
سعید مروتی در همشهری نوشت:
رائول والش، کارگردان بزرگ سینمای آمریکا تقریبا همه دوران پربار حرفهایاش را در زمانهای سپری کرد که مثل خیلیهای دیگر بهعنوان «سرگرمیساز» شناخته میشد و خیلی جدی گرفته نمیشد. رائول والش قبل از راه افتادن تئوری مؤلف و مهم قلمداد شدن سرگرمیسازان هالیوود فیلمهایش را ساخت و بهعنوان یک حرفهای در هر ژانری کار کرد و آثار مهم و مؤثری هم به سینما هدیه داد. «دزد بغداد» (۱۹۲۴)، «ارزش افتخار» (۱۹۲۶)، «آنها در شب میرانند» (۱۹۴۰)، «سییرای مرتفع» (۱۹۴۱) و «التهاب شدید» (۱۹۴۹) بخشی از دستاوردهای رائول والش هستند؛ یکی از پرکارترین و حرفهایترین کارگردانهای هالیوود که معمولا در آثارش بر ارزشهای مردانه تأکید میکرد، قهرمان میآفرید و سرنوشت تراژیک ضدقهرمان را بهتصویر میکشید.
«دهه پرشور ۱۹۲۰» از بهترینهای رائول والش و از مهمترین فیلمهای ژانر گنگستری است؛ ژانری که تولدش در سینمای آمریکا مصادف شد با قانون ممنوعیت دادوستد مشروبات الکلی و راهافتادن گروههای تبهکاری. کنارش سنت پلیسینویسی در ادبیات آمریکا به زمینههای اجتماعی این ژانر، پسزمینهای ادبی نیز میبخشید. در فیلم دهه پرشور ۱۹۲۰ به تعبیر کالین مک آرتور در کتاب «دنیای تبهکاران»، رائول والش چنین میپندارد که تجربه خشونت در جنگ جهانی اول و تلخی بیکاری بعد از آن، انسان را اجبارا بهسوی تبهکاری میکشاند. از فیلم والش بهعنوان حسن ختامی برای یک دهه درخشان ظهور سینمای گنگستری نام برده شده؛ فیلمی که در آن ادی بارتلت (جیمز گاگنی) بهعنوان قهرمان جنگ وقتی به شهر بازمیگردد، تبدیل به تبهکار میشود.
سکانس برگزیده: ادیبار تلت (جیمز گاگنی) دوران اوجش را سپری کرده. با تغییر شرایط اجتماعی اوضاع ادی حسابی به هم ریخته و همه داراییاش را از دست داده. ادی پاکباخته یک تنه در برابر جرج (همفری بوگارت) و دار و دستهاش میایستد. ضدقهرمان خسته رائول والش برای آخرین بار میخواهد بایستد و کاری برای دوستش لوید (پریسیلالین) انجام دهد. ادی بارتلت به حساب جرج که رفاقت را با خیانت تاخت زده، میرسد. در انتهای فیلم ادی بارتلت را درگیر با دار و دسته جرج میبینیم. سرنوشت محتوم ادی قهرمان دیروز جنگ و گنگستر امروز از پا درآمدن است. در یکی از مشهورترین سکانسهای تاریخ سینما جیمز گاگنی خودش را به پای پلهها میرساند و بعد سقوط میکند؛ در حالی که پاناما اسمیت (گلاریس جرج)زنی که او را دوست میداشته شاهد مرگش است. این پایان ضدقهرمان دوستداشتنی رائول والش است؛ ضدقهرمانی که دورهاش سرآمده چون به پایان دهه پرشور ۱۹۲۰ رسیدهایم.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- رسم اعتراض/ مسعود کیمیایی و عدالتی که همیشه نگران قضاوت است
- سکانس طلایی/ اوج التهاب
- چرا پرسش درباره فیلم نساختن ناصر تقوایی متظاهرانه یا دستکم سادهلوحانه است؟ ناخدای بازنشسته
- مغز دیگری/یادداشتی از سعید مروتی درباره مرد عوضی ساخته محمد رضا هنرمند
- خداحافظی طولانی/یادداشتی از سعید مروتی به مناسبت دومین سالگرد درگذشت کیارستمی
- ساعت ۵ عصر بهمن فرمانآرا در «دلم میخواد» از دلافسردگی به نشاط اجتماعی میرسد
- اشکهای «قدرت»/یادداشتی از سعید مروتی درباره گوزنها ساخته مسعود کیمیایی
- غمگین بود و خسته/یادداشت سعید مروتی درباره فیلم لیلا ساخته داریوش مهرجویی
- نگاه سعید مروتی به فیلم «طعمگیلاس»، بهمناسبت ۲۰ سالگی آن: سنگی بر گوری
- ۳۰ سال گذشته و «اجارهنشینها» همچنان تماشاگرش را میخنداند:ساکنان یک کمدی مستحکم
- نگاهی به فیلم «آینهبغل» /یادداشتی از سعید مروتی
- عقبنشینی در پی عقبنشینی/یادداشت سعید مروتی درباره اکران نشدن عصبانی نیستم
- خالتور کاری می کند که گنج قارون ،شاهکار به نظر برسد/یادداشتی از سعید مروتی
- دونده خستگیناپذیر/یادداشتی از سعید مروتی درباره امیر نادری به بهانه اکران فیلم کوه
نظر شما
پربازدیدترین ها
- آیا رونالدو وارد دنیای «سریع و خشمگین» میشود؟/ دیزل: ما برای او نقشی نوشتیم
- مقایسه فیلمنامه «کوچک جنگلی» تقوایی با سریال افخمی/ از پژوهشِ روایتمحور تا روایتِ موردپسند صداوسیما
- داستان پرسر و صدای «بیسر و صدا»
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- نقش و جایگاه چهرهپردازی در سینمای ایران
آخرین ها
- از استعفای اعتراضی جعفر پناهی تا تقابل با هیاتمدیره؛ پشت پرده اختلافات صنفی سینماگران
- تحلیل روانکاوانه فیلم «دوستداشتنی»؛ این رابطه دوست داشتنی نیست
- نمایش «برادران کارامازوف»؛ وفادار به روح اثر نه کالبد
- درباره کامران فانی و ترجمهای ناب/ مرغ دریاییِ فانی
- فیلم کوتاه «شامیر» نامزد بهترین فیلمبرداری جشنواره امریکایی شد
- درمان از نگاهی دیگر؛ وقتی سرطان، بازیگر صحنه زندگی میشود
- گاو خشمگین ۴۵ ساله شد
- «زیر درخت لور»؛ تصویری از انزوا و شکاف عاطفی
- «جستوجو در تنگنا»؛ انگار این همه چیزی باشد که از شهر و دیوارهایش به میراث بردهایم
- حمید طالقانی درگذشت
- فیلمـکنسرت «برندگان اسکار موسیقی» روی صحنه میرود
- معرفی برگزیدگان نوزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت»
- آکادمی داوری اعلام کرد؛ فهرست نامزدهای اولیه جوایز اسکار ۲۰۲۶/ نامزدی فیلمسازان ایرانی در دو بخش
- با رای منتقدان مجله IndieWire؛ آخرین ساخته جعفر پناهی در میان بهترینهای ۲۰۲۵
- شورای بازبینی فیلمهای سینمایی موافقت کرد؛ صدور پروانه نمایش برای پنج فیلم سینمایی
- نقش و جایگاه چهرهپردازی در سینمای ایران
- «پیکار با پیکر»؛ پیکری در پیکار
- «غریزه»؛ عشق پرشور نوجوانی، عبور از ممنوعهها
- رابطه ظرف و مظروف
- «محکوم»؛ آغازی برای پایان
- میراثِ کودکی
- بازیگر «پاریس تگزاس» در فیلم تازه نادر ساعیور
- اکران نسخه مرمت شده یکی از فیلمهای مهم داریوش مهرجویی
- این فیلم انعکاس واقعیتهای زندگی آدمهاست/ لیلا حاتمی: حواس کسی به «قاتل و وحشی» نیست
- «ارس، رود خروشان» روایت فاتحان شهرهای رفته بر باد است
- اکران و نقد نمایندهی کانادا در اسکار در سینما اندیشه
- نگاهی به مستند «زیر درخت لور»؛ بیانیهای هنری درباره شکلی از رنج جمعی
- «پیکار با پیکر»؛ وقتی که سخن هرودوت بهانه فیلم میشود
- آیا رونالدو وارد دنیای «سریع و خشمگین» میشود؟/ دیزل: ما برای او نقشی نوشتیم
- یک جایزه و دو تقدیر برای فیلمسازان ایرانی در جشنواره الیمپیای یونان





