سینماسینما، منوچهر دینپرست؛
چهلوسومین جشنواره جهانی فیلم فجر، امسال با رنگ و بوی متفاوتی آغاز به کار کرد؛ زیرا برای نخستین بار در تاریخ برگزاریاش از تهران فاصله گرفته و در شیراز در حال برگزاری است. این جابهجایی جغرافیایی فقط یک تغییر ساده در محل استقرار جشنواره نیست، بلکه حامل پیامی مهم برای آینده فرهنگ و سینمای ایران است: اینکه میتوان رویدادهای بزرگ فرهنگی را از مرکز به پیرامون برد و به شهرهای دیگر فرصت داد تا در قامت میزبان رویدادهای ملی و حتی بینالمللی دیده شوند.
شیراز، شهر شعر و فرهنگ با پیشینه عظیم ادبی و هنری، میزبانی جشنوارهای را برعهده گرفتهاست که بیش از پنجاه فیلم ایرانی و خارجی در آن به نمایش درخواهد آمد. این حجم از فیلمها و برنامهها، خود گواهی است بر گستردگی جشنواره و تأثیرگذاریاش در فضای سینمایی سال. از سوی دیگر، حضور دویست مهمان خارجی، از کارگردانان و بازیگران گرفته تا مدیران جشنوارههای معتبر جهانی، ابعاد بینالمللی این رویداد را پررنگتر میکند و نشان میدهد که جشنواره جهانی فیلم فجر در خارج از تهران نیز میتواند جایگاهی برای تعاملات فرهنگی و سینمایی جهان باشد.
در میان مهمانان امسال، نام «نوری بیلگه جیلان»، کارگردان صاحبسبک و تحسینشده سینمای ترکیه و برنده نخل طلای کن، توجهات بسیاری را به خود جلب کردهاست. حضور چنین هنرمندی در این جشنواره که برای نخستین بار به خارج از پایتخت منتقل شده، اهمیت تصمیم برگزارکنندگان را دوچندان میکند و نشان میدهد که انتقال جشنواره به شهرهای دیگر به معنای کاهش کیفیت یا اعتبار نیست؛ بلکه میتواند حتی جذابیت بیشتری ایجاد کند. شیراز تا ۱۲ آذر نهتنها میزبان آثار سینمای ایران، بلکه میزبان گفتگوهای فرهنگی، نشستهای تخصصی و ارتباطات هنریای خواهد بود که بر روند سینمای کشور تأثیر گذارند.
موضوع مهم دیگری که این جابهجایی را برجسته میکند، نگاه تازهای است که به نقش شهرها در عرصه فرهنگی ایران مطرح میشود. سالهاست که عمده جشنوارهها و رویدادهای بزرگ فرهنگی در تهران متمرکز بودهاند، اما انتقال یک جشنواره در ابعاد فجر میتواند الگویی برای آینده باشد. همانگونه که شهرهای کن، برلین، مسکو، شانگهای و دوحه بهواسطه جشنوارههای خود در تقویم فرهنگی جهان ثبت شدهاند، شیراز و دیگر شهرهای ایران نیز میتوانند به پایگاههای مهم فرهنگی بدل شوند. چهبسا در آینده جشنوارهای با نام اصفهان یا تبریز در سطح بینالمللی شناخته شود و همانند شهرهای یادشده، هویت فرهنگی خاص خود را در عرصه جهانی تثبیت کند.
اما فراتر از این تحولات و امیدها، نکتهای اساسی وجود دارد که نباید از آن غافل شد: ضرورت ثبات مدیریتی و سیاستگذاری پایدار در حوزه رویدادهای فرهنگی. یکی از بزرگترین چالشهایی که سینمای ایران و بهطور کلی فضای فرهنگی کشور با آن مواجه بوده، تغییرات مکرر در سیاستگذاریها با تغییر دولتها و وزیران است. جشنوارههایی که باید بر اساس برنامهریزی بلندمدت و دیدگاهی استراتژیک اداره شوند، گاهی از نو تعریف میشوند، گاهی تعطیل و گاهی با ساختاری متفاوت احیا میشوند. نمونه روشن آن، جشنواره جهانی فیلم فجر است که چند سال تعطیل و بار دیگر راهاندازی شد؛ اینگونه بیثباتیها نهتنها از اعتبار رویدادها میکاهد، بلکه برنامهریزی حرفهای و ایجاد هویت پایدار را دشوار میکند.
اگر قرار است جشنوارههایی مانند جشنواره جهانی فیلم فجر نقش واقعی خود را در سینمای ایران ایفا کنند، نیاز است که مسئولان فرهنگی کشور تکلیف خود را با این رویدادها روشن کنند. جشنوارهها باید از فراز و نشیبهای سیاسی و مدیریتی در امان بمانند و با برنامهریزی منسجم، ساختاری ثابت و چشماندازی چندساله به مسیر خود ادامه دهند. فقط در چنین شرایطی است که میتوان انتظار داشت انتقال جشنوارهها به شهرهای دیگر و تبدیل آنها به برندهای فرهنگی بینالمللی نتیجهبخش باشد.
چهلوسومین جشنواره جهانی فیلم فجر در شیراز، آزمونی مهم و تاریخی است؛ آزمونی که اگر با مدیریت صحیح، نگاه آیندهنگر و توجه به ظرفیتهای فرهنگی شهرهای مختلف همراه باشد، میتواند دورانی تازه را در فرهنگ و سینمای ایران آغاز کند؛ دورانی که در آن، تهران تنها مرکز برگزاری رویدادهای بزرگ نیست و شهرهای دیگر نیز فرصت مییابند تا در سطح ملی و جهانی بدرخشند. این رویداد نهتنها برای شیراز، بلکه برای چشمانداز فرهنگی کشور، سرنوشتساز است.
منبع: روزنامه اطلاعات
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- تأملی بر حضور نوری بیلگه جیلان در جشنواره جهانی فیلم فجر؛ داور غایب
- جشنواره جهانی فیلم فجر۴۳؛ در ایستگاه پایانی «درس آموختهها» بهترین فیلم شد/ جایزه ویژه داوران به کارگردان ژاپنی رسید
- نگاهی به فیلم «پارتنوپه»؛ زیبایی از دست رفته
- نقدی بر فیلمهای کوتاه باکس شیراز در جشنواره جهانی فیلم فجر
- معرفی داوران چهار بخش جشنواره جهانی فیلم فجر
- چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر؛ آثار بخشهای چشمانداز و زیتون شکسته معرفی شدند
- برنامه نشستهای چهلوسومین جشنواره جهانی فیلم فجر منتشر شد
- اعلام آثار راهیافته به ۲ بخش جشنواره جهانی فیلم فجر
- اولین نمایش «مرد خاموش» در ایران؛ تیزر رونمایی شد
- داوران ایرانی معرفی شدند؛ افتتاح جشنواره جهانی فیلم فجر با فیلمی از عباس کیارستمی
- معرفی فیلمهای ایرانی حاضر در جشنواره جهانی فیلم فجر
- دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر مطرح کرد: نوری بیلگه جیلان در تیم داوری/ حضور ۸ فیلم ایرانی در بخش رقابتی
- برای همایون ارشادی که به تازگی به ابدیت پیوست؛ بازیگر سکوت و تأمل
- نگاهی به فیلم «ناتور دشت»؛ یسنا گم شده!
- شیراز در آستانه یک آزمون تاریخی؛ ۱۰ مطالبه برای برگزاری یک «جشنواره واقعی»
پربازدیدترین ها
- فوت خواننده پیشکسوت موسیقی نواحی گیلان/ ناصر مسعودی درگذشت
- نگاهی به فیلم «بیسر و صدا»؛ ایده خلاقانه، مسیر اشتباه
- حقایقی درباره بازمانده ساخته سیف الله داد/ماجرای توقیف فیلم بازمانده به دلیل حجاب!
- «رابین هود»؛ افسانهی شیرین مرد شریف قانون شکن!
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
آخرین ها
- ماجرایِ ظریفِ وزارت خارجهی سوئیس
- فیلم-کنسرت «هری پاتر»و «ارباب حلقهها» به آخرین اجرای پاییزی رسیدند
- پوستر «باد زرد – ونگوگ» رونمایی شد
- مولف بودن در آینه مکتب نقد عمیقگرا
- نگاهی به فیلم سینمایی «سامی»؛ دوربین به مثابه سمفونی برای سفری طولانی
- معرفی برندگان هیئت ملی نقد آمریکا ۲۰۲۵/ «یک تصادف ساده»؛ بهترین فیلم بینالمللی/ «نبردی پس از دیگری» ۵ جایزه گرفت
- ۱۵ اثری که برای فهرست اولیه اسکار فیلم بینالمللی شانس بالاتری دارند
- تأملی بر حضور نوری بیلگه جیلان در جشنواره جهانی فیلم فجر؛ داور غایب
- بیانیه کانون کارگردانان سینما درباره بازداشت سینماگران در مهمانی خصوصی
- واکنش رضا کیانیان به گزارش تاریخ سه هزار ساله زیر چرخ لودرها
- اعلام مستندهای دو بخش از نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- واکنش کانون کارگردانان سینمای ایران به حکم جعفر پناهی
- شروودِ تالار وحدت؛ جایی که ماهان حیدری قهرمانان آینده را پیدا میکند
- تورج اصلانی داور جشنواره ترکیهای شد
- سروش صحت و علی مصفا «بیآتشی» را روایت کردند
- سام درخشانی هم استعفا داد
- نمایش موزیکال «رابین هود» / گزارش تصویری
- حلقه منتقدان فیلم نیویورک منتخبان ۲۰۲۵ خود را اعلام کرد/ «نبردی پس از دیگری»، بهترین فیلم شد؛ پناهی، بهترین کارگردان
- جشنواره جهانی فیلم فجر۴۳؛ در ایستگاه پایانی «درس آموختهها» بهترین فیلم شد/ جایزه ویژه داوران به کارگردان ژاپنی رسید
- «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» به چین میرود
- گاتهام ۳ جایزه به «یک تصادف ساده» داد/ «نبردی پس از دیگری» بهترین فیلم جوایز مستقل نیویورک شد
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- مصائب افزایش سن ، از جولیا رابرتز تا نیکول کیدمن
- تام استاپارد؛ نویسندهای که جهان را از نو صحنهپردازی کرد
- نگاهی به فیلم «پارتنوپه»؛ زیبایی از دست رفته
- توقیف سکوی پخش «بازمانده» پس از انتشار ویدیوی بدون مجوز
- «سمفونی باران» کلید خورد
- «ناتوردشت» به باکو میرود
- از جدال اندیشه تا لبخند روی ردکارپت
- گفت وگو با کارگردان مستند «مُک» به بهانه حضور آن در جشنواره سینما حقیقت
