سینماسینما، دبورا یانگ:
بهمن فرمانآرای کارگردان در یک درام در کنار فاطمه معتمدآریا و لیلا حاتمی نقش نویسندهای را بازی میکند که خلاقیت و جسارت خود را از دست داده است.
حکایت دریا مرثیهای درباره به پایان رسیدن خلاقیت در هنرمند و ادای دین او به نسلی از نویسندگان، هنرمندان، موسیقیدانان و فیلمسازانی است که عرصه را ترک کردهاند. عباس کیارستمی که سال پیش از میان ما رفت، نامی است که اکثر مخاطبان بینالمللی او را میشناسند، اما درکنار او در این قصه ساده و خیالی از هنرمندان دیگری هم نام برده میشود. این شخصیترین فیلم بهمن فرمانآرا از زمان ساخت “عطر کافور، بوی یاس” است. این فیلم آرام و روان با حضور ستارگانی مانند فاطمه معتمدآریا (گیلانه، کارگران مشغول کارند) لیلا حاتمی (جدایی نادر از سیمین) و علی مصفا (گذشته) به شرکت دریم لب (نسرین میرشب) کمک خواهد کرد تا آمار مخاطبان درخور خود را بالا ببرد. فیلم در بخش بازار جشنواره جهانی فیلم فجر به نمایش درآمد.
خوشبختانه نمادگرایی افراطی برخی فیلمهای اولیه این کارگردان به وضوح در این فیلم کمتر شده است. و به این ترتیب بستری برای مواجهه حسی با شخصیتها فراهم شده است. سبک ساده و غیرمتظاهرانه فیلمبرداری کاملاً در تعامل با مسیر قصهگویی فیلم است، که فضا را برای نزدیک شدن به ارتباطهای کلیدی نویسنده در دنیای خود ایجاد میکند. علاوه بر این فیلم گستره وسیعتری برای درک ارجاعات و تفسیرهای بیشتر از ایران معاصر بوجود میآورد.
شخصیت اصلی فیلم طاهر محبی است، که فرمانآرا خود نقش او را بازی میکند. او نویسندهای ناخوش احوال است که سه سال در آسایشگاه روانی بستری بوده و در مرز اسکیزوفرنی با این بیماری دست و پنجه نرم میکند. درست در زمانی که دکتر معالجش (علی مصفا) میخواهد او را تحت نظر همسرش ژاله (معتمدآریا) مرخص کند، با شنیدن تصمیمش برای طلاق گرفتن از طاهر، دچار تردید میشود. طبیعتاً افسردگی طاهر زندگی کردن با او را دشوار میکند. اما بنا به توصیه دکتر، ژاله فعلاً ماجرای طلاق را مطرح نمیکند و به این ترتیب آن دو دوران سختی را در خانه ویلایی کنار دریا میگذرانند.
طاهر که در اتاق کارش با نوشتن کتاب جدید سر و کله میزند، یادآور پیکره سنگین هارولد بلوم است که خود را با کتاب و موسیقی از دنیای اطرافش منزوی کرده و با ظرافت با یک ماشین دستی کار میکند. او این سالهای پیری را به یک “پروستات پارتی” تشبیه میکند و نگاه سردی به جهان دارد. اما قلب گرمش برای ژاله و کسانی به برای کمک به سمتش میآیند، میتپد. به نظر میرسد طاهر بیشتر از آنکه یک شخصیت واقعی باشد، نسخه آرام و طناز خود کارگردان است که برای نمایش روی پرده سینما تغییر شکل پیدا کرده است.
طی پیادهرویهای طولانی در کنار ساحل و پارک نزدیک با شخصیتهایی از گذشتهاش مواجه میشود. یکی از آنها یک فعال سیاسی جوان و ناامید (صابر ابر، درباره الی) است که زمانی دانشجوی او بوده است، و یا یک دوست و حامی قدیمی (بازیگر پیشکسوت، علی نصیریان) که بعداً مشخص میشود سالها پیش “به رحمت خدا رفته”. او وهمی است که باعث تسلی طاهر میشود.
فیلمنامه تا حدی تئاتری است، که بروز آن در دیالوگهای تیز و نیشدار به شدت قابل درک است. یا در صحنهای که مثل یک نمایش پروانه (لیلا حاتمی) را وارد صحنه میکند، او بی خبر از خارج کشور میرسد تا به ما اعلام کند که دختر طاهر است. مادر او که معشوقه طاهر بوده هنگام ترک ایران به وی نگفته که باردار است و دختر هم اخیراً متوجه شده که پدرش کیست. طاهر از او دعوت میکند که یکی دو هفته پیش آنها بماند، که همین برای ژاله، که خودش بچه ندارد ضربه آخر به حساب میآید. معتمدآریا نقش ژاله را با وقار و هوش سرشار اجرا میکند.
صحنه سوم داستان به نظر غیر واقعی میرسد و مشخصاً به گونهای ترتیب داده شده تا طاهر به دنیای واقعی برگردد.
موسیقی پیمان یزدانیان در القای فضای مرثیهگونه فیلم نقش به سزایی دارد، همینطور صحنهپردازی خیالانگیز کیوان مقدم و مناظر مهآلود فرشاد محمدی (مدیر فیلمبرداری) از دریا یا هنگامی که طاهر از واقعیت فرار میکند.
ترجمه: آتوسا قلمفرسایی
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- علیرضا رضاداد: ادغام بخش ملی و بینالمللی فیلم فجر نیازمند بازنگری است
- گفتوگوی سینمایی نسلها/ نگاهی به مستند «موج نو»
- بهمن فرمانآرا: یکی از بزرگترین هنرمندان مملکت باید سلاخی بشود؟ ما کجا داریم زندگی می کنیم؟!
- نگارش فیلمنامه «داستان جاوید» آغاز شد/ سریالی از فرمانآرا در شبکه نمایش خانگی
- سید رضا میرکریمی: حکمرانان سنسورهای حقیقتیاب هنرمند را جدی بگیرند
- فاطمه جواهرساز: نباید خودمان را از صحنههای بینالمللی بازار فیلم حذف کنیم
- روایت ایرنا از اشتباه هالیوود ریپورتر در ماجرای فیلم فرهادی /هالیوود ریپورتر خبر خود را اصلاح کرد
- ساختن سخت است، ویران کردن آسان/ چهلمین جشنواره فیلم فجر و چند نکته مهم
- کوچه قهر و آشتی/ جشنواره فیلم فجر و جامعه مدنی
- مصاحبه اختصاصی سینماسینما با جواد نوروزبیگی (بخش چهارم و پایانی)/ انتقاد نوروزبیگی از ادغام جشنوارههای جهانی و ملی فجر
- عبدالحسن برزیده: سخنانم درباره جشنواره جهانی فیلم فجر برعکس منتشر شد
- شوخیهای برخی با جشنواره جهانی فیلم فجر
- ۱۰ فیلم برتر سال به انتخاب منتقدان هالیوود ریپورتر
- انزوای ایران و جشنوارهی جهانی فیلم فجر
- وقتی عربستان اهمیت سینما را بهتر از ما میداند
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
آخرین ها
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود