سینماسینما، هومن اشکبوس
به بهانه بازنشر بخشی از فیلم مادر، شاهکار بیبدیل -سعدی سینمای ایران- زنده یاد علی حاتمی در یکی از پیجهای سینمایی، بر آن شدم که یادداشت کوتاهی درباره یکی از شگردها و ظرایف و ریزه کاریهای نهفته در دیالوگهای ماندگار و جاودانه او و برای یادآوری دوستداران او و هنرش بنویسم. واژگانی که مانند ریزگوهرهای دور نگین انگشتری، با دقت و استادی فراوان جایگذاری شده اند یا شاید هم بتوان گفت همچون ضربات قلم یک استادکار و پیاده سازی تکنیک پرداز، در آفرینش یک تابلوی مینیاتور و نگارگری ایرانی، با نهایت ظرافت و استادی از زبان کاراکترهای آثارش به گوش جان مخاطب عاشق فرهنگ و هنر ایران زمین می نشینند.
در سکانسی از فیلم (دقیقه ۳۷) دیالوگی از زبان محمد ابراهیم با بازی زنده یاد محمد علی کشاورز خطاب به برادر کوچکترش غلامرضا (که دارای ناتوانی ذهنی است) با بازی اکبر عبدی به این مضمون گفته می شود:
«سنجد (اشاره به غلامرضا) خیلی هم ۴۷۱۱ هست نشسته دم باد تو درگاه، سنبل شده لب پنجره!»
این دیالوگ که یکی از گفته های گویش عامیانه زبان پارسی است، در جایی بکار برده می شود که کسی یا پدیده ای در نابجاترین جایگاه ممکن -در تناسب با توانایی ها و کارآمدی یا پذیرش اش از سوی دیگران- قرار دارد، اما بر بودن و ماندن به هر قیمتی و با هر روشی تلاش و اصرار می کند. ( اندکی آشناست! نه!؟) و کنایه از این است که: «با اینکه بدنش چندان خوشبو نیست، جلوی باد نشسته است تا باد عطر او را همه جا با خود ببرد!
اما نکته ظریف در اینجا اشاره علی حاتمی به ادکلن نوستالژیک ۴۷۱۱ است.
برای آن دسته از دوستانی که با آن آشنایی ندارند باید بگویم که ادکلن ۴۷۱۱ یکی از دیرپاترین عطرهای تولید شده در جهان بوده، واژه ادکلن (Eau de Cologne ) به معنی آب کلن (شهر کلن آلمان)، در اصل با تولید این عطر فراگیر شد. چرا که بازرگانی ایتالیایی-آلمانی در میانه سده هجدهم میلادی فرمول و شیوه ساخت این عطر را در شهر کلن آلمان پایه گذاری کرد که در گذر زمان، به دلیل مشکلات تجاری و برندینگ، بر پایه شماره ساختمانی که در آن تولید میشد به ۴۷۱۱ تغییر نام داد. و باید گفت همچنان یکی از معتبرترین و موفق ترین عطرهای تولیدی در جهان است. که برای نسلهای پیشین و پدران و پدربزرگهای ما بسیار آشنا و خاطره انگیز میباشد (هرچند ادکلن ۴۷۱۱ یک عطر یونیسکس بوده، برای آقایان و خانمها با یک اسانس تولید میشود).
پ.ن. در صفحه مربوط به این عطر در سایت ویکی پدیا ( پارسی و انگلیسی) بخشی به نام « شهرت» یا «in popular culture » قرار دارد که با ویرایش آن، توضیحاتی درباره کاربرد ۴۷۱۱ در فیلم مادر زنده یاد علی حاتمی داده ام که اگر دوست دارید می توانید بخوانید. نکته طنز آمیز اینکه انگار این امر به مذاق یکی از خوانندگان انگلیسی زبان ویکی پدیا خوش نیامده و هر از چندگاهی این لینک را دوباره ویرایش (ناویرایش!) کرده بخش مربوط به فیلم مادر را از آن حذف می کند!
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- ۱۹ هنرمند زن بر اساس جمله علی حاتمی ایران را تصویر کردند
- یکی از یادگاریهای علی حاتمی در موزه سینما/ دفترچه دیالوگهای «حاجی واشنگتن» + عکس
- حسن فتحی ، علی حاتمی و تحریف تاریخ
- گرامیداشت یاد علی حاتمی در برنامه سینماتک خانه هنرمندان/ نعمتالله: پا جای پای سنتهای فیلمسازی علی حاتمی گذاشتهایم که پیش میرویم
- مصطفی جلالی فخر : فیلم های علی حاتمی می تواند باعث جذب گردشگر به ایران شود
- علی حاتمی و ایرانِ آرمانی
- علی حاتمی اعتقاد داشت جلال مقدم،اکبر عبدی و فرامرز صدیقی صداهای قابل توجهی ندارند
- علی حاتمی از کسی تقلید نکرد
- معیریان در آستانه روز ملی سینما با موزه سینما مطرح کرد/ حاتمی میگفت عبدالله اسکندری و جلالالدین معیریان شمس و مولانا هستند
- خانه ایرانی، خانواده ایرانی، مادر ایرانی در «مادر» علی حاتمی
- انتشار گفتگویی منتشرنشده از محمدعلی کشاورز/ هر فیلمی که بازی میکنم خودم را محاکمه میکنم که آیا کاری که کردم درست بوده
- فاطمه معتمدآریا از حضورش در سینما گفت/ نقش دختر لر برایم هدیه الهی بود/ بازی نکردن در «مادر» تنها افسوسی است که دارم
- برترینهای سینمای ایران در صد سال اخیر به انتخاب نویسندگان سینماسینما/ بخش چهاردهم
- برشهای کوتاه/ تصاویری از نقشآفرینی بهروز وثوقی در فیلم طوقی
- برترینهای سینمای ایران در صد سال اخیر به انتخاب نویسندگان سینماسینما/ بخش دوازدهم
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- پس از ۳ سال؛ «برف آخرِ» امین حیایی به سینماها میآید
- حضور همراه اول در سومین نمایشگاه رصتا
- اکران فیلم کلینت ایستوود و احتمال وداع با دنیای فیلمسازی
- فراخوان سیزدهمین جشن مستقل سینمای مستند منتشر شد
- تحولات سیاسی و جریان موسوم به موج نو در سینمای ملی/ بهمناسبت روز ملی سینما
- «جهان غیرموازی» در لندن و بوداپست اکران شد
- «گُم، میان منزویترین زاویه» از امروز روی صحنه میرود
- سینمای مستقل و آینده سینمای ایران بررسی شد؛ سینمای مستقل آزادی، سلطه ناپذیری، عشق و ارزش زن را بازتاب میدهد
- برندگان جوایز امی ۲۰۲۴ اعلام شد/ رکوردشکنی سریال «شوگان» با کسب ۱۸ جایزه در امی
- کتاب «داریوش خنجی» رونمایی شد؛ فرهنگ در برنامه هفتم توسعه بسیار ضعیف است/ سینمای ایران گوهر نایاب هستند
- دیپلم افتخار جشنواره اسپانیایی برای «پتتیک»
- نشست بررسی آسیبهای سینمای ایران / گزارش تصویری
- نشست بررسی سیمای مستقل ایران / گزارش تصویری
- معرفی بستههای ویژه همراه اول بهمناسب هفته وحدت
- کهنترین شرح جامع مثنوی معنوی مولانا منتشر شد
- اعلام اسامی فیلمهای مرحله نهایی داوری جایزه ایسفا
- راهیابی فیلم کوتاه «گوسفند» به جشنواره هلندی
- راهیابی «خورشید میاد؟» به جشنواره آمریکایی
- تله؛یکی از بدترین های فیلم های امسال
- نگاهی به فیلم «مرا تا ماه پرواز ده»
- نشست «بررسی ارتباط میان کتاب و سینما»؛ کیانوش عیاری: نمیدانم اگر سینما نباشد باید چه کار کنم؟
- حضور جمعی از سینماگران در قطعه هنرمندان
- نشست کتاب و سینما در نشر چشمه / گزارش تصویری
- «ارکستر اقلیتها» رونمایی شد/ اسد امرایی: در این ترجمهها دنبال خود گمشدهمان میگردیم
- صدرالدین حجازی درگذشت
- «صبحانه با زرافهها» آبان اکران میشود
- در چهارمین شب سینمایی سوره برگزار شد؛ تجلیل از کمال تبریزی، محسن شاهابراهیمی و محمدعلی فارسی
- در نشست خبری مطرح شد؛ ستاره اسکندری: من به جادوی بلوچستان دچار شدم / امیدوارم تئاتر واسطهای برای شناخت قوم بلوچ باشد
- درباره فیلم «دانه انجیر معابد»/ هبوط
- پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به سومین جشن مهر سینمای ایران