سینماسینما، فریبا اشوئی
ماهان و سایه در آستانه بر گزاری ۵ امین سال زاد روز فرزندشان، با چالش مهم و حیاتی در زندگی اشان روبرو هستند .چالشی که در انتهای روایت ،ناخواسته تبدیل به یک تراژدی تلخ می شود.داستان با خشونت و قتل استارت می خورد. اما قتل مورد نظر، دریک فیلم مستند اتفاق افتاده و این اتفاق هم سبب شده است تا مستندساز(ماهان) از کارش معلق شود.سکانس آغازین(سکانس قتل) با یک ریتم و ضرباهنگ بالا آغازمی شود اما در ادامه دیگر از نشانی از ان التهاب زود هنگام در فیلم نیست ودرام با ریتمی آرام ، به بیان ادامه روایتش می پردازد. پی رنگ اصلی داستان مردی بدون سایه شک،دودلی و عدم اعتماد است. رئیسیان با نگاهی ظریف و ژرفا نگر ازوجود افکارمنفی و متحجری سخن می گوید که ابتدا سوژه محافل فرهنگی و روشنفکری است، اما آهسته و آرام ازهمان دنیای جاری در فیلم مستند و یا دنیای آن دیگران متحجرِمورد نکوهش ، به درون زندگی عادی مستند ساز سُر می خورند. پی رنگ های فرعی و متنوع دیگری هم در فیلم مطرح هستند (رشد هُلدینگ های پولشویی،تاثیرات منفی media علی الخصوص اینترنت و فضای مجازی،خیانت،تحریمهای جهانی و بحران های ساخته دست فرصت طلبان) که می توانندهرکدام پیرنگ اصلی فیلم دیگری باشند.پیرنگهایی که اختصاصا به وضعیت نامتعادل و بیمارجامعه(توهم توطئه،خودبرتربینی،حسادت،گذشتهگرا بودن، نادیده انگاشتن حقوق کودکان و زنان، عدم تعادل اخلاقی و… ) اشاراتی جدی دارند .اما کارگردان توانسته است با مهارت و تجربه کافی و موثرش، در زمینه سینمای اجتماعی، همه این پی رنگ ها را زیر چتر روایت اصلی خود در سایه نگاه دارد و اجازه بُلد شدن(bold )به هیچ کدام ازآنها را ندهد.چونان که تا پایان روایت ،مخاطب با وجود این که از ریز و درشت عوامل بحران ساز آگاهی می یابد؛ اما طراحی درام (دراماتیزه شدن متن و محتوا)طوری پیش برودکه او(مخاطب) تا انتهای فیلم ،تنها به دنبال حل معادله دو مجهولی ماهان و سایه بماند.اما جدای ازنقشه ساختاری و اجرایی محتوا،مردی بدون سایه دربخش شخصیت پردازی، علی الخصوص شخصیت های فرعی داستان با نقصان ، کاستی و کم کاری جدی روبرو است. برای این فیلم که پرداخت اتفاقاتش به اندازه پرداخت شخصیت هایش مهم و کلیدی است(حادثه محور و شخصیت محور) ، کاراکترهایی مثل رویا ( زن آزاد میهمانی) یا پسردایی ماهان(او فیلم مستند ماهان را در فضای مجازی انتشار داده وعلت اصلی شکل گیری بحران و کشش درام از عمل او است ) تا پایان ماجرا همان طور کمرنگ و منفعل باقی می مانندوحتی زبان نشانه ها در فیلم هم ، باز تنوانسته این شخصیت ها را از زیر سایهِ سایه اصلی درام،رهایی ببخشد. مردی بدون سایه،هم می تواند پیامی به متر واندازه آیینه عبرت برای مخاطبانش به ارمغان بیاورد و هم قادر است در محدوده طبقه بندی های سینمای اجتماعی، فیلمی باشد با موضوع روانشناسانه(Psycho) که نمونه پروفشنال آن در ژانر سینمای اجتماعی ایران اگر نادر نبوده باشد البته محدود و انگشت شمار است.فیلم با یک اوج بالا آغاز و با یک شیب کند، آرام آرام به سمت یک فرود و پرتگاه هولناک گام بر می دارد . فرودی که موید ویرانی و تجلی یک تراژدی تلخ در نقطه پایانی درام است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- معرفی اعضای هیات مدیره انجمن تهیهکننده-کارگردانها
- گفتوگو با علیرضا رئیسیان درباره مهمترین رویداد سینمایی کشور؛ جشنوارهای که انحصاری بود
- هیات مدیره جدید کانون کارگردانان سینما انتخاب شدند
- انتخابات انجمن تهیه کننده _ کارگردانان سینما برگزار شد
- فیلمی متفاوت نه البته بینقص/ نگاهی به فیلم «گزارش یک قتل»
- به بهانه درگذشت کامبوزیا پرتوی/ یادداشتهایی از مهرجویی، الوند، رئیسیان، توحیدی، تابش، حقیقی، صائمی
- نگاهی به فیلم «مردی بدون سایه»/ بدون لیلا هرگز
- چهار فیلم جدید به سینماها میآیند
- اعلام زمان اکران فیلمی با بازی لیلا حاتمی و علی مصفا
- نگاهی به «مردی بدون سایه» ساخته علیرضا رئیسیان / فیلمی بدون قصه
- به روایت یک شاهد عینی / نگاهی به فیلمهای دو روز نخست جشنواره/ از درخونگاه و مردی بدون سایه تا روزهای نارنجی و جاندار و آشفتگی
- یادداشتی بر فیلم مردی بدون سایه / خیانت، غیرت و تعصب
- نگاهی به فیلم های روز اول جشنواره در چارسو / مردی بدون سایه و درخونگاه
- روز اول؛چارسو : عدل مظفر، داش مسعود، بزن بریم اسپانیا اصغر!
- یک پیشبینی برای جشنواره فیلم فجر امسال
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت محمد حقیقت؛ چه کسی به نخل طلا نزدیک میشود؟/ درباره فیلم اول کارگردان زن فرانسوی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
آخرین ها
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- میراث نفرینشده/ نگاهی به فیلم «پنجه آهنین»
- «استودیو جیبلی ژاپن» برنده دومین نخل طلای افتخاری جشنواره کن
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟
- نیکی مظفری و بهنام شرفی همبازی شدند/ رونمایی از پوستر نمایش «مرگ با طعم نسکافه»
- راهیابی«پیچ تاریخی» به جشنواره بینالمللی فیلم مسکو
- ساخت مستند فرمانده لوطی ها آغاز شد
- اکران «قویدل» در هنر و تجربه
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
- والتر هیل با یک فیلم نوآر برمیگردد/ ادامه بزن بزن در ۸۴ سالگی
- سینمای ایران مسافر کره جنوبی شد
- استخدام ۳ قهرمان کشتی کشور در همراه اول
- «بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند