پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

به گزارش سینماسینما، اگرچه بنیاد سینمایی فارابی هدف کارگروه ارزیابی و برنامه‌ریزی جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان را ارائه پیشنهادها و برنامه‌ریزی در خصوص دوره‌های آتی این جشنواره مبتنی بر بهره‌مندی از تجارب گذشته، آسیب‌شناسی و ارزیابی نقاط ضعف و قوت ادوار ماضی و بهره‌گیری از نظرات هنرمندان، صاحب‌نظران و متخصصان این حوزه اعلام‌ کرده است، اما موضوع اصلی که از ابتدا در سفرهای استانی رئیس سازمان امور سینمایی و سمعی بصری به آن اشاره شد و در ادامه نیز مدیر بنیاد سینمایی فارابی و روابط عمومی این بنیاد به آن پرداخته‌اند، انتخاب میزبان است؛ در حالی‌که آمادگی اصفهان برای میزبانی بارها به آن‌ها یادآوری شده است.

ازاین‌رو در گزارش پیش رو به دیدگاه مدیرعامل سابق بنیاد سینمایی فارابی و مدیر اجرایی سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان درباره اظهارنظرها در خصوص تغییر میزبانی و آورده‌های این جشنواره در دوره‌های قبل با میزبانی شهر اصفهان اشاره‌ شده است.

اصفهان دارای تجربه ارزشمندی در برگزاری جشنواره است

علیرضا تابش، مدیرعامل سابق بنیاد سینمایی فارابی گفت: باید پذیرفت که جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان و شهر اصفهان به یکدیگر پیوند خورده‌اند. هم جشنواره در تقویم ذهنی مردم اصفهان است و هم هنرمندان و صاحبان آثار، جشنواره کودک را در پیوند با این شهر می‌شناسند.

او با تأکید بر اینکه فقط موضوع برپایی یک فستیوال هنری نیست، افزود: جشنواره در اصفهان به یک رویداد تبدیل‌شده و ریشه مردمی دارد. در دوره‌های گذشته حتی دو دوره‌ای که به خاطر شیوع کرونا به‌صورت برخط برگزار شد بخش‌هایی که برای مشارکت کودکان و نوجوانان در جشنواره طراحی می‌شود با استقبال ویژه‌ای در اصفهان همراه بود. کودکان و نوجوانان اصفهانی همراهی خوبی برای داوری کودک و نوجوان فیلم‌های جشنواره داشتند به‌طوری‌که در سال گذشته حدود ۷۰۰ نفر از داوران کودک و نوجوان جشنواره (داوری برخط) اصفهانی بودند و در سایر بخش‌ها مانند المپیاد فیلم‌سازی نوجوانان ایران نیز به همین صورت بود.

مدیرعامل سابق بنیاد سینمایی فارابی با تأکید بر اینکه فعالان سینمای کودک و نوجوان و هنرمندان خارجی و داخلی نیز طی سه دهه اخیر جشنواره را به نام شهر اصفهان می‌شناسند و از سوی دیگر اصفهان شهر دوستدار کودک است و طی سال‌های اخیر شهر ظرفیت‌های خوبی را در این مسیر ایجاد کرده و درحال‌توسعه است، اظهار کرد: جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان در اصفهان نسلی از هنرمندان و خبرنگاران و نیروهای داوطلب را پرورش داده و جمعی از فعالان این عرصه در اصفهان به‌خوبی شکل‌گرفته که دارای تجربه ارزشمندی در برگزاری یک جشنواره است و دبیرخانه جشنواره در اصفهان نیز در این سال‌ها روی این موضوع تمرکز داشته است.

تابش ادامه داد: جالب است بدانید که این جشنواره سال‌های ۷۱ و ۷۷ مصوبه هیئت‌وزیران دارد و طبق توافق‌نامه امضاشده بین سازمان سینمایی، بنیاد فارابی و شهرداری اصفهان، هزینه‌های برگزاری جشنواره به‌صورت مساوی بین شهرداری و بنیاد فارابی تقسیم می‌شود که در دوره‌های گذشته نیز به همین شکل عمل شده است.

او با اشاره به اینکه شهرداری اصفهان در برگزاری جشنواره، رویدادهای جنبی، افتتاحیه، المپیاد فیلم‌سازی نوجوانان و سایر برنامه‌های اجراشده همکاری داشته است و حتی در سال‌هایی دو سه فیلم را هم مورد حمایت قرار داده است، تصریح کرد: با همه این تلاش‌ها، نهاد دبیرخانه جشنواره نیازمند توجه جدی‌تر مسئولان شهری، شورای شهر و شهرداری اصفهان است، فارغ از گرایش‌های سیاسی و جناحی در ادوار مختلف شورا و شهرداری، مدیران شهری باید قدردان این رویداد مهم در شهرشان باشند و از ظرفیت‌های آن درست استفاده کنند. شورا و شهرداری اصفهان اگر بودجه سالیانه برای این جشنواره بین‌المللی تصویب می‌کنند به توسعه فرهنگی شهر خود و ارتقای زیست‌بوم فرهنگی این شهرِ مهم تاریخی کمک می‌کنند، این پرسش هم قابل‌طرح است که یک شهرداری چقدر باید هزینه کند که نام شهرش در میان نام چند شهر مهم دیگر جهان که جشنواره فیلم کودک برگزار می‌کنند قرار بگیرد؟ پس حمایت از جریان مداوم فیلم‌سازی کودک و نوجوان در اصفهان و برگزاری شایسته این رویداد، جزو اولویت‌های فرهنگی هنری مدیریت شهری در اصفهان است که این را مدیران شهری هم اعلام کرده‌اند.

مدیرعامل سابق بنیاد سینمایی فارابی گفت: بنیاد فارابی در دوره مدیریت من، هم از جشنواره کودک حمایت می‌کرد و هم از جریان تولید فیلم کودک و نوجوان، ضمن اینکه ترغیب سایر دستگاه‌ها و نهادها هم در دستور کار ما قرار داشت. همچنین معضل اکران فیلم‌های کودک در شورای صنفی نمایش برطرف شد و هرسال شاهد اکران فیلم‌های کودکان و نوجوانان بودیم و اگر قرار بود فیلم کودک و نوجوان اکران شود حتماً از طریق رایزنی با صداوسیما تلاش می‌شد تا تیزر رایگان بیشتری به این فیلم‌ها تعلق بگیرد، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هم در زمینه تولید فیلم با پیگیری‌های بنیاد سینمایی فارابی ترغیب و فعال شد که ثمره این همکاری تولید چند فیلم کودک و نوجوان بود که در جشنواره‌های داخلی و خارجی و هم در اکران موفق بودند، کانون همکاری‌های خوبی با المپیاد فیلم‌سازی نوجوانان ایران داشت، فعالیت‌های بین‌المللی و بازاریابی خارجی فیلم‌های کودک هم موردتوجه همکاران ما بود، همکاری موفق و گسترده با پلتفرم‌ها در دوران سخت و پیچیده کرونا هم از دستاوردهای مهم همکاران ما در تیم برگزاری جشنواره و بنیاد فارابی بود.

تابش با بیان اینکه در دوره مدیریت او در بنیاد سینمایی فارابی نسل نو فیلم‌سازان کودک و نوجوان (فیلم اولی‌ها) برای حضور در این ژانر تشویق شدند و در دهه نود شاهد حضور نسل نو در این ژانر سینمایی بودیم، افزود: ایجاد گفتمان آموزشی در دل جشنواره و المپیاد نوجوانان و برگزاری کارگاه‌های موفق هم از دستاوردهای آن دوره‌ها بود، بردن جشنواره به مناطق مختلف کشور با نگاه عدالت فرهنگی و فعالیت سینما سیار در نقاط کمتر برخوردار کشور، صحنه‌های شوق‌انگیزی از استقبال کودکان از سینمای کودک و نوجوان داشت. توجه به مسئولیت اجتماعی نمایش فیلم برای کودکان نابینا و ناشنوا، استانداردسازی سالن‌ها برای حضور معلولان در سالن‌ها، اقدامات خوب همکاران جشنواره در اصفهان بود. همچنین نشست‌های هم‌اندیشی با فعالان سینمای کودک، تشویق آنان به تشکیل مرکز توسعه سینمای کودک و نوجوان هم ازجمله کارهای مهمی بود که در تعامل با جامعه هنری انجام شد.

مدیرعامل سابق بنیاد سینمایی فارابی با بیان اینکه باید بپذیریم که عرصه رسانه‌ای در دو دهه گذشته به‌شدت متحول شده است، این پرسش را مطرح کرد که هنرمندان و مدیران ما تا چه اندازه می‌دانند که علایق متولدین دهه ۸۰ و ۹۰ در سینما و موسیقی و کتاب و تئاتر چیست؟

سپس اضافه کرد: عبور از دوران دیجیتالیسم و فرارسیدن دوران پسا دیجیتال همه مسئولان فرهنگی و سیاست‌گذار را با این واقعیت روبرو کرده است که تکیه‌بر الگوهای قدیمی کارساز نیست، امروز با نسلی از مخاطب روبرو هستیم که ذائقه متفاوتی دارند و رژیم مصرف رسانه‌ای آنان با نسل ما متفاوت است، چقدر این تفاوت‌ها را به رسمیت می‌شناسیم؟

مدیرعامل سابق بنیاد سینمایی فارابی تأکید کرد: معتقدم سینما و هنر، عرصه مداقه و گفتگو است لذا باید ضمن رصد فناوری‌های نوین و آمادگی برای بالا بردن دانش فنی، برای گسترش زبان بومی سینمای ایران در گستره جهانی نیز تلاش کرد. جهان تشنه روایت‌های جذاب ایرانی به‌خصوص در سینمای کودک و نوجوان است که این مهم نیازمند سرمایه‌گذاری و ترغیب بخش خصوصی و حمایت‌های بخش دولتی است. نمی‌توان نسخه واحدی برای ژانرهای متنوع سینمایی پیچید، در سینمای کودک نیازمند بازاندیشی در رویکردهای فرهنگی و تولیدی هستیم، فرصت‌ها هم به‌زودی از دست می‌رود و بحث‌های مقطعی بر سر تغییر محل برگزاری یک رویداد با سابقه سینمایی یا دوسالانه شدن تنها رویداد مهم سینمای کودک و نوجوان در کشور، ما را دچار غفلت از اصل موضوع می‌کند.

آیا حاضرید جشنواره فجر را در اصفهان یا تبریز برگزار کنید؟!

ایمان حجتی، مدیر اجرایی سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان نیز ضمن اشاره به اینکه جشنواره‌های مختلف در دنیا فیلم مانند جشنواره فیلم جیفونی ایتالیا تا جشنواره فیلم کن به نام مکان برگزاری آن‌ها شناخته می‌شوند و همه جشنواره‌ها فارغ از ارزش هنری و فرهنگی، برای شهرها کارکردی در زمینه بازاریابی شهری دارند، اظهار کرد: وقتی از جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوان صحبت می‌شود که ۳۴ دوره از آن برگزار و اصفهان میزبان بیش از ۲۰ دوره از آن بوده است، یعنی انباشتی از تجربه در زمینه برگزاری این جشنواره در شهر اصفهان ایجادشده و اساساً ۳۴ دوره برگزاری یعنی ۳۴ دوره انباشت تجربه.

او با بیان اینکه هر جشنواره‌ای یک محمل برگزاری، خروجی و فرآیندی دارد که در حین برگزاری آن ایجاد می‌شود و در اصفهان هم ایجادشده است، افزود: این نگاه که مکان برگزاری جشنواره را در راستای موضوع عدالت محوری تغییر دهیم با اصل برگزاری جشنواره تضاد دارد، چراکه ساختار جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان در اصفهان ایجاد شده است و با تغییر مکان برگزاری آن، ساختار شکل‌گرفته را از بین می‌رود و به نظر من این موضوع اصلاً در راستای عدالت‌محوری نیست. سؤالی که می‌شود از مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پرسید این است که آیا نگاه عدالت محور را برای جشنواره فیلم فجر هم دارند؟ یعنی حاضرند که یک روز جشنواره فجر را به‌صورت کامل در اصفهان برگزار کنند و روز دیگر در تبریز؟!

حجتی اضافه کرد: فارغ از اینکه تغییر مکان برگزاری جشنواره کار درست است یا خیر که به نظر من کاملاً اشتباه است، به‌جای اینکه به درختی که روزی نهالی بود آسیب بزنیم باید نگاه عدالت محور را به استعدادهای شهرهای مختلف معطوف کرد و بر اساس استعدادهای موجود، رویدادها و اتفاقات خوبی را به شکل پایدار در شهرهای مختلف ایجاد کرد.

مدیر اجرایی سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان تصریح کرد: قبلاً با تغییر مکان برگزاری آن به شهر دیگری که اتفاقاً تجربه‌ خوبی هم نبود به این درخت آسیب‌زده شد که درنهایت منجر به بازگشت جشنواره به اصفهان شد و تلاش شد تا ساختارها اصلاح و دبیرخانه و نیروهایی شکل بگیرند و متأسفانه الآن بازهم می‌خواهند همان اتفاقات غلط را تکرار کنند که در این صورت جشنواره قطعاً آسیب خواهد دید و اتفاقات مثبتی رخ نخواهد داد.

حجتی تأکید کرد: من از دوستان بنیاد سینمایی فارابی تعجب می‌کنم که گفته‌اند جشنواره در دو سال گذشته هیچ تولیدی نداشته است! اصلاً مگر جشنواره‌ها تولید دارند؟! جشنواره‌ها برای این شکل نمی‌گیرند که تولید داشته باشند، درست است که بنیاد سینمایی فارابی به‌عنوان یک بنیاد فیلم‌سازی تولید اثر دارد و باید هم داشته باشد، اصلاً رسالت این بنیاد همین است ولی جشنواره ساختار متفاوتی دارد. جشنواره ساختاری برای یک جشن در بین فیلم‌سازان و تولیدکنندگان آثار است و اگر خودش تولید داشته باشد عملاً نمی‌تواند محملی برای یک رویداد باشد تا بتواند بین آثار مختلف داوری و رقابت کند، بلکه یکی از کارکردهای جشنواره‌ها این است که در یک حوزه تخصصی محرک تولید باشند.

او با بیان اینکه جشنواره می‌تواند نقطه‌ای برای اتصال صاحبان آثار به بازارهای خوب جهانی باشد، افزود: تا دوره سی و دوم جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان بسیاری از نمایندگان کمپانی‌های بزرگ برای دیدن و خریدن آثار به اصفهان دعوت شدند ضمن اینکه جشنواره در سال‌های گذشته تلاش زیادی کرد تا پرورش‌دهنده نسل جدیدی از فیلم‌سازان کودک و نوجوان باشد و به همین منظور در دوره‌های گذشته در کنار جشنواره اتفاق بسیار مثبتی به نام المپیاد فیلم‌سازی شکل گرفت که اتفاقاً در سطح ایران برگزار شد و فیلم‌سازان نوجوان از تمام شهرهای ایران آثار خود را به جشنواره ارسال کردند و پیش از کرونا دوره‌های بسیار خوبی برای آن‌ها برگزار شد. این‌ها اتفاقات خوبی بود که در دوره‌های گذشته جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان رخ داد و می‌توانست در ادامه نیز پررنگ شود.

مدیر اجرایی سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان گفت: به نظر من مدیران فعلی جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان باید یک‌بار این جشنواره را برای خودشان تشریح کنند که از آن دقیقاً چه می‌خواهند؟ آیا آن چیزی که از این جشنواره می‌خواهند با تغییر محل آن اتفاق خواهد افتاد یا خیر که به نظر من تغییر محل آن دقیقاً نابودی تجربه‌ای است که در یک شهر شکل‌گرفته و با تغییر مکان برگزاری ادامه پیدا نخواهد کرد و دوباره باید این نهال در یک شهر جدید شکل‌گرفته و رشد کند، به همین دلیل ممکن است بازهم نتوانیم یک رویداد را به یک نقطه پایدار و مناسب برسانیم و به‌این‌ترتیب هیچ‌وقت رویدادهای پایدار و بزرگ و ارزشمند در سطح جهانی نخواهیم داشت و به‌نوعی خودمان با دست خودمان به بسیاری از ساختاری خود آسیب می‌زنیم، درحالی‌که می‌توانیم بر اساس ظرفیت‌هایی که در شهرهای مختلف کشورمان وجود دارد رویدادهای بسیار خلاقانه‌ای را ایجاد کنیم.

حجتی تأکید کرد: به نظر من این اتفاق فارغ از موضوعی که به‌عنوان قرابت محوری عنوان‌شده است شاید به‌واسطه قرابت‌ها بین مدیران فعلی جشنواره و آن شهرها ایجادشده است که در نتیجه آن جشنواره به سمت شهرهای دیگر سوق داده می‌شود، به‌طوری‌که ممکن است زمینه بازگشت دوباره آن به اصفهان میسر نشود.

او با اشاره به تفاهم‌نامه میان شهرداری اصفهان و سازمان سینمایی گفت: در این تفاهم‌نامه تمام ارکان و زمینه‌های برگزاری جشنواره مشخص‌شده، ضمن اینکه تفاهم‌نامه‌ای مدت‌دار است و در عمل با تغییر مکان برگزاری جشنواره متأسفانه آن تفاهم‌نامه نیز نقض شده و نشان می‌دهد با تغییر افراد و دولت‌ها به امضاهای خود پایبند نیستیم که به نظر من اتفاق خوبی نیست.

حجتی ادامه داد: در سال‌های گذشته همکاری خوبی درباره جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان بین بنیاد سینمایی فارابی و شهرداری اصفهان و حتی نهادهای دیگر شکل‌گرفته بود و مسیر به‌خوبی پیش می‌رفت که این اتفاق افتاد و خبر نگران‌کننده‌ای است.

منبع: ایسنا