سینماسینما، مازیار معاونی:
موضوع اکران یا عدم اکران فیلم خارجی در سینماهای ایران موضوع تازهای نیست؛ مقولهای که هم در دهه آخر پیش از پیروزی انقلاب بر کلیت جریان سینمای ایران اثرات غیرقابل انکاری گذاشته و هم از نخستین ماههای پس از آن تا زمان حاضر که بازهای حدودا ۴۰ ساله را شامل میشود، محل بحث و نظر و حتی مناقشه میان اهالی سینما، صاحبنظران این حوزه و نهادهای حاکمیتی متولی آن بوده است. موافقان دسترسی علاقهمندان سینما به آثار روز جهان به عنوان یک حق طبیعی، فراهم شدن زمینه لازم برای رقابت آثار داخلی با فیلمهای خارجی و پیشرفت احتمالی حاصل از ایجاد چنین فضای رقابتی را به عنوان ادله موافقت خود طرح میکنند و در مقابل مخالفان با استناد به سالهای پایانی نظام سیاسی قبل که ورود بیرویه فیلمهای خارجی اقتصاد سینمای ایران را به نابودی کشانده بود، از آزاد شدن اکران آثار خارجی به عنوان خطری بالقوه که میتواند همان تاثیرات سوء را حتی در ابعادی وسیعتر بر جای بگذارد، یاد میکنند. جدلی که در تمام دهههای گذشته هر از گاهی همچون یک زخم کهنه سر باز کرده و البته بعد از مدتی با ناکامی موافقان اکران فیلم خارجی فروکش کرده تا مرتبه بعدی فرا برسد.
اما صرف نظر از این مجادلات همیشگی، آنچه جای خالیاش در تمام این سالها بیشتر از هر چیز دیگری احساس شده، عدم طراحی یک برنامه منسجم و بلندمدت برای سر و سامان دادن به این مقوله و تمام کردن این بحث و جدل درازمدت بوده است. مجموعه دولتی- نظارتی که تصمیمگیریهای کلان برای تمام جنبههای سینما بر عهده و در راستای ماموریت ذاتی اوست، مطمئنا بهتر و بیشتر از هر نهاد دیگری به ظرفیتها و کمبودهای این سینما آگاه است و از سوی دیگر، وظیفه پاسخ به مطالبات بهحق سینماگران و سینمادوستان را هم به عهده دارد. بههرحال سینما یک مقوله مهم و گسترده اجتماعی است که با سایر ساحتهای اجتماعی تعاملات دوسویه غیرقابل انکاری دارد و بیپاسخ گذاشتن نیاز مخاطب، آن هم برای دهههای طولانی، بیشک غیرمسئولانهترین تصمیم ممکن قلمداد میشود. اگر استدلال مخالفت با اکران آثار خارجی همان استدلال همیشگی بیبضاعتی سینمای ایران از منظر تعداد سالن و پرده نمایش و درنتیجه وارد آمدن ضربه به تولیدات داخلی است که البته در جای خود و از
زاویهای هم میتواند حرف درستی باشد، اما نباید از یاد برد که در مقولات زیرمجموعه علوم انسانی و هنر نظیر همین مقوله سینما در مفهوم کلی آن که سینماگران تمام دنیا و آثارشان دائما به شکلی پیوسته و بیانقطاع در حال تاثیرگذاری بر هم هستند، اساسا نمیتوان از موضوع ایجاد انفصال میان طیف عظیم تماشاگران و آثار تمام دنیا (به جز آثار داخلی) سخن گفت، هر چند که در جهانِ در حال تبدیل شدن به دهکده جهانی امروزی ایجاد فاصله در سایر حوزههای غیر علوم انسانی هم تقریبا ناممکن به نظر میرسد. این ایجاد محدودیت بنا به هر علت و دلیل وارد یا ناواردی که باشد، باز هم ماهیت محدودکنندهاش را از دست نداده و نیازی به توضیح اضافه نیست که اعمال محدودیتهای گسترده جز به جواب معکوس، به نتیجه دیگری نمیانجامد. البته موضوع وجوه دیگری هم دارد که در گفتههای موافقان اکران به آنها پاسخ قانعکنندهای داده نشده، از جمله اینکه در شرایطی که در فقدان قانون کپیرایت در کشورمان، دسترسی به آثار روز سینمای جهان با کمترین فاصله زمانی از اکران آنها از طریق سایتهای اینترنتی و فروشندگان خیابانی فراهم است، چگونه میتوان به کشش مخاطب و انتظار او برای دوبله قانونی و سپری شدن مراحل قانونی صدور پروانه نمایش آن دل بست؟ پرسش مهم دیگر اینکه برای محدودیتهای شرعی، اخلاقی و عرفی جامعه ایرانی که با بروز ممیزیهایی در فیلمهای خارجی ماهیت سینمایی آنها را با تغییرات و نارساییهایی مواجه و ریزش احتمالی تماشاگر را در پی خواهد داشت، چه راهحلی میتوان یافت؟ مجموعهای پیچیده از سوالات و معضلات پیش رو که البته مسکوت گذاشتن یا به پاسخهای دهههای گذشته اکتفا کردن، دردی از آن دوا نمیکند .
منبع:ماهنامه هنر و تجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- سال به سال سینمادار ضرر بیشتری متحمل می شود/قیمت یک پروژکتور معمولی بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان است
- کسادی بازار اکران و تمهید تازه برای جلب مخاطب/ خزاعی اکران فیلم خارجی را آزاد کرد
- گیشه فیلمهای خارجی در اکران۹۷ چقدر بود؟
- اکران ویژه فیلمهای منتخب سینمای ژاپن در ایران
- کارشناسان از مشکلات و مزایای اکران سینمای خارجی در داخل کشور میگویند / معضل دائمی اکران فیلم خارجی
- در باره اکران فیلم های خارجی / ما کاره ای نیستیم
- اکران فیلم خارجی در سینماها محقق میشود؟
- شهرام مکری: اکران فیلم خارجی در وضعیت فعلی جامعه امکان ندارد
نظر شما
پربازدیدترین ها
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- گفتوگو با محمد مقدم درباره سینمای مستند/ فیلم مستند، جهانی است ساختگی؟
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- رقابت ۲۸۵ فیلم در ۳ بخش انیمیشن، مستند و بینالمللی اسکار نود و هفتم
- حضورهای بین المللی فیلم کوتاه تامینا
- گلدن گلوب اعلام کرد؛ وایولا دیویس جایزه سیسیل بی دمیل ۲۰۲۵ را میگیرد
- درباره «قهوه پدری»؛ قهوه بیمزه پدری
- «کارون – اهواز» در راه مصر
- اختتامیه جشنواره «دیدار» ۱۷ دی برگزار خواهد شد
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «مجمع کاردینالها»؛ موفقیت غیرمنتظره در گیشه و جذب مخاطبان مسنتر
- مدیر شبکه نسیم توضیح داد؛ مهران مدیری، جنابخان، فرزاد حسنی و چند برنامه دیگر
- تاکید بر سمزدایی از سینما و جشنواره فجر/ علیرضا شجاع نوری: ادغام جشنوارهی ملی و جهانی فجر سیاسیکاری بود
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ جادوی «شرور»؛ داستانی از دوستی، تفاوتها و مبارزه با تبعیض
- برای پخش در سال ۲۰۲۵؛ پسر شاهرخ خان برای نتفلیکس سریال میسازد
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «گلادیاتور ۲»؛ بازگشتی باشکوه به کُلُسیوم و سنت حماسههای سینمایی
- اعلام نامزدهای چهلمین دوره جوایز انجمن بینالمللی مستند/ محصول مشترک ایران و انگلیس در شاخه بهترین مستند کوتاه
- اصغر افضلی و انیمیشن «رابینهود» در تازهترین قسمت «صداهای ابریشمی»
- جایزه جشنواره آمریکایی به پگاه آهنگرانی رسید
- چهل و سومین جشنواره فیلم فجر؛ از فرصت ثبت نام فیلمها تا داوری عوامل بخش نگاه نو
- نمایش بچه / گزارش تصویری
- اهمیت «باغ کیانوش» در سینمای کمدی زدهی این روزها
- برای بازی در فیلم «ماریا»؛ نخل صحرای پالم اسپرینگز به آنجلینا جولی اهدا میشود
- اکران فیلم علی زرنگار از اواخر آذر؛ «علت مرگ: نامعلوم» رفع توقیف شد
- مانور آمادگی همراه اول برای رویارویی با بحران؛ تمرینی برای پایداری ارتباطات
- بررسی هزینه و درآمد تولیدات ۳ سال اخیر؛ حساب کتاب فارابی جور است؟
- در اولین روزهای اکران بینالمللی؛ «گلادیاتور۲»، ۸۷ میلیون دلار فروخت
- اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره فیلم فجر معرفی شدند
- نامزدی ۲ جایزه آمریکایی برای «دوربین فرانسوی»
- «شهر خاموش» بهترین فیلم جشنواره نوستالژیا شد
- فروغ قجابگلی بهترین بازیگر جشنواره ریچموند شد
- «تگزاس ۳»؛ کمدی از نفس افتاده یا موفقیت تکراری؟
- روایتی از سه نمایشنامه از محمد مساوات روی صحنه میرود