درباره تأثیرگذاری عکاسی فیلم در ثبت تاریخ سینمای ایران زیاد شنیده و گفته شده است؛ اینکه این حرفه بهمرور شمایل متفاوتتری پیدا کرد و صرفا از چینش چند عکس در ویترین سینماها و تبلیغاتی که مردم با دیدن همان عکسها، فیلمها را تخیل میکردند و برای دیدنش هیجان داشتند، بهمرور جایش را به عکاسی دیجیتال داد و کارکرد عکسهای فیلم نیز تغییراتی داشت.
اما قطعا توجه به بعد تبلیغاتی فیلم هنوز هم یکی از اولویت عکاس فیلم است، با این حال در حاشیه داوری سومین جشن عکاسان سینمای ایران که هرساله به عنوان یکی از صنوف قدیمی خانه سینما جشن مستقلی را برای پاسداشت زحمات عکاسان پیشکسوت و مسابقهای را برای معرفی بهترین عکاس سال برگزار میکند، با داریوش فرهنگ، یکی از داوران این دوره مسابقه عکاسان سینمای ایران، به گفتوگو نشستیم؛ عکاسی فیلم از نگاه فرهنگ جایگاه متفاوتی دارد. داریوش فرهنگ بیش از هر چیز به نگاه شخصی عکاس فیلم اعتقاد دارد و خلق لحظات شخصیتر عکاس در خلال کارش را یکی از بهترین نمونههای عکاسی فیلم میداند. در ادامه نگاه فرهنگ را به عکاسی فیلم میخوانید.
این روزها بحث بر سر تغییر شیوه تبلیغی و کاربرد عکس فیلم برای معرفی بهتر فیلم مطرح است، اما دقیقا عکس فیلم برای شما چه مفهوم و معنایی دارد؟
نخستین خاطرهای که من از عکس فیلم دارم، این بود که عکس من را به دیدن فیلم ترغیب و تشویق میکرد و علاقهمند میشدم فیلم را در سینما ببینم. این خاطره سالهای دوری است که به قول شما عکسها وظیفه بیشتری برای جلب مخاطبان به سینما داشتند و غالبا عکسها در ویترینهای سینما جلب توجه میکرد. حتی عکس فیلم در آن سالها برای جذب سرمایه فیلم هم نقش تعیینکنندهای داشت و از عکسهای فیلم بسیاری متوجه میشدند که محصول نهایی چه خواهد بود؟ با ورود دنیای دیجیتال همهچیز شکل و شمایل قبلی را از دست داد. تصور شخصی خودم از عکاسی و بهویژه عکاسی فیلم این است که به نظرم همانطور که پیشتر گفته میشد، تئاتر زمینه فوقالعادهای برای ورود به سینماست، که از یک جهت کاملا درست است و آن پرداختن به داستانپردازی و درام است. عکاسی فیلم هم به نظر من مقدمه نگاه سینماییداشتن است. جوهره ذاتی یک عکس چیزی فراتر از فیلمی است که دیده میشود، چراکه ممکن است فریمی ثبت شود که پلان فیلم هم نباشد اما همان فریم دنیای خودش را داشته باشد و از زاویهای دیگر فیلم را روایت کند. مثلا عکس معروف فیلم «باشو غریبه کوچک» (تصویر سوسن تسلیمی با روسریای که به سر پیچیده شده است) فریمی است که میتوان از آن به عنوان جهان فیلم حرف زد. همان تکفریم، پر از احساس و معنی بود و جهانی که تو را به تماشای فیلم دعوت میکند. یا عکس گرافیکی «خانه دوست کجاست؟» با تکدرختی روی تپه که کاملا فیلم را معرفی میکند. اینها فراتر از یک عکس و صرفا تبلیغات فیلم است و بیشتر صاحب نگاه و جهانبینی است.
یعنی به نظر شما بهتر است عکاس فیلم با زاویه نگاه خودش فیلم را روایت کند؟
به نظرم عکاس بهتر است نگاه شخصیاش را بیان کند. به نظرم از آن روزهایی که مردم صرفا با دیدن عکسهایی از فیلم به دیدن فیلم در سینما ترغیب میشدند فاصله گرفتهایم. جهان فضای مجازی بسیاری از معادلات را برهم زده است، همانطور که میدانید بسیاری از فیلمهای روز جهان بسیار سریع در دسترس قرار میگیرد و بالتبع عکاسی نیز دستخوش تغییرات زیادی شده است و بهترین عکسها در اختیار همه هست. اما طبعا از صد فریم عکس تعداد محدودی هست که ماندگار میشود و نظر من این است که عکاس فیلم باید به لایههای عمیقتری از فیلم نفوذ کند. عکسی که نگاه نداشته باشد، مثل فیلمی است که کارگردانش صاحب اندیشه و تفکری نیست. بازهم از عکاسی در سینمای ایران حرف میزنم و به اسم عزیز ساعتی که با نگاه متفاوتش اسمش را در این عرصه جاودانه کرد، میرسم و به خاطر بیاورید عکسهای فیلم «کلاغ» را که هر فریم از آنها خودش یک فیلم بود.
خب، طبعا بسیاری از عکاسانی که در این سالها نگاه شخصیشان را در عکسهایشان لحاظ کردند و این روزها از افراد صاحبنام این عرصه هستند، میتوان نام برد و درباره آنها صحبت کرد، اما به نظر میرسد تحلیلی مبنی بر اینکه عکس لزوما باید در خدمت فیلم باشد و در اینجا نگاه هنری و تجاری را از هم جدا میکند، مقوله دیگری است. به نظر شما این بخش را چطور میتوان تعریف کرد؟
بههرحال باید بپذیریم صاحب نگاهشدن در سینما به آسانی به دست نمیآید. برخی افراد هستند که حرکاتی را طبق سنت قدیمی آن انجام میدهند و مثلا فیلمسازی میکنند اما تقوایی، کیارستمی و بیضاییشدن آسان نیست. آنها از مرز فیلمسازی گذشتند و به دانش، فلسفه و عمق اثر رسیدند. عکاسی فیلم نیز مثل کارگردانی است؛ فریمی از فیلم که روایت خودش را دارد.
منبع :شرق
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- فرهنگ رکن زندگی، حیات و هویت یک ملت است/ «ناخداخورشید»؛ معرفی خردمندانهای از سینمای ایران
- نمایش نسخه اصلاح و مرمت شده «ناخدا خورشید» ناصر تقوایی در موزه سینما
- داریوش فرهنگ: بهرام بیضایی استاد فن در سینما است
- داریوش فرهنگ: زرین دست بهترین فیلمبردار فنی سینمای ایران است
- آیین یادبود بیتا فرهی در خانه هنرمندان ایران برگزار شد/ پاسداشتی برای بانوی خاص سینمای ایران
- چرا داریوش فرهنگ کم کار است؟
- داریوش فرهنگ: هر پلانی نویدی برای پلان دیگر است/ آنچه باقی میماند تنها عشق است
- تا شقایق هست زندگی باید کرد/ یادداشت اختصاصی داریوش فرهنگ به مناسبت درگذشت آتیلا پسیانی
- نمایش فیلمی تاریخی از ناصر تقوایی در موزه سینما
- ناگفتههایی از مرگ ناباورانه کیومرث پوراحمد/ داریوش فرهنگ چه گفت؟
- «کوچک جنگلی» ناصر تقوایی منتشر شد
- سینماسینما/ یادداشت داریوش فرهنگ در یادبود مهسا امینی/ جمع کنید این بساط نخنما را
- انتشار نسخه ویژه نابینایان «ناخدا خورشید» با صدای حسین پاکدل + تیزر
- شبی در کافه گاراگین/ نگاهی به داستان کوتاه «بین دو دور» نوشته ناصر تقوایی
- نمایش ۱۰ فیلم مرمت شده از گنجینه سینمای ایران در چهلمین جشنواره فیلم فجر
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- ده جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان» ایرانی/آمریکایی
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»