سینماسینما، حمید عبدالحسینی*
حکایت مسعود فراستی و نقدهایش در برنامه هفت حالا به موضوعی تکراری و بارها گفته شده تبدیل شده است اما نقد برخی فیلمهای جشنواره ۴۰ در میز نقد برنامه هفت با رویکردی فرامتنی، نگارنده را برآن داشت تا به یادآوردی چند نکته بپردازد:
۱. مسعود فراستی انسان با مطالعهای است، وجوه فرمگرایانه و تکنیکال سینما را میشناسد و از قدرت تحلیل هم برخوردار است؛ او از جمله طرفداران این نظریه است که فرم مقدم بر محتواست یا به عبارت دیگر این فرم است که شکلدهندهی محتواست. اما فراستی در اکثر قریب به اتفاق نقدهایش (به ویژه آثار سینمای ایران) محتوا را مقدم بر فرم قرار میدهد و در صورتیکه فیلم از حیث تماتیک و مضمونی فاقد ارزشهای مورد نظرش باشد با تکیه بر جنبههای فرمی و ساختاری میکوشد تا از نقد در جهت زیر سوال بردن اثر بهره جوید.
۲. فراستی همواره بر این نکته تاکید داشته و دارد که فیلمساز نباید عقایدش را به فیلم الصاق کند در واقع میبایست تمام حرفها به زبان سینما در آید؛ اما خودش برخلاف این دیدگاه بارها آثار مختلف را صرفا با توجیه مسائل فرامتنی (نظیر نحوه جذب سرمایه به فیلم و یا محل سکونت و نوع زندگی کارگردان) مورد تهاجم قرار داده و نادیده گرفته است.(هرچندکه میتوان به چنین موضوعاتی نیز پرداخت ولی نه به قیمت نادیده انگاشتن سایر ارزشهای یک فیلم)
۳. رویکرد فراستی در مدیریت میز نقد برنامه هفت صرفا براساس تامین نظرات خود او دور میزند به نحوی که انتخاب منتقدان مهمان ترکیب کاملا یکدست و ثابتی دارند و بیان دیدگاههای همین افراد هم به صورتی است که اگر فردی نظری عکس نظرات فراستی داشته باشد با برخوردی قهری توسط او روبه رو میشود؛ انگار همهی دیدگاهها به نوعی میبایست برآیند نظر و نگاه او به شمار رود.
تاکید مسعود فراستی بر پارهای اصول کلاسیک نظیر دوربین که از دیدگاه او و در هر شرایط و موقعیتی میبایست فاقد شکل روی دست باشد و یا متر و معیار قرار دادن فیلمسازان بزرگ تاریخ سینما همچون هیچکاک، فورد و برگمان جهت سنجش عیار هر اثر هنری، حالا دیگر به مباحثی موتیفوار تبدیل شده که نقدهایش را بیش از پیش به سمت نادیده انگاری سوق داده؛ تا جایی که امروز رسانهها و حتی مخاطبین بیشتر به دنبال نگاه مثبت او به یک فیلماند تا نقدهای منفیاش؛ کما اینکه در جمعبندی همین جشنواره با نگاهی کاملا متفاوت نسبت به برآیند نظرات، از آن به عنوان یکی از بهترین دورههای این رویداد یاد میکند!
*نویسنده و کارگردان
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- افخمی: «بی بدن» را به جای «صبح اعدام» وارد مسابقه کنید
- دفاع تلویحی جبلی از اظهارات ابوالقاسم طالبی؛ واکنشی به اظهارنظرهای این چند ماه بود
- له له زدن برای تیتر شدن/ درباره اظهارات ابوالقاسم طالبی
- واکنش کانون کارگردانان به توهین طالبی و افخمی به زنان در برنامه «هفت»/ این مضحکه را تعطیل کنید
- واکنش بدیعی و ضیاییپرور به حرفهای طالبی؛ دیده شدن به هر قیمت/ توهین به نیمی از جمعیت کشور
- بهروز افخمی مجری «هفت» شد
- پشتپرده حواشی چهلمین جشنواره فیلم فجر؛ از سهمخواهی تا حملات تلفنی و پیامکی به دبیرخانه
- عذرخواهی سینماتیکت و قبول مسئولیت کافی نیست
- «سینماتیکت» بیانیه داد؛ انتشار لیست برگزیدگان پیش از اختتامیه جشنواره فیلم فجر به دلیل اشتباه اپراتوری-انسانی
- چرا به دو سؤال بزرگ جشنواره فجر پاسخی داده نشد؟/ هنر پشت گوش انداختن
- خطرِ اشتباهگرفتنِ نادانی با ناخودآگاهی
- آیا خودتان تابهحال هرگز اشتباه نکردهاید؟
- واکنش رییس جمهوری به حواشی جشنواره فجر: خطای آشکار فردی نباید به جامعه هنری تعمیم داده شود
- ساختن سخت است، ویران کردن آسان/ چهلمین جشنواره فیلم فجر و چند نکته مهم
- وزیر ارشاد: جشنواره فیلم فجر در سال آینده تغییرات جدی خواهد داشت
نظر شما
پربازدیدترین ها
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
آخرین ها
- بزرگداشت کیانوش عیاری و افتتاح گنجینه این فیلمساز در موزه سینما
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- نمایش موزیکال «شازده کوچولو» / گزارش تصویری
- پیکر مسعود اسکویی به خانه ابدی بدرقه شد/ چرا برخی آدمها محبوب میشوند؟
- پایان تصویربرداری فیلم «ویلای موروثی»/ روایتی از زندگی یک باغبان
- رقابت ستارههای یک کمدی و یک درام عاشقانه تاریخی/ میزبانی سینماها از دو فیلم جدید
- پولاد کیمیایی برای «گالیله» میخواند
- فرصت ۳ فیلم کوتاه ایرانی برای اسکار ۲۰۲۵
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد
- روسای جدید آکادمی سزار معرفی شدند
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا