برای نسل ما سینما بدون «نوستالژی» معنایی ندارد. زنده یاد حسین عرفانی با خلاصه شدن در صدا و شماری از نقش های ماندگار و خاطره انگیز همفری بوگارت، یکی از شمایل هایی بود که عشق و رویا و نوستالژی را در وجود ما بارور کرد. او با همصدا شدن با ریک در «کازابلانکا» مایکل کورتیس، تصویری چندوجهی از عشقی قدیمی و رفاقت و انسان منشی و مردانه زیستن ارایه کرد. در ورای چهره خونسرد و ظاهر خشن ریک، مردی عاطفی را می بینیم که احساساتش را بروز نمی دهد. در دیدار ریک با ایلسا (اینگرید برگمن) این حس دوگانه می باید با کلام به بیننده منتقل شود و حسین عرفانی با لحن صدایش به خوبی توانسته این پیچیدگی شخصیتی ریک را نشان دهد. «بوگی» فیلم های «داشتن و نداشتن» هوارد هاکز، «دست چپ خدا» ادوارد دیمیتریک، «گذرگاه تاریک» دلمر دیوز، «شاهین مالت» و «کی لارگو» و «گنج های سیبرامادره» جان هیوستن، حس و حالی دیگر داشت. هر موقع او سیگاری روشن می کرد و گوشه لبش می گذاشت و آرام زیر لب سخن می گفت، منتظر شنیدن صدای عرفانی بودم.
در نوجوانی و جوانی با صدای نافذ عرفانی، به تعریفی پرجذبه از سینما و «ستاره» رسیدیم. او همچون واسطه ای محرم باعث شد که کلارک گیبل «بربادرفته»، اورسن ولز «اتللو»، پیتر اوتول «لورنس عربستان»، هنری هشتم (رابرت شاو) «مردی برای تمام فصول»، توشیرو میفونه «هفت سامورایی» و «یوجیمبو»، ویلیام هولدن «پل رودخانه کوای» را در ذهن مان به خاطر بسپاریم. همان گونه که طی این سال های بعد از انقلاب، ساموئل ال جکسن «پالپ فیکشن» و مورگان فریمن و شماری از نقش هایش همچون «رستگاری در شاوشنگ» و «هفت» با دوبله او برایم محبوب و ماندگار شدند.
در سینمای خودمان بیش از همه حسین عرفانی برای کاکارستم فیلم «داش آکل» و قدرت فیلم «گوزن ها» مسعود کیمیایی مایه گذاشت و خاطره ساز شد. هیچ کس بهتر از او رجزخوانی را آنقدر ماهرانه در «داش آکل» اجرا نکرد. توجه داشته باشیم که قرار است در این فیلم شاهد شاخ و شانه کشیدنِ قداره بندی باشیم که لکنت زبان دارد. مکث های به موقع او و به دنبالش تک گویی های پرآب و تابش در سکانس افتتاحیه و – به ویژه – فصل آمدن شبانه داش آکل از میخانه اسحاق و روبه رو شدنش با کاکارستم و نوچه هایش در چهارسوق و گریز کلامی او به گذشته خود و عقده های تلنبار شده اش به گونه ای است که «صدا» و لهجه، بخشی از پیکره کاکارستم و روانشناسی شخصیتی اش می شود. اما دوبله قدرت با صدای مرحوم حسین عرفانی در «گوزنها» موافقین و مخالفین خودش را داشته است. عده ای مورد خطاب قرار گرفتن سیّد از سوی قدرت با صدای بلند و دادخواهی قدرت در چند سکانس از فیلم را غلوآمیز می دانند و عده ای دیگر این لحن اغراق آمیز را جزو اقتضائات دنیای عاطفی «گوزنها» و دو شخصیت محوری اش و موقعیت های نمایشی در نظر گرفته شده برای آنها می دانند. منتها نمی توان منکر این واقعیت شد که انعطاف پذیری عرفانی در تغییر حالت صدای خود از لحنی آرام و پرمهر و آمیخته با بغض در جلوی گیشه تئاتر جامعه باربد لاله زار که قدرت دوست قدیمی اش سیّد را بعد از مدت ها در آن حالت درب و داغان می بیند یا جلوی پنجره اتاق محقر سیّد که قدرت با حسی عاشقانه می گوید «هنوزم تو این دنیا چیزای قشنگ پیدا می شه»،تا رگ گردنی شدن قدرت برای دوست خوار و ذلیل شده اش سیّد و مشت کوبیدنش بر دیوار اتاق، بخشی از بار دراماتیک فیلم را به عهده می گیرد. حسین عرفانی یکی از همان قله های دوبله در سینمای ما بود که با رفتنش، دفترچه خاطرات مان را سیاهپوش کرد.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- حسین عرفانی و فیلم سینمایی «کازابلانکا» در پانزدهمین قسمت «صداهای ابریشمی»
- ویدئویی از سکانس پایانی فیلم «کازابلانکا» با گویندگی شهلا ناظریان
- ابوالحسن داوودی و جواد طوسی از نقاط قوت و ضعف جشنواره فیلم فجر می گویند
- مراسم یادبود حسین عرفانی
- هنرمندی که تا لحظه آخر دست از خنده برنداشت/ بدرقه حسین عرفانی به آرامگاه ابدی
- پیکر حسین عرفانی فردا ۹ صبح تشییع می شود
- حسین عرفانی دوبلور پیشکسوت درگذشت
- جواد طوسی :چرا ما از ژانر کمدی فقط شکل بزن برویی اش را بلدیم؟
- رنج و سرمستی/یادداشتی از جواد طوسی
- قافیهباختگان ته خط /یادداشتی از جواد طوسی
- فاتحه…
- بهروز شعیبی: قبل از ساخت «سیانور»، «گوزنها» و «کندو» را دوباره دیدم
- نظم نوین تهرونی !
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
آخرین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد
- صدور پروانه ساخت غیرسینمایی برای ۴ فیلم کوتاه داستانی
- ادامه اجرای «سهخواهر» در تالار مولوی
- یک واقعگرای بیرحم؛ دل تورو درباره میازاکی چه نوشت؟/ سینماییهای فهرست تایم ۲۰۲۴
- راهیابی ۳ فیلم کانون به جشنواره بینالمللی کودکان لکنوی هند