مهرزاد دانش
عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۳۰ مهر در نشستی ابراز داشت: «سریالهای خانگی را ببینید. مصرف دخانیات و مشروبات الکی و قماربازی در فیلمها دیده میشود. آیا اینها در تقویت خانواده است؟ خط قرمز ما در فیلم و سریال خانواده است. اکثر سریالها تبلیغ جنایت و کشتار است. هر قسمتی نقشه قتل یک نفر است. بعد میگوییم چرا بعضی از قتلها در جامعه اتفاق میافتد. یک کسی از این سریالها و فیلمها آمار بگیرد. چه تعداد از اینها در تحکیم خانواده است؟ باید با عقلانیتی فیلمنامهها را بپذیرند. میتوان فیلمی خوب ساخت که در عین حال ارزشهای اسلامی را رعایت کرد. پیام فیلمهای ما چیست و چه اثری در تحکیم خانواده میگذارد.» (خبرگزاری فارس)
سخنان بالا، گویای ایدهای قدیمی در قبال فیلم و سینما و تلویزیون است که طبق آن، اتفاقات جاری در جامعه، متأثر از داستانهایی است که در این مدیومها روایت میشود. اگر فیلم و سریال، راوی گل و بلبل باشند، جامعه آکنده از بوی عطر و صدای چهچهه میشود و اگر فیلم و سریال از مرداب و گنداب بگویند، جامعه لجنزار خواهد شد. در این انگاره، مخاطبان سینما و تلویزیون، گویی موجوداتی منفعل و مکانیکی هستند که فقط منتظرند اتفاقی در فیلمی بیفتد و همان را موبهمو در جامعه اجرا کنند!
هیچکس منکر تأثیرگذاری فیلم و سریال بر مخاطب نیست؛ اما این تأثیرگذاری اولاً روندی تلنگرمآبانه دارد و بیشتر دغدغهآفرین است تا دستورالعملدهنده؛ و ثانیاً، سطحی محدود دارد و دامنه و عمق بلندی ندارد و سوم آن که دنیای فیلم و سینما حتی در ژانرهای جنایی، لایهبندیهای خاص خود را دارد و بحث پرداختن به جنایت، لزوماً تبلیغ و ترویج آن نیست و میتواند در مسیر و عمق داستان به انزجار از جنایت بینجامد.
نگاه سطحی به عرصه سینما و فیلم و در قالب کلیتر به حوزه هنر و فرهنگ، لاجرم این نوع نتیجهگیریهای ناپخته را هم میپروراند. سینما، منبر موعظه یا تریبون ناظم دبستان نیست که با گفتن چند نکته اخلاقی، انتظار ترویج اخلاق از پامنبریهای حاضر در مجلس برود. سینما حتی قبل از آن که قرار باشد تابلویی زیبا از افق آرمانی بنمایاند، واقعیت جامعه را میتاباند. هنرمند در پرورش ایدههای هنرمندانهاش، از واقعیتهای جامعهای که در آن زندگی میکند الهام میگیرد. راه دور نرویم؛ همین الآن در هفته چند فقره پیامک هشدارآمیز از پلیس و سایر نهادهای قضایی/انتظامی به گوشی همراه شهروندان فرستاده میشود که چگونه مراقب کیفقاپها، سارقان موبایل، هککنندگان گوشی و… باشند؟ همین یک نمونه نشان نمیدهد که سطح ناامنی در جامعه چه افزایشی یافته است؟ ماجرای فجیعی که چندی پیش بر فیلمساز بزرگ سینمای ایران، داریوش مهرجویی و نیز وحیده محمدیفر رفت، ناشی از تماشای سریالهای نمایش خانگی بود؟ قتلهای به اصطلاح ناموسیای که هر از چند یک بار در رسانهها خبرشان درج میشود، تحت تأثیر دیدن چند تا فیلم است؟ ویا برعکس؛ این واقعیتهای تلخ اجتماعی است که هنرمند با بازتابشان بر پرده سینما از زاویه درام و ریتم و شخصیت و موقعیت و میزانسن، مخاطبان را به دغدغههای حسی و ادراکی در این باره دعوت میکند؟
سینما آینه جامعه است. در ریشهیابی معضلات اجتماعی، نشانی غلط ندهیم و با دم دستترین دیدگاهها، کاسه و کوزه را سر فیلم و سینما و سریال نشکنیم.
*مندرج در روزنامه سازندگی
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- هنری کسینجر و دانشمند فیلم دکتر استرنج لاو
- «سیاوش در آتش»؛ روایتی از ارتباط موسیقی با جامعه با محوریت زندگی استاد شجریان
- در نقد «آگوست اوسیج کانتی» مطرح شد؛ فیلمی آمریکایی که با فرمول «درباره الی» غافلگیر میکند
- فرصتها و تهدیدها / یادداشت مهرزاد دانش درباره برنامه مهمونی
- درباره جنجالهای اخیر پرونده حقوقی فیلم قهرمان/یادداشتی از مهرزاد دانش
- واکنش توییتری مهرزاد دانش به ترکیب هیئت داوران جشنواره /کوچه مردها
- رضا میرکریمی: «خیلی دور، خیلی نزدیک» تجربه درک حیرانی و بیوزنی نسبت به جهانی بیانتهاست
- ماندگار در تاریخ/ برای موفقیت فیلم «قهرمان» در کن
- مهرزاد دانش : زخم کاری را دوست ندارم ولی این روال پخش ، تمسخر بیننده های سریال است
- این حرص مبتذل در خبرسازی و تحلیلهای آبدوغخیاری/یادداشتی از مهرزاد دانش
- واکنش مهرزاد دانش به لغو جشنواره جهانی فیلم فجر
- واکنش مهرزاد دانش به استناد مخالفان خانه پدری به بخشی از آیین نامه نظارت بر نمایش فیلمها
- گفتوگوی سینماسینما با مهرزاد دانش منتقد سینما، درباره فیلمهای رضا، قصر شیرین، قسم و سرخپوست/ بخش دوم
- گفتوگو با مهرزاد دانش منتقد سینما درباره جشنواره جهانی فیلم فجر/ استانداردترین جشنوارهای که در ایران برگزار میشود/ بخش اول
- «در جستجوی فریده»، نماینده ایران در اسکار شد
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
آخرین ها
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید