سینماسینما، آرش عنایتی
«یک اتاق و نیم یا سفری احساسی به سرزمین مادری» اثر آندری خرژانوفسکی از همان نماهای آغازین رابطه و نحوهی مواجههی تماشاگرش با فیلم را تبیین میکند. نمای کاراکتری با گوشی تلفنی در دست و در نیویورک، به نمای گوشی تلفنی در خانهای بی سکنه در سنپترزبورگ برش میخورد. نمای بعد دو کلاغ را نشان می دهد. همانها که جوزف معتقد است پدر و مادرش هستند! یا سروکلهشان این سوی دنیا و در حیاط خانهی جوزف، پس از مرگ پدر و مادرش در آن سوی دنیا پیدا شده است. زوج کلاغها با گربهای تکمیل می شود (نمادی از خودِ جوزف).
فیلم به بهانهی بازگشت عجیب و غریبِ جوزف برودسکی، برندهی جایزه نوبل ادبیات، به سرزمین مادریاش پس از چند دهه تبعید، چند دهه زندگی این نابغهی روسی را از کودکی تا جوانی نمایش میدهد. خرژانوفسکی با مهارتی خاص، عکس و فیلمهای آرشیوی را به هم میآمیزد و گاه میآراید و گهی باز میآفریند و با نماهای انیمیشن و با لحنی کنایی و استعاری در تسلسل هم ردیف می کند تا اینچنین شوخ و شنگ، از ننگِ استبداد و زیست در شرایط حکومتهای مستبد بگوید. اینگونه است که تمام زندگی جوزف در غربت حذف می شود و جوزفی هم ردیف و هم سن پدر و مادرش را میبینیم. اوج درایت خرژانوسکی در نمایش هنرمندانهی کوچ یهودیان از شوروی به چشم میخورد. جاییکه سازهای موسیقی بر آسمان پترزبورگ به پرواز در میآیند و در همان گونهها، ترکیبها و همآمیزیهایی که ذکرش رفت از کنار تندیسهای تاریخی شهر عبور میکنند؛ در تعشق میان صدا و تصویر به یاری اشعار برودسکی با همان سیالیت و روانی آگاهانه از تک تک عناصر دیداری (از صورتک گرفته تا کیمونو، برنامهی تلویزیونی، رخت عروسی و …) رمزگشایی میشود و کارکردهای مستتر و کناییشان آشکار میشوند.
نیشِ خرژانوفسکی بر پیکر سانسور در عنوانبندی نهایی فیلم رخ مینمایاند جایی که می نویسد: نویسندگان تاکید میکنند، این داستانی تخیلی است هرگونه تشابه در اسامی یا رویدادها تصادفی است!
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
پربازدیدترین ها
- فوت خواننده پیشکسوت موسیقی نواحی گیلان/ ناصر مسعودی درگذشت
- نگاهی به فیلم «بیسر و صدا»؛ ایده خلاقانه، مسیر اشتباه
- حقایقی درباره بازمانده ساخته سیف الله داد/ماجرای توقیف فیلم بازمانده به دلیل حجاب!
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- ماجرایِ ظریفِ وزارت خارجهی سوئیس
- فیلم-کنسرت «هری پاتر»و «ارباب حلقهها» به آخرین اجرای پاییزی رسیدند
- پوستر «باد زرد – ونگوگ» رونمایی شد
- مولف بودن در آینه مکتب نقد عمیقگرا
- نگاهی به فیلم سینمایی «سامی»؛ دوربین به مثابه سمفونی برای سفری طولانی
- معرفی برندگان هیئت ملی نقد آمریکا ۲۰۲۵/ «یک تصادف ساده»؛ بهترین فیلم بینالمللی/ «نبردی پس از دیگری» ۵ جایزه گرفت
- ۱۵ اثری که برای فهرست اولیه اسکار فیلم بینالمللی شانس بالاتری دارند
- تأملی بر حضور نوری بیلگه جیلان در جشنواره جهانی فیلم فجر؛ داور غایب
- بیانیه کانون کارگردانان سینما درباره بازداشت سینماگران در مهمانی خصوصی
- واکنش رضا کیانیان به گزارش تاریخ سه هزار ساله زیر چرخ لودرها
- اعلام مستندهای دو بخش از نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- واکنش کانون کارگردانان سینمای ایران به حکم جعفر پناهی
- شروودِ تالار وحدت؛ جایی که ماهان حیدری قهرمانان آینده را پیدا میکند
- تورج اصلانی داور جشنواره ترکیهای شد
- سروش صحت و علی مصفا «بیآتشی» را روایت کردند
- سام درخشانی هم استعفا داد
- نمایش موزیکال «رابین هود» / گزارش تصویری
- حلقه منتقدان فیلم نیویورک منتخبان ۲۰۲۵ خود را اعلام کرد/ «نبردی پس از دیگری»، بهترین فیلم شد؛ پناهی، بهترین کارگردان
- جشنواره جهانی فیلم فجر۴۳؛ در ایستگاه پایانی «درس آموختهها» بهترین فیلم شد/ جایزه ویژه داوران به کارگردان ژاپنی رسید
- «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» به چین میرود
- گاتهام ۳ جایزه به «یک تصادف ساده» داد/ «نبردی پس از دیگری» بهترین فیلم جوایز مستقل نیویورک شد
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- مصائب افزایش سن ، از جولیا رابرتز تا نیکول کیدمن
- تام استاپارد؛ نویسندهای که جهان را از نو صحنهپردازی کرد
- نگاهی به فیلم «پارتنوپه»؛ زیبایی از دست رفته
- توقیف سکوی پخش «بازمانده» پس از انتشار ویدیوی بدون مجوز
- «سمفونی باران» کلید خورد
- «ناتوردشت» به باکو میرود
- از جدال اندیشه تا لبخند روی ردکارپت
- گفت وگو با کارگردان مستند «مُک» به بهانه حضور آن در جشنواره سینما حقیقت
