سینماسینما، رضا حسینی
شروع فیلم تکاندهنده است؛ جایی که تماشاگر متوجه میشود مشهورترین قاضی جنایی ایران، نورالله عزیزمحمدی (که طبق آمار ابتدای فیلم از ۴۵۰۰ پرونده قتلی که بررسی کرده، حدود ۴۰۰۰ حکم قصاص صادر کرده)، میگوید: «… حتی یک لحظه نشده که احتمال بدم در پروندهای حقی ناحق شده باشد، یا اینکه من اشتباه کرده باشم…» این حرفها بهخصوص با تمهیدهای تصویربرداری و صداگذاری ابتدای فیلم، واقعا هراسانگیز جلوه میکنند و احتمالا تماشاگر با خود میگوید چنین فردی چطور میتواند با این اعتمادبهنفس صحبت کند و بگوید شبها راحت میخوابم؟! متاسفانه فیلمساز به شکل جدی به این موضوع نمیپردازد و حتی روی یک پرونده مشکوک هم دست نمیگذارد که شائبه اشتباهی در آن وجود داشته باشد. (به پتانسیل نهفته در تنها صحنه اعدام فیلم توجه کنید.) فقط لحظه فوقالعادهای بر دارد که قاضی در خانهاش با اطمینان کامل درباره دقت بالا و عدم اشتباه خود و همکارانش در بررسی پروندهها و صدور حکمها میگوید و ناگهان متوجه میشود پوشه اشتباهی را برداشته است و دوباره به سمت کمد برمیگردد! او در جایی هم بر خلاف آغاز فیلم میگوید: «صدور حکم اعدام اصلا کار سادهای نیست، حتی در مواردی که همه چیز روشن به نظر میرسد و حتی برای کسی که بارها و بارها این حکم را صادر کرده است.»
«قاضی و مرگ» همانطور که عنوانش هم تاکید دارد، ابتدا تصویر منفیای از قاضی عزیزمحمدی ترسیم میکند؛ که البته اشکالی هم ندارد و در واقع همان تصویر ذهنی تکتک آدمها در اولین مواجهه با چنین شخصی است. فیلمساز با این سنگبنا (بخوانید پیشفرض عمومی) شروع میکند تا درنهایت تماشاگرش را به شناختی نسبی از این فرد برساند و تصویر مردی آگاه، باوجدان، بیتعصب و بدون عقده، فروتن، خانوادهدوست، «قربانی» و… جایگزین پیشفرض ابتدایی شود. او در صحنهای از فیلم بعد از التماس زن جوانی برای تخفیف گرفتن در حکم شوهرش خطاب به دوربین میگوید: «مجازات کیفری این نیست که ما حتما طرف را بچزونیم… همین که بفهمیم متنبه شده و دیگه این کار را نمیکنه، به نظرم کافیه…» و سپس به نظر همکارش اشاره میکند که حکم محاربه و اعدام هر دو سارق مسلح را پیشنهاد کرده، ولی او نپذیرفته است، چون به نظرش ممکن است زندگی زن جوان متهم دوم هم تباه شود و… او در زمان بازنشستگی و تدریس در دانشگاه نیز به جوانها میگوید جامعه مقصر است و تا فقر باشد، جرم و جنایت هم وجود دارد. تلختر جایی است که میفهمیم او هم مادر ۲۸ سالهاش را به خاطر بیپولی از دست داده و حتی جلوتر متوجه میشویم که پدر تنهای او نیز در آپارتمانش به قتل رسیده است!
«قاضی و مرگ» ضعفهایی دارد و حتی میتوان خرده گرفت که در مواردی به خودش وفادار باقی نمیماند، اما سوژهاش آنقدر جذابیت دارد و سماجت فیلمساز به قدری بوده است که با مستندی تماشایی با لحظههایی بهیادماندنی طرفیم؛ مثل جایی که قاضی از کمدش کفن خود را درمیآورد و میگوید ۴۰ سال است آن را نگهداری میکند و حتی روزگاری گهگاه در آن میآرمید.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- بازگشایی سامانه ثبت طرح مرکز گسترش از اردیبهشت ۱۴۰۳
- معرفی فیلمهای ۳ بخش از جشنواره «سینماحقیقت»
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار مستند راهیافته به چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران اعلام شد
- ۶۱۵ مستند ایرانی متقاضی حضور در هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- یک ایرانی نامزد دریافت پاندای طلایی چین شد
- در یک نشست رسانهای مطرح شد؛ دغدغه کارگردان باید فقط ساخت یک فیلم خوب باشد/ ما در قبال این فرهنگ مسئولیم
- رونمایی از مستند «سبز بن دار»
- کتاب «حاشیه همان متن است» منتشر شد
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار راهیافته به بخش مستند بلند جشنواره چهل و یکم فیلم فجر اعلام شد
- مستندهای خارجی بلند و نیمه بلند مسابقه بینالملل «سینماحقیقت» معرفی شدند
- مستندهای کوتاه و نیمه بلند «سینماحقیقت» معرفی شدند
- افزایش مبلغ جوایز شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»/ ۵۰ میلیون تومان جایزه بهترین فیلم
- پوستر شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت رونمایی شد
- داستانهایی از یزد در «تا بادها، یادها را نبرند»/ مستند آرشیوی سندی هویتی است
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- ده جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان» ایرانی/آمریکایی
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»