پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

واکاوی و آسیب‌ شناسی هویت برنامه سینمایی در تلویزیون با فرشید نوابی صورت گرفت.

به گزارش سینماسینما، فرشید نوابی؛ بازیگر سینما و تلویزیون که تجربه تهیه‌کنندگی برنامه‌های تلویزیونی را هم در کارنامه خود دارد و سال‌ها پیش برنامه سینمایی سینما اکران با اجرای محمد‌حسین لطیفی را روی آنتن داشت، تحلیل‌ها و موضوعات متنوعی را درخصوص ساخت برنامه‌های سینمایی و کم‌ وکیف آن در میان گذاشته است که در ادامه می خوانید.
فرشید نوابی درخصوص ساخت برنامه‌های سینمایی و عملکرد آن‌ها، گفت: این‌که ما تلویزیون را در مدار سینما قرار دهیم و برنامه‌هایی در این حوزه بسازیم فی‌نفسه اتفاق بدی نیست به‌هر‌حال سینما و تلویزیون مکمل هم هستند اما این‌که این برنامه‌های سینمایی چه اهدافی را دنبال می‌کنند مهم است. به‌نظر شما برنامه «هفت» که باسابقه‌ترین و مهم‌ترین برنامه سینمایی تلویزیون به‌حساب می‌آید و کمک موثری به سینما می‌کند یا حتی برنامه‌های دیگری که فقط در جهت نقد و مذمت سینمای ایران قدم برمی‌دارند و هیچ نکته امیدوارکننده و روشنی را از سینما به مخاطب نشان نمی‌دهند، آیا کمکی به سینمای ایران خواهند کرد؟

او ادامه داد: فکر می‌کنم در این سال‌ها «سینما اکران» تنها برنامه سینمایی به‌حساب می‌آید که هدفش کمک به سینما بود و ما در طرح این برنامه هم این نکته را مدنظر قرار داده بودیم که نقدی بر فیلم‌ها وارد نکنیم و فقط آن‌ها را تبلیغ و به بالا رفتن آمار فروش فیلم‌ها کمک کنیم.

نوابی درباره تمرکز این برنامه‌ها روی نقد آثار سینمایی، گفت: وقتی خانواده‌ای برنامه‌ای سینمایی می بیند که در آن یک فیلم نقد می‌شود و منتقد از آن بدگویی می‌کند، طبیعی است که مخاطب برای دیدن آن فیلم به سینما نرود یا وقتی هنرمندان رو به دوربین تلویزیون به‌جای احترام، همدیگر را می‌کوبند بدیهی است که هنرمند جایگاه مناسبی نداشته باشد و نه‌تنها به سینما که به عوامل آن هم اعتماد چندانی نشود. سینمای ایران احتیاج به چندین ساعت برنامه‌های مختلف ندارد بلکه نگاه و رویکرد مثبت از سوی صداوسیما را لازم دارد.

تهیه کننده برنامه «سینما اکران» درخصوص اهمیت روانشناسی مخاطب در ساخت چنین برنامه‌هایی، خاطر نشان کرد: سینما؛ هنری که دارای عناصر جذابی است و همه مردم کوچه و بازار خواهان آن هستند، نمی‌تواند در حوزه برنامه‌سازی تلویزیون مخاطب جذب کند. ما در کشوری زندگی می‌کنیم که در بسیاری از شهرهای آن اصلا سینمایی وجود ندارد و در برخی از شهرها با وجود جمعیت بالا فقط یک یا دو سالن فعال سینما دیده می‌شود اما در برنامه‌های سینمایی تلویزیون، بزرگ‌تر از فهم عمومی مردم حرف زده می‌شود، آن‌وقت توقع داریم مردم بنشینند و آن‌ها را تماشا کنند. من اشاره به شخص خاصی نمی‌کنم اما وقتی کسی می‌گوید فیلم ابسورد است به این فکر می‌کند که چند‌درصد مردم به چنین گفتمانی با این اصلاحات علاقه‌مند هستند.

او افزود: ما هنوز نمی‌دانیم باید با زبان مردم در تلویزیون حرف بزنیم و تریبون روشنفکرانه مختص روزنامه‌ها، مجلات، مجامع خصوصی و جشنواره‌های سینمایی است. برخی دوستان تصور می‌کنند وقتی جلوی دوربین می‌نشینند باید تمام اطلاعات داشته و نداشته‌شان را رو کنند تا به همه بفهمانند که چقدر مطلع و روشنفکر هستند، درحالی‌که تماشاگر عام دوست ندارد چنین چیزهایی را ببیند. اصلا فهم برخی از این مسائل برایش دشوار است.

او با بیان این‌که روانشناسی مخاطب در حوزه تولید برنامه‌های تلویزیونی به‌خصوص برنامه‌های مختص به سینما بسیار نادیده گرفته می‌شود، گفت: در تجربه برنامه «سینما اکران» بیشتر سوال‌های مهمان برنامه را خودم طرح می‌کردم و محمدحسین لطیفی، مجری برنامه به من می‌گفت چرا انقدر سوال‌ها ساده است؟ من در پاسخ به این سوال تنها یک جواب داشتم و آن هم این بود که من به‌دنبال مخاطب عام و ساده تلویزیون هستم. خیلی از مردم ما معنی واژه‌های کات، پلان، دیالوگ و… را نمی‌دانند و طبیعی است اگر در برنامه‌ای عنوان شود معنای آن را نفهمند.

نوابی عنوان کرد: گاهی کسی می‌خواهد مخاطبش دانشجو‌های سینمایی، منتقدان و… باشد مسلما تعداد تماشاگرانش بیش از ١٠٠ هزار نفر نمی‌رسد اما وقتی شما دارید برنامه‌ای تلویزیونی تهیه می‌کنید، طبیعتا مخاطبتان از ونک تا تجریش نیست بلکه تمام ایران و اقوام آن هستند؛ ما باید با زبانی صحبت کنیم که همه ما را بفهمند.

فرشید نوابی با اشاره به معضلات ساخت برنامه‌های سینمایی در تلویزیون، بیان کرد: در تلویزیون یک برنامه‌ساز اجازه ندارد هر هنرمند سینمایی را دعوت کند. در برنامه «سینما اکران» من نتوانستم بیش از ۶٠ درصد از کسانی را که مدنظر داشتم به برنامه‌ام بیاورم دلیلش را هم نمی‌دانستم که چرا هنرمندی که فیلمش در سینما اکران شده و مجوز دارد نمی‌تواند در تلویزیون بیاید! مگر تلویزیون حق آن‌ها نیست؟
فرشید نوابی درخصوص پارامترهای مهم برای ساخت یک برنامه سینمایی استاندارد اظهار داشت: اول این‌که ما جذابیت را باید در ابتدا سرفصل ساخت یک برنامه سینمایی قرار دهیم؛ سینما به‌ذات خود جذابیت‌های بصری زیادی دارد که یک برنامه‌ساز باهوش می‌تواند از آن به‌خوبی استفاده کند. دوم این‌که باید این را بدانیم که قرار نیست یک برنامه کلاس درس یا تریبونی برای کوبیدن شخص، جناحی و تسویه‌ حساب باشد اما متاسفانه این آفتی است که در تمام برنامه‌های تلویزیون دیده می‌شود و کسی تا میکروفون به‌دست می‌گیرد دق‌و‌دلی‌هایش را خالی می‌کند. سوم این‌که نقد را به جایگاه واقعی خودش بسپاریم جای نقد در مجلات و روزنامه‌ها و حتی فضای مجازی است و مخاطب خاص خودش را دارد. نقد برای مردم عام نیست البته من منکر وجود آن در یک برنامه نیستم ولی از یک برنامه ١٢٠ دقیقه‌ای نباید ١٠٠ دقیقه از آن به نقد حرفه‌ای اختصاص پیدا کند بلکه باید مدت کمتر و نقد ساده‌تری در برنامه‌ها وجود داشته باشد.

او مورد چهارم را این‌گونه بیان کرد: یک برنامه سینمایی باید از اندیشه‌های متنوع برخوردار باشد. در برنامه «هفت» دوره آقای گبرلو، تعداد مهمانان به ١۵ نفر می‌رسید و مدام همان‌ها تکرار می‌شدند. در برنامه «هفت» حال‌حاضر هم همین اتفاق به شیوه دیگری درحال وقوع است؛ کسانی که با آقای افخمی همسو و همفکر هستند در برنامه حاضر و مخالفان‌شان حذف می‌شوند.

نوابی در پایان گفت: به‌دلیل کم‌توجهی تلویزیون به اهالی سینما، متاسفانه خیلی از سینمایی‌ها هم با تلویزیون قهر هستند و به این رسانه نمی‌آیند. چرا لیلا حاتمی، اصغرفرهادی و… به تلویزیون نمی‌آیند؟ چرا شهاب حسینی به‌جای «هفت« باید به «نود» برود؟ تمام این مسائل نیاز به آسیب‌شناسی دارد.

منبع: روزنامه صبا