سینماسینما، آیدا مرادیآهنی:
بعضی فیلمها از همان لحظه شروع به خرگوش سفیدِ آلیس میمانند. به ندایی نامعلوم، به پچپچهای که نهتنها دعوت، بلکه ترغیبی هستند به دنبال کردنشان. اولین فیلم عبد آبست فیلمی از این جنس است. با فضایی سرشار از خرق عادت. با تیتراژی که جهت معرفی بازیگرها نیست، که شناسنامه شخصیتهاست. مکان فیلم، استودیویی است که در عین محدودیت به چند اتاق کاملا مشابه، به فضایی بیکران میماند، به ساحتی بیمرز؛ و این با رویکرد فیلم که شکست چهارچوب و حدود است، هماهنگی درخوری دارد. همین آرایش بازیگوشانه فضا، مکان را به صفحه یک بازی شبیه میکند. صفحهای با بیشمار خانه و بیشمار اِمکان. شخصیتها با آن کفشهای یکدست به مهرههایی شبیه هستند که میان خانهها در حرکتاند. حتی نحوه مکث و چرخش دوربین گویی برای بهتر دیده شدن موقعیت این مهرههاست. سیالیت فضا در همین جابهجاییها جریان پیدا میکند. و همزمان کاراکترها و دنیای آنها گویی در این فضا معلقاند. این واژگونی فرم به داستان هم تسری پیدا میکند. تا جایی که بخشهای مختلف داستان در عین اینکه یک کل بسته هستند، در فضایی کاملا گشوده قرار دارند، مانند ملکولهایی معلق در یک فضای بینظم. شاید از همین روست که واژگونگی یکی از اولین ویژگیهایی است که در «تمارض» به چشم میخورد. خردهداستانها از هر سو که میروند، بعد از چند قدم، بدیل یکی دیگر از خردهداستانهای فیلم میشوند، آنقدر که درنهایت انگار تنها با یک خردهداستان روبهرو هستیم. فیلم با دستگیری شخصیتها و آوردن آنها به اداره پلیس شروع میشود که دقیقا نقطه انتهایی ماجرای این چند نفر است. درحقیقت یکجورهایی فیلم از آخر به اول و البته با چند جهش نامنظم روایت میشود. صداها مدام روی هم میافتند، انگار که در حال پیشی گرفتن از هم، در رقابتی ابزود هستند. اعوجاج صداها و نامفهوم شدنشان، بازی دیگری از قطع و وصل شدن با واقعیت است، و کیفیتی رویاگونه دارد. مثل صداهایی که در خواب از عالم بیداری میشنویم و یا برعکس آوایی که در لحظه سررسیدن رویا، به طرزی نامفهوم و گنگ در ذهنمان میپیچد. رفتن و برگشتن به حقیقتی که وجود ندارد. این مخدوش شدن آگاهی و خراشیده شدن وقوف، شاید بزرگترین بازی فیلم «تمارض» باشد. ماجرایی که سویه آن به سمت آنتروپی و از هم پاشیدن است که به خودی خود به ذات امر تمارض نزدیک است. دقایق ابتدایی در عین اینکه خبر از یک فاجعه میدهند، در عرصهای از آگاهی و افقی از هوشیاری روایت میشوند. بااینحال هر چه جلوتر میرویم -یعنی درواقع به عقب برمیگردیم- داستان حرکتی زیگزاگی را روی مرز توهم و واقعیت آغاز میکند و اتفاقا این حرکت هم -به دور از نظم- مرتب از حیطه واقعیت فاصله میگیرد و سرانجام با جهشی بینظمتر و ناهمگونتر از قبلیها، به فضای پایانی، یعنی گریه دختربچه و حرکت یا عزیمت شخصیتها میرسد.
ماهنامه هنر و تجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- تحقق آرزوی چندساله فعالان انیمیشن در هنرو تجربه
- اهدا جایزه بزرگ جشنواره فیلم فلیکرز رد آیلند آمریکا فیلم به «کشتن خواجه»
- «کشتن خواجه» به برزیل و تایوان میرود
- نمایش «کشتن خواجه» در بخش مسابقه جشنواره تالین
- جعفر صانعی مقدم: گسترش فعالیتها در سینمای «هنر و تجربه» بستگی به تامین نیازهای مالی دارد
- انتشار تیزر هفته فیلم ایتالیا + ویدئو
- اسامی فیلمهای حاضر در هفته فیلم ایتالیا اعلام شد/ از آثار مورتی تا برتولوچی
- هفته فیلم ایتالیا ۱۱ آذر آغاز میشود/ نمایش آنلاین و رایگان فیلمها
- چهارمین دوره هفته فیلم اروپایی برگزار میشود/ اعلام جزییات رویداد
- نانهای بیات/ نگاهی به فیلم «حوا، مریم، عایشه»
- کدام چریکه؟ کدام بهرام؟/ نگاهی به مستند «چریکه بهرام»
- سالها بایست تا دَم پاک شد/ نگاهی به فیلم «پری»
- فهرست فیلمهای روی پرده در سینماهای «هنروتجربه»/ «منگی» از ۱۵ شهریور میآید
- تابناک: نخستین گامها برای تعطیلی بستر نمایش دهها فیلم سینمایی ایران؟
- قابهای نامتعارف بیمعنی/ نگاهی به فیلم «امیر»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
آخرین ها
- در جشنواره فیلم کلاسیک؛ جشن ۳۰ سالگی «داستان عامهپسند»/ بازیگران گرد هم آمدند
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- میراث نفرینشده/ نگاهی به فیلم «پنجه آهنین»
- «استودیو جیبلی ژاپن» برنده دومین نخل طلای افتخاری جشنواره کن
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟
- نیکی مظفری و بهنام شرفی همبازی شدند/ رونمایی از پوستر نمایش «مرگ با طعم نسکافه»
- راهیابی«پیچ تاریخی» به جشنواره بینالمللی فیلم مسکو
- ساخت مستند فرمانده لوطی ها آغاز شد
- اکران «قویدل» در هنر و تجربه
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
- والتر هیل با یک فیلم نوآر برمیگردد/ ادامه بزن بزن در ۸۴ سالگی
- سینمای ایران مسافر کره جنوبی شد
- استخدام ۳ قهرمان کشتی کشور در همراه اول