سالنهای سینمایی و تئاتری به دلیل تشدید ویروس کرونا بار دیگر بسته شدند. از زمستان سال گذشته که ویروس کووید-۱۹ خودش را به مردم جهان تحمیل کرد و سبک زندگیها به فراخور حضور این ویروس نیز تغییر یافت، مشاغل گوناگونی تحت تأثیر آن دستخوش تغییر شدند و عدهای نیز بیکار شدند. در همین راستا اهالی سینما و تئاتر نیز درگیر این موضوع شدند و با بسته شدن سالنها و همچنین جلوگیری از تولید آثار سینمایی بسیاری از پروژهها تولید خود را به تعویق انداختند تا شاید در زمانی مناسب و در آرامش خاطر و امنیت بتوانند به کار خود ادامه دهند.
این اتفاق نهتنها در ایران، بلکه در جهان رخ داده است و به گفته بسیاری سینما امسال چرخه اقتصادی خود را از دست داده و سال ۲۰۲۰ را شاید بتوان بدترین سال برای این عرصه دانست. بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی مدتها تولید خود را به تأخیر انداختند و اکثر جشنوارههای درجه الف برگزاری مراسم خود را به سال آینده موکول کردند و سالنهای سینمایی بسته ماندند. بسیاری از فیلمهای درجه یک به امید اینکه شاید بتوانند در زمان مناسبتری اکران شوند، از اکران صرف نظر کردند و این روند باز هم تنها مختص به ایران نیست و در همه جای دنیا اتفاق افتاده است. هالیوود و بالیوود دو قطب اصلی صنعت سینما همچنان این چرخه را حفظ کردهاند و بسیاری از تولیدات خود را به سال آینده موکول کردند و یا از طریق پلتفرمهای نمایش فیلم اقدام به پخش اثر کردند که آن هم باز شامل فیلمهای مهم و اثرگذار نبوده است. البته که چند فیلم مهم نیز در همین زمان اکران شد که همگی با شکست در گیشه مواجه شدند، تنها به این دلیل که مخاطبان به دلیل ترس از کرونا به سالنهای سینمایی نمیروند.
درواقع، کرونا باعث شد آزمون و خطا شکل جدیتری به خود بگیرد. ما نیز در این مدت دست به آزمون و خطا زدیم. از اکران آنلاین آغاز کردیم و به سینما ماشین رسیدیم، فقط به این دلیل که سینما به حیات خود ادامه دهد. فقط به این دلیل که عده کثیری از این طریق ارتزاق میکنند و حالا با این شرایط باید بتوانند به زندگی خود ادامه دهند. متأسفانه در این چند ماه نهتنها طرح سینما ماشین بلکه اکران آنلاین هم با شکست مواجه شده است و دلیل آن بیش از هر چیز عدم حمایت از سوی دولت است. هرچند در ابتدای این مبحث سازمان سینمایی خبر از حمایت آثاری که به شیوه آنلاین و یا اکران عمومی به روی پرده میروند داد، اما در ادامه این اتفاق نیفتاد و همین عامل نیز موجب دلسردی پخشکنندگان و تولیدکنندگان شد و ترجیح دادند بهجای اکران در این شرایط، اثر خود را نگه دارند تا در زمانی دیگر به روی پرده بروند.
این اتفاقات از یک سو و تعطیلی چندباره سالنهای سینمایی بدون حمایت از سوی دولت و نبود اطلاعرسانی مناسب درمورد باز بودن سالنهای سینمایی از طریق رسانههای دولتی و کم بودن استقبال از آثار، همگی باعث شدند تا حال سینما امروز خوب نباشد و بسیاری از مشاغل وابسته به آن به خطر بیفتند. با توجه به تعداد اعضای عضو خانه سینما و خانه تئاتر چیزی حدود ۱۰ هزار نفر عضو صنوف وابسته هستند که اگر هر کدام از آنها را با خانوادههایشان حساب کنیم رقم قابل توجهی به دست میآید که همگی در معرض خطر هستند و باید برای آنها چارهای اندیشید.
هرچه از زمان شیوع این ویروس میگذرد، حساسیتها نسبت به آن کمتر میشود و متأسفانه با توجه به روند افزایشی آن و نزدیک شدن به فصول سرد سال و بسته شدن سالنهای سینمایی و تئاتری درحالیکه بسیاری از مراکز خرید و اماکن عمومی باز هستند و تعداد زیادی جمعیت را در دل خود و در کنار هم بدون رعایت نکات بهداشتی و پروتکلهای بهداشتی جمع میکنند، دردی از این معضل کم نخواهد کرد، بلکه بیشتر به آن میافزاید.
این اتفاقات و بیکاری جمع کثیری از اهالی سینما و تئاتر که تنها خلاصه به بازیگران و کارگردانان نمیشود و مشاغل بسیاری را شامل میشود دردی است که رفتهرفته خود را نشان میدهد. حال نکته اینجاست که مدیران خبر از برگزاری جشنوارههای سینمایی میدهند که قرار است با رعایت نکات بهداشتی در فصل زمستان برگزار شوند، سؤال اینجاست که آیا برگزاری این جشنوارهها درحالیکه بسیاری از اهالی سینما بیکار هستند ضروری است؟ ما که همواره در تلاش هستیم تا از الگوهای مختلف غربی استفاده کنیم آیا نمیتوانیم عدم برگزاری جشنوارههای درجه الف اروپایی را نیز مدنظر قرار دهیم و هزینهای را که قرار است صرف برگزاری این جشنوارهها که اغلب دورهمی بیش نیستند و تأثیری در روند سینمای ایران ندارند، شود، تا به بیکاران این عرصه اختصاص دهیم تا شاید مرهمی باشد برای دردشان. اگر یک سال جشنواره برگزار نشود اتفاقی در این عرصه نخواهد افتاد، اما بیکاری و فشار اقتصادی میتواند پیامدهای دردناکی با خود به همراه داشته باشد که بد نیست مسئولان در دوره آخر مدیریت خود به این موضوع بیش از گذشته بیندیشند.