پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

به گزارش سینماسینما، سایتpsychmovies  به انتخاب کاربران خود، فهرست مهمترین فیلم‌هایی را که به بیماری‌های روانی و اختلال شخصیت می‌پردازند، معرفی کرده است.  پانزده عنوان از مهمترین فیلم‌های این فهرست را که بیشترین جوایز بین‌المللی را دریافت کرده‌اند در این گزارش بخوانید.

گودال مار (The Snake Pit)

کارگردان: آناتول لیتواک

محصول ۱۹۴۸

بازیگران: الیویا دی هاویلند، مارک استیونز، لئو گن، سلست هولم

ویرجینیا کانینگهام (الیویا دی هاویلند) به بیماری شیزوفرنی مبتلا و در بیمارستان بستری است. او صداهایی می شنود و…

«گودال مار» بر اساس کتاب مری جین‌وارد نوشته شده است. این کتاب، زندگی‌نامه‌ای است که بر اساس تجربیات نویسنده در دورانی که بیمار و در آسایشگاه بیماران روانی بستری بوده به نگارش درآمده است. انتشار کتاب جین‌وارد در ۱۹۴۶ در بین روان‌شناسان حرف و حدیث و جنجال آفرید زیرا نحوه رفتار با بیماران روانی را زیر سوال ‌برد و در همین راستا، انتشار کتابی که فیلم بر اساس آن ساخته شده بود، در سال‌های اولیه آن ممنوع شد. این درحالی است که کتاب مذکور در زمره‌ پرفروشترین آثار ادبی دوران خود قرار گرفته است. عنوان فیلم یعنی «گودال مار»، برگرفته از آزمایشی است که برخی روان‌شناسان برای بیماران روانی خود تجویز می‌کرده‌اند.

روانی (Psycho)

کارگردان: آلفرد هیچکاک

محصول۱۹۶۰

بازیگران: آنتونی پرکینز، جنت لی، ورا مایلز

آلفرد هیچکاک، استاد دلهره و تعلیق در سینما، اغلب مضامین روان‌شناسانه را دستمایه آثار خود قرار می‌داد. «روانی» یکی از مشهورترین فیلم‌های کلاسیک و کالت برای علاقه‌مندان سینما است که معمولا در فهرست فیلم‌های محبوب منتقدان نیز به چشم می‌خورد. نورمن (آنتونی پرکینز) به تاکسیدرمی کردن پرندگان علاقه فراوانی دارد. او که به مادر نامهربانش عشق نامتعارف و بیش از حدی دارد، نتوانسته است پس از پدرش حضور مرد دیگری را در خانه بپذیرد و از این رو، سال‌ها پیش مادر خود را به قتل رسانده است. او پس از دفن کردن مادرش، حتی برای یک شب دوری از او را تاب نمی‌آورد و در نتیجه، پس از نبش قبر، چندین سال با جسد مادر خود زندگی می کند و چنان رفتار می‌کند که گویی او زنده است. نورمن حتی ( در لحظاتی خاص) در قالب مادرش فرو می‌رود و با او حرف می‌زند. «روانی» در واقع، به مسئله اختلال روانی و خودشیفتگی می‌پردازد.

کریدور شوک (Shock Corridor)

کارگردان: ساموئل فولر

محصول۱۹۶۳

بازیگران: پیتر برک، کنستانس تاورز، جین ایوانز

انی بارت، روزنامه‌نگاری است که برای به‌دست آوردن جایزه پولیتزر و حل معمای یک قتل، خود را دیوانه جا می‌زند و به تیمارستانی می‌رود که در آن‌جا قتلی رخ داده است. او با کمک یکی از روان‌شناسان وارد تیمارستان می‌شود، اما به تدریج عقل خود را از دست می‌دهد.

مارنی (Marnie)

کارگردان: آلفرد هیچکاک

محصول ۱۹۶۴

بازیگران: شان کانری، تیپی هدرن، دایان بیکر

آلفرد هیچکاک در «مارنی» معضل روانی شخصیت اول فیلم خود (تیپی هدرن) را از منظر فرویدی می‌نگرد. مارنی دختر جوانی است که میل زیادی به دزدی دارد. او با دیدن رنگ قرمز دچار هراس می‌شود و مدام از گذشته خود فرار می‌کند. در این میان، مرد ثروتمندی موسوم به مارک راتلند (شان کانری) عاشق مارنی می‌شود و با او ازدواج می‌کند. مارک درمی‌یابد که مارنی به دزدی علاقه دارد و با این حال، او را به عنوان همسر می‌پذیرد، اما مارنی زنی سردمزاج است. وی سرانجام اقدام به خودکشی می‌کند. مارک در پی یافتن علل رفتارهای عجیب همسر خود برمی‌آید که در کودکی او ریشه دارد. هیچکاک در «مارنی» به موضوع اختلال ذهن، اضطراب، و خانواده‌های ازهم‌گسیخته می‌پردازد.

چه کسی از ویرجینیا وولف می ترسد؟ (Who’s Afraid of Virginia Woolf?)

کارگردان: مایک نیکولز

محصول ۱۹۶۶

بازیگران: الیزابت تیلور، ریچارد برتن، جرج سیگال

این فیلم، ماجرای زن و شوهری به نام جورج و مارتا است. جورج، شوهری خسته و بهانه‌گیر از مارتای الکلی است. این زوج سال‌ها است که کنارهم زندگی کرده‌اند، اما مدام در پی تحقیر یکدیگر هستند. «چه کسی از ویرجینیا وولف می ترسد؟» برگرفته از نمایش‌نامه ادوارد فرانکلین آلبی است. آلبی در ردیف نمایش‌نامه‌نویسان نام‌دار جهان است. نمایش‌نامه مذکور درعین این‌که به پیچیدگی روابط زناشویی اشاره دارد، در باطن خود، به نقد جامعه آمریکا پهلو می‌زند. این فیلم که اسکار بهترین بازیگر زن نقش نخست و مکمل را به خود اختصاص داده است، به آزارهای ناشی از مصرف الکل، خانواده ازهم‌گسیخته، خودشیفتگی و هیستیری می‌پردازد. ریچارد برتن در نقش جورج و الیزابت تیلور در نقش مارتا زوج میان‌سالی را به تصویر می‌کشند که مکالمه‌ آن‌ها آکنده از نیش و کنایه‌های روان‌شناسانه است.

درخشش (The Shining)

کارگردان: استنلی کوبریک

محصول ۱۹۸۰

بازیگران: جک نیکلسون، شلی دووال، بری دنن، ورونیکا فورکه

«درخشش»، فیلمی دلهره‌آور و روان‌شناسانه است که گفته می‌شود طی فیلم‌برداری و تکرار سکانس‌ها بازیگران فیلم را عصبی می‌کرد. از آن جمله می‌توان به سکانس‌هایی اشاره کرد که شلی دووال یا آشپز سیاهپوست هتل مجبور بودند تکرار کنند. داستان فیلم، درباره مرد نویسنده‌ای است که همراه همسر و فرزندش به عنوان سرایدار در هتلی اقامت می‌گزیند تا بتواند در فصل زمستان و در آرامش داستان خود را بنویسد، اما بروز وقایعی او را چنان در ورطه اختلالات روانی گرفتار می‌آورد که قصد جان همسر و فرزندش را می‌کند. این فیلم مقتبس از کتابی با همین نام نوشته استفان کینگ است.

مرد بارانی (Rain Man)

کارگردان: بری لوینسن

محصول ۱۹۸۸

بازیگران: تام کروز، داستین هافمن، والریا گولینو

داستان درباره مرد جوانی به نام چارلی بابیت (تام کروز) است که به خرید و فروش خودروهای لوکس می‌پردازد. او با خبر می‌شود که پدرش فوت کرده و خانه ۳ میلیون دلاری‌ خود را به برادر نادیده‌اش، ریموند (داستین هافمن)، بخشیده است که به اوتیسم مبتلا است. ریموند در بیمارستان بستری است. «مرد بارانی» برنده جوایز متعددی از آکادمی علوم و هنر سینمایی شده است. این فیلم، از نخستین آثاری است که به بیماری اوتیسم می‌پردازد. استرس در خانواده و در دوران کودکی، از دیگر مسائل مطرح شده در این فیلم است.

پای چپ من (My Left Foot)

کارگردان: جیم شریدان

محصول ۱۹۸۹

بازیگران: دانیل دی لوئیس، برندا فریکر، آلیسون ویلان

«پای چپ من»، زندگی کریستی براون (دانیل دی لوئیس) است که در کودکی به فلج مغزی مبتلا شده است و تنها می‌تواند پای چپ خود را حرکت دهد و به‌شدت عقب‌افتاده به نظر می‌رسد. اما کریستی در دوران جوانی نشان می‌دهد که با وجود جسم علیل خود، انسانی خون‌گرم و شوخ‌طبع است، هوش فوق‌العاده‌ای دارد و می‌تواند به کمک پای چپ، یعنی تنها عضوی که در کنترل او است، آثار هنری تحسین‌برانگیز و اشعار و رمان‌های پرفروشی خلق کند. فیلم‌نامه این فیلم، اقتباسی از کتابی با همین نام نوشته کریستی براون است. این فیلم برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد برای دانیل دی لوئیس و همچنین جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن برای برندا فریکر شده است.

درخشیدن (Shine)

کارگردان: اسکات هیکس

محصول ۱۹۹۶

بازیگران: آرمین مولر اشتال، نوآ تیلر، جفری راش، لین ردگریو، جان گلیگود، الکس رافالوویچ، سونیا تاد و نیکلاس بل

در استرالیای دهه ۱۹۵۰، دیوید هلفگات با وجود سن کم، نشانه‌هایی از نبوغ را در نواختن پیانو از خود بروز می‌دهد، اما پدر مستبد دیوید (مولر اشتال) او را از تدریس خصوصی محروم می‌کند و خود به آموزش او می‌پردازد. دیوید در نوجوانی برخلاف میل پدر به لندن می‌رود تا تحت نظر سسیل پارکس افسانه‌ای (گیلگود) آموزش ببیند. او بعدها در یکی از مهمترین لحظات زندگی حرفه‌ای خویش روی صحنه از حال می‌رود. دیوید که در آن زمان از سوی پدرش طرد شده است، پس از سپری کردن پانزده سال از عمر خود در یک تیمارستان، با حالی آشفته و پریشان از آن‌جا خارج می‌شود، اما پس از آشنایی با گیلیان (ردگریو) و با تشویق‌ها و حمایت‌های او، زندگی حرفه‌ای‌اش را دوباره از سر می‌گیرد. «درخشیدن» فیلمی زندگی‌نامه‌ای است که برای جفری راش، جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد نقش نخست را درپی داشت.

بهتر از این نمی‌شه (As Good as It Gets)

کارگردان: جیمز ال بروکس

محصول ۱۹۹۶

بازیگران: جک نیکلسون، هلن هانت، گرگ کینر، کوبا گودینگ جونیر

ملوین اودال (جک نیکلسون)، مردی ۶۰ ساله و مجرد، دچار وسواس فکری (OCD) است و فوبیا نیز دارد. او نویسنده‌ای مشهور در نیویورک است که روی ششمین کتاب خود کار می‌کند. او در حالی که به وسواس فکری شدید و همچنین خرافه‌پرستی مبتلا است، با همسایه خود که زنی مجرد و پیشخدمت است و فرزندی دارد، آشنا می‌شود. این فیلم کمدی، برای هلن هانت و جک نیکلسون، اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن و مرد را در پی داشت. فیلم، به اختلال شخصیت و وسواس فکری می‌پردازد که اگر درمان نشود ممکن است به شیزوفرنی منجر شود.

پرستار بتی (Nurse Betty)

کارگردان: نیل لابوت

محصول ۲۰۰۰

بازیگران: رنی زلوگر، مورگان فریمن، کریس راک، آرون اکهارت

بتی سایزمور (رنی زلوگر) در یکی از شهرک‌های کانزاس در رستوران کوچکی پیشخدمت است. او برای فرار از زندگی پیش‌پاافتاده خود، به دنیای یک مجموعه آبکی تلویزیونی و قهرمان اصلی محبوب آن، دکتر دیوید راول (گرگ کینر)، پناه می‌برد. وقتی شوهر بتی در جریان معامله مواد مخدر به قتل می‌رسد، او می‌گریزد و به لس آنجلس می‌رود. او که به خود قبولانده است پرستار است، سرانجام در شهر لس آنجلس با دکتر رویاهای خود ملاقات می‌کند. پرستار بتی در ژانر کمدی ساخته شده است وبه مسئله سازگاری با اختلالات زناشویی، اختلالات شخصیت و استرس می‌پردازد.

ساعت‌ها (The Hours)

کارگردان: استفان دالدری

محصول ۲۰۰۲

بازیگران: مریل استریپ، جولین مور، نیکول کیدمن، واد هریس

ساعت‌ها با خودکشی ویرجینیا وولف، نویسنده‌ مشهور انگلیسی (با بازی نیکول کیدمن) آغاز می‌شود. وولف در حالی که هنوز چهره‌اش نمایان نشده است، با حالتی عصبی برای همسرش، لئونارد وولف، یادداشتی می‌گذارد و سپس خود را در رودخانه غرق می‌کند. لئونارد برای کمک به او دیر می‌رسد. «ساعت‌ها» سه زن را در سه مقطع زمانی گوناگون به تصویر می‌کشد: سه زن در اواسط سال بیست‌ (وولف با بازی کیدمن)، پنجاه (لورا براون با بازی جولین مور)، و ۲۰۰۲ (کلاریسا با بازی مریل استریپ) بیدار می‌شوند. نقطه اتصال داستان این سه زن، کتاب بسیار تحسین شده‌ «خانم دالووی» است. «ساعت‌ها» که یکی از بهترین فیلم‌های استفان دالدری به شمار می‌رود، برای نیکول کیدمن اسکار بهترین بازیگر زن نقش نخست را به ارمغان آورد. این فیلم، به اختلالات رفتاری، خانواده‌های ازهم‌گسیخته، استرس و سازگاری با محیط می‌پردازد.

هوانورد (The Aviator)

کارگردان: مارتین اسکورسیزی

محصول ۲۰۰۵

بازیگران: لئوناردو دی کاپریو، کیت بلانشت، کیت بکینسل، آلن آلدا، آلک بالدوین

«هوانورد» روایتگر زندگی هوارد هیوز، کارگردان و تهیه‌کننده و خلبان پرآوازه آمریکایی اواخر دهه ۱۹۲۰ تا اواسط دهه ۱۹۴۰ است. او که دچار وسواس فکری شدید بود، همواره می‌کوشید رکوردهای سرعت و فاصله پرواز را بشکند. «هوانورد» به وسواس فکری اجباری و شیزوفرنی می‌پردازد. این فیلم نامزد چند جایزه اسکار شد و برای کیت بلانشت اسکار بهترین بازیگر زن نقش مکمل را به همراه داشت.

کتابچه بارقه امید (Silver Linings Playbook)

کارگردان: دیوید ای راسل

محصول ۲۰۱۲

بازیگران: بردلی کوپر، رابرت دنیرو، جنیفر لورنس

در این فیلم، بردلی کوپر نقش جوانی را بازی می‌کند که به بیماری دوقطبی مبتلا است. پاترویزو سولیتانو (برادلی کوپر) که خیانت همسر را تجربه کرده است، پس از آن‌که توسط مادرش از آسایشگاه روانی به خانه باز می‌گردد، بر آن می‌شود تا سبک زندگی خود را عوض کند. پاترویزو پس از بازگشت تصمیم می‌گیرد همسر خود را ببخشد و با او آشتی کند. در این بین، او با خواهر دوست همسرخود، تیفانی (جنیفر لورنس) روبه‌رو می‌شود که به تازگی شوهر خود را در حادثه‌ای از دست داده‌است و مشکلات روحی و روانی خاص خود را دارد. میان این دو، رابطه‌ای دوستانه برقرار می‌شود. «کتابچه بارقه امید» تاثیر مشکلات روحی و روانی اعضای خانواده را بر کل خانواده نشان می‌دهد. جنیفر لورنس برای نقش‌آفرینی در این فیلم، جایزه اسکار بهترین بازیگر زن نقش نخست را دریافت کرد.

هنوز آلیس (Still Alice)

کارگردان: ریچارد گلتزر، واش وستمورلند

محصول ۲۰۱۴

بازیگران: جولین مور، آلک بالدوین، کیث بسورث

داستان درباره یک استاد زبان‌شناسی است که در سن به‌نسبت کم، به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شود و این بیماری تمام زندگی و روح و روان او را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد. جولین مور برای ایفای نقش آلیس برنده اسکار بهترین بازیگر زن نقش نخست شد. این فیلم براساس کتاب «هنوز آلیس» نوشته لیزا جنو ساخته شده است.