلایی»
- قصهی خانه مادربزرگ/نگاهی به فیلم «شب طلایی»
- یک ریسک بزرگ/ نگاهی به فیلم «شب طلایی»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- آیا رونالدو وارد دنیای «سریع و خشمگین» میشود؟/ دیزل: ما برای او نقشی نوشتیم
- مقایسه فیلمنامه «کوچک جنگلی» تقوایی با سریال افخمی/ از پژوهشِ روایتمحور تا روایتِ موردپسند صداوسیما
- داستان پرسر و صدای «بیسر و صدا»
- نقش و جایگاه چهرهپردازی در سینمای ایران
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- «الکترون» نامزد بهترین فیلم جشنواره انگلیسی شد
- از استعفای اعتراضی جعفر پناهی تا تقابل با هیاتمدیره؛ پشت پرده اختلافات صنفی سینماگران
- تحلیل روانکاوانه فیلم «دوستداشتنی»؛ این رابطه دوست داشتنی نیست
- نمایش «برادران کارامازوف»؛ وفادار به روح اثر نه کالبد
- درباره کامران فانی و ترجمهای ناب/ مرغ دریاییِ فانی
- فیلم کوتاه «شامیر» نامزد بهترین فیلمبرداری جشنواره امریکایی شد
- درمان از نگاهی دیگر؛ وقتی سرطان، بازیگر صحنه زندگی میشود
- گاو خشمگین ۴۵ ساله شد
- «زیر درخت لور»؛ تصویری از انزوا و شکاف عاطفی
- «جستوجو در تنگنا»؛ انگار این همه چیزی باشد که از شهر و دیوارهایش به میراث بردهایم
- حمید طالقانی درگذشت
- فیلمـکنسرت «برندگان اسکار موسیقی» روی صحنه میرود
- معرفی برگزیدگان نوزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت»
- آکادمی داوری اعلام کرد؛ فهرست نامزدهای اولیه جوایز اسکار ۲۰۲۶/ نامزدی فیلمسازان ایرانی در دو بخش
- با رای منتقدان مجله IndieWire؛ آخرین ساخته جعفر پناهی در میان بهترینهای ۲۰۲۵
- شورای بازبینی فیلمهای سینمایی موافقت کرد؛ صدور پروانه نمایش برای پنج فیلم سینمایی
- نقش و جایگاه چهرهپردازی در سینمای ایران
- «پیکار با پیکر»؛ پیکری در پیکار
- «غریزه»؛ عشق پرشور نوجوانی، عبور از ممنوعهها
- رابطه ظرف و مظروف
- «محکوم»؛ آغازی برای پایان
- میراثِ کودکی
- بازیگر «پاریس تگزاس» در فیلم تازه نادر ساعیور
- اکران نسخه مرمت شده یکی از فیلمهای مهم داریوش مهرجویی
- این فیلم انعکاس واقعیتهای زندگی آدمهاست/ لیلا حاتمی: حواس کسی به «قاتل و وحشی» نیست
- «ارس، رود خروشان» روایت فاتحان شهرهای رفته بر باد است
- اکران و نقد نمایندهی کانادا در اسکار در سینما اندیشه
- نگاهی به مستند «زیر درخت لور»؛ بیانیهای هنری درباره شکلی از رنج جمعی
- «پیکار با پیکر»؛ وقتی که سخن هرودوت بهانه فیلم میشود
- آیا رونالدو وارد دنیای «سریع و خشمگین» میشود؟/ دیزل: ما برای او نقشی نوشتیم
