سینماسینما، مهگان فرهنگ
«در میان امواج» مستندی به کارگردانی مینا کشاورز است که به زندگی رقیه ذاکری، زن کارآفرین مینابی، میپردازد. مخاطب با شروع فیلم در فضایی بومی از جنوب ایران قرار میگیرد و دوربین با حرکتی روان در میان زنان بومی منطقه، زندگی آنها را به تصویر میکشد، که در عمل کاری بسیار دشوار است.
این فیلم تلاشهای رقیه را برای ایجاد بازاری متمرکز جهت حمایت از زنان دستفروش مینابی نشان میدهد. رقیه با هدف توانمندسازی این زنان، بازاری تأسیس کرد تا کالاهای خود را در محیطی مناسب عرضه کنند.
فیلمساز در این مستند چالشهای رقیه (یا یک زن با دیدگاهی متفاوت) را در مقابله با موانع اداری و اجتماعی به تصویر کشیده است. ساخت این فیلم به زمان زیادی نیاز داشت و توانست در جشنوارههای مختلف بینالمللی به نمایش درآید و جوایزی نیز کسب کند.
تصاویر مستند بهخوبی فضای جنوب کشور، جغرافیای شهری در کنار خلیجفارس، نوع زندگی، طبیعت، پوشش مردم و ارتباطات آنها را به نمایش میگذارد. رقیه ذاکری، روایتگر اصلی فیلم است و دوربین فیلمساز او را در تمامی مراحل همراهی میکند؛ از تصمیمگیریهایش درباره هدفهایش و تلاش برای تحقق آنها، تا روایتهایی از زندگی شخصیاش، مانند ازدواج ناموفق اولش و نقش همراهانه همسر دومش، عقیل، در مسیر کنشگری اجتماعیاش.
رقیه ذاکری بهمثابه زنی فعال و کنشگر اجتماعی، برای زنان جامعهاش تلاش میکند و این تلاشها با قاببندیهای خلاقانه از زنان با پوششها و موقعیتهای مختلف همراه است. تصاویری از کلیات و جزئیات بازار و مکانهای متنوع، ارتباط نزدیکی با مخاطب برقرار میکند.
مسیر رقیه، مسیری طولانی و دشوار است. این چالشها بهخوبی در فیلم به تصویر کشیده شدهاند؛ از صحنههایی که او در حال مدیریت بازار، جای دادن غرفهها و نصب سایهبانها است، تا درگیریهایش با مأموران شهرداری که موانعی بر سر راهش ایجاد میکنند. تا پایان فیلم، دوربین مینا کشاورز همراه رقیه است و تمام تلاشهای او برای استقلال زنان شهرش را به نمایش میگذارد. در نهایت، عوامل بازدارنده به دلیل خستگی از مقاومت مداوم رقیه و همراهانش، تسلیم میشوند و شرایط به نفع او تغییر میکند.
فیلم، میان صحنههایش سری به موجهای دریا و تصاویر نقاشی زنان بومی میزند. این لحظهها، فضایی تأملی ایجاد میکنند و مخاطب را برای صحنههای بعدی آماده میسازند.
در مجموع، میتوان گفت که در میان امواج نهتنها فیلمی کنشگرانه در حوزه زنان است، بلکه اثری بومی نیز محسوب میشود. این مستند، از طریق روایت کنش اجتماعی رقیه ذاکری، به فرهنگ منطقه نیز میپردازد.
فیلم، ارزشهای انسانی مانند عشق، تلاش، خانواده و ارتباطات اجتماعی را نیز به نمایش میگذارد. یک مستند بومی و اجتماعی خوب باید تضادها، چالشها، آرزوها و موفقیتهای فرد را به تصویر بکشد تا زندگی او واقعی و چندبعدی نشان داده شود.
ویژگیهای قابل مشاهده در این مستند که در یک فیلم مستند اجتماعی خوب نیز اهمیت دارند، عبارتند از:
شناخت عمیق از فرهنگ و محیط بومی
تمرکز بر داستان فردی با اهمیت اجتماعی و ارتباطی
استفاده از دیدگاه شخصی فرد در مسیر زندگی شخصی و اجتماعی
نشان دادن چالشها و موفقیتها
نمایش محیط طبیعی و نقش آن در زندگی فرد
توجه به جنبههای انسانی و جغرافیایی
تصاویر خلاقانه و واقعگرایانه
نمایش روزمرگی و لحظات عادی زندگی
تأثیر تعامل فرد با جامعه محلی
احترام به هویت فردی و بومی
روایت غیرکلیشهای
موسیقی و صداهای محلی
الهامبخش بودن و برانگیختن تفکر
ارائه روایت چندلایه
پایانی باز یا معنادار
این فیلم نیز با پایانی باز به مخاطب اجازه میدهد درباره آینده شخصیت اصلی یا مسائل بومی بیندیشد. رقیه ذاکری با مرور فعالیتهایش همچنان به ایدهها و دغدغههایش فکر میکند.
«در میان امواج» مستندی است که علاوه بر روایت زندگی فرد، پلی میان فرهنگ بومی و مخاطبان جهانی میسازد و ارزشهای انسانی و بومی را به شکلی تأثیرگذار و اصیل به نمایش میگذارد.
این مستند بهطور مؤثر نشان میدهد که چگونه زنان در جوامع محلی میتوانند با همبستگی و تلاشهای جمعی، تغییرات مثبتی ایجاد کنند.
درباره کارگردان:
مینا کشاورز، کارگردان این مستند، از سال ۱۳۸۶ به فیلمسازی مشغول است. آثار او عمدتاً به مسائل اجتماعی و بهویژه موضوعات مرتبط با زنان میپردازد. او در مصاحبهای عنوان کرده که بهعنوان یک زن فمینیست، سعی دارد دغدغهها و مسائل زنان را در کارهایش نشان دهد.
جوایز و افتخارات:
فیلم «در میان امواج» در جشنوارههای بینالمللی زیر به نمایش درآمده و جوایز متعددی کسب کرده است:
جشنواره بینالمللی فیلم جنوب، اسلو، نروژ
جشنواره بینالمللی فیلم مستند تروندهایم، نروژ
جشنواره بینالمللی سینما حقیقت، تهران، ایران
جشنواره بینالمللی فیلم حقوق بشر یک جهان، پراگ، جمهوری چک
جشنواره بینالمللی فیلم مستند نوردیک، اسلو، نروژ
جشنواره آرکفیلم، استانبول، ترکیه (اکتبر ۲۰۱۷)
جشنواره فیلمهای مستند L’escales، لا روشل، فرانسه (نوامبر ۲۰۱۷)
جشنواره بینالمللی فیلم مستند لندن (LIDF2017)
جشنواره Women Voices Now، ایالات متحده آمریکا (۲۰۱۸)
جشنواره MelDoc، مقدونیه (۲۰۱۸)
جشنواره ماه فیلم مستند در فرانسه، نوامبر ۲۰۲۱این فیلم جایزه بهترین فیلم مستند بلند را در جشنواره فیلم مستند لندن (LIDF2017) به دست آورد.
آثار دیگر مینا کشاورز:
از دیگر مستندهای مینا کشاورز میتوان به «در انتهای یک روز کامل»، «ناخوانده در تهران»، «حرفه: مستندساز»، «چشمماهی» و «هنر در خطر زندگی کردن» اشاره کرد.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- تریلر فیلم «مایکل»؛ نمایش دگرگونی اساسی جعفر جکسون
- گفتوگو با ایزابل کوشت، کارگردان فیلم «سه وداع»/ وداعها زیباترین چیزهای جهاناند
- درباره امید؛ تکشاخها و کرگدنها
- درباره «اسب جنگی»/ فیلمی درباره جنگ، اما برای صلح؛ جنگ میکُشد، اما صلح میپیوندد
- نتفلیکس «صد سال تنهایی» را وفادارانه و شیوا اقتباس کرده است
- آموختههایی از پشت صحنه «صد سال تنهایی»/ آیا مارکز از نتیجه اقتباس راضی میشد؟
- چرا باید این روزها فیلم «آر یو والیبال» را ببینیم؟
- چرا هیچ فیلم، سریال و انیمیشنی درباره حافظ، شاعر پرآوازه ایرانی، تولید نمیشود؟
- سهم قهرمانان جنگ ایران و عراق در سینمای ایران
- نقش زنان فیلمساز در توسعه صنعت سینما/ به مناسبت روز جهانی زن
- داستانت در جشنوارهات/ سومین جشنواره فیلم دریای سرخ عربستان سعودی و وضعیت منطقه
- سهم کودکان و نوجوانان ایرانی از سینمای ایران چقدر است؟
- درگذار از خشونت و تحقیر گذشته/ یادداشتی بر فیلم «زنی ناشناس»
- داستانِ شیفتگی/ معرفی کتاب «افسون پردهی نقرهای»
- جنگ جهان ما را تغییر میدهد/ نگاهی به فیلم «زنی در برلین»
پربازدیدترین ها
- فوت خواننده پیشکسوت موسیقی نواحی گیلان/ ناصر مسعودی درگذشت
- نگاهی به فیلم «بیسر و صدا»؛ ایده خلاقانه، مسیر اشتباه
- حقایقی درباره بازمانده ساخته سیف الله داد/ماجرای توقیف فیلم بازمانده به دلیل حجاب!
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- «رابین هود»؛ افسانهی شیرین مرد شریف قانون شکن!
آخرین ها
- مولف بودن در آینه مکتب نقد عمیقگرا
- نگاهی به فیلم سینمایی «سامی»؛ دوربین به مثابه سمفونی برای سفری طولانی
- معرفی برندگان هیئت ملی نقد آمریکا ۲۰۲۵/ «یک تصادف ساده»؛ بهترین فیلم بینالمللی/ «نبردی پس از دیگری» ۵ جایزه گرفت
- ۱۵ اثری که برای فهرست اولیه اسکار فیلم بینالمللی شانس بالاتری دارند
- تأملی بر حضور نوری بیلگه جیلان در جشنواره جهانی فیلم فجر؛ داور غایب
- بیانیه کانون کارگردانان سینما درباره بازداشت سینماگران در مهمانی خصوصی
- واکنش رضا کیانیان به گزارش تاریخ سه هزار ساله زیر چرخ لودرها
- اعلام مستندهای دو بخش از نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- واکنش کانون کارگردانان سینمای ایران به حکم جعفر پناهی
- شروودِ تالار وحدت؛ جایی که ماهان حیدری قهرمانان آینده را پیدا میکند
- تورج اصلانی داور جشنواره ترکیهای شد
- سروش صحت و علی مصفا «بیآتشی» را روایت کردند
- سام درخشانی هم استعفا داد
- نمایش موزیکال «رابین هود» / گزارش تصویری
- حلقه منتقدان فیلم نیویورک منتخبان ۲۰۲۵ خود را اعلام کرد/ «نبردی پس از دیگری»، بهترین فیلم شد؛ پناهی، بهترین کارگردان
- جشنواره جهانی فیلم فجر۴۳؛ در ایستگاه پایانی «درس آموختهها» بهترین فیلم شد/ جایزه ویژه داوران به کارگردان ژاپنی رسید
- «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» به چین میرود
- گاتهام ۳ جایزه به «یک تصادف ساده» داد/ «نبردی پس از دیگری» بهترین فیلم جوایز مستقل نیویورک شد
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- مصائب افزایش سن ، از جولیا رابرتز تا نیکول کیدمن
- تام استاپارد؛ نویسندهای که جهان را از نو صحنهپردازی کرد
- نگاهی به فیلم «پارتنوپه»؛ زیبایی از دست رفته
- توقیف سکوی پخش «بازمانده» پس از انتشار ویدیوی بدون مجوز
- «سمفونی باران» کلید خورد
- «ناتوردشت» به باکو میرود
- از جدال اندیشه تا لبخند روی ردکارپت
- گفت وگو با کارگردان مستند «مُک» به بهانه حضور آن در جشنواره سینما حقیقت
- «زوتوپیا ۲» رکورددار فروش جهانی سینما شد
- صدای بخش خصوصی را بشنوید؛ هوای آلوده با تعطیلی تئاتر تمیز میشود؟
- «رها» بهترین فیلم اول جشنواره گوا شد
