سینماسینما، آزاده کفاشی
در تماشای هر مستند همیشه این سوال پیش می آید که با واقعیت روبهرو هستیم یا بازسازی واقعیت؟ اصلا چقدر می شود بدون کمترین دخالت و پیشفرضی به واقعیت نزدیک شد، آن را ثبت کرد و به نمایش گذاشت. مستند «گلولهباران» تلاش می کند امکان های نزدیک شدن به واقعیت را با شخصیت دادن به دوربین ها فراهم کند. دوربین هایی که تلاش می کنند در دل ماجرا باشند، با آنچه اتفاق می افتد، حرکت کنند و تا آنجا که می شود، نقش راوی را بر عهده نگیرند. هر جا که پای دوربین راوی به میان می آید، به دنبالش راه پیشفرض ها و قضاوت ها هم باز می شود. آنچه جا می ماند و فراموش می شود، دقیقا همان چیزی است که از مستند انتظار داریم.
دوربین های مستند «گلوله باران» مثل یک رزمنده در یک میدان جنگ می توانند زخمی و زمین گیر شوند. در همین زمان است که زاویه دیدشان از میدان و آنچه روی می دهد، تغییر می کند. اگر فیلمبرداری که زخمی شده، مجبور است روی زمین دراز بکشد، دوربینی هم که در دست اوست، به شنیده ها اکتفا می کند و دیگر دیدی بر میدان ندارد. مستند «گلولهباران» به دوربین شخصیت داده تا آنطور که شرایط میدان جنگ اجازه می دهد، حرکت کند و با چشم خود هر آنچه را می بیند، ثبت کند. در همه زمانی که فیلم بردار اول زخمی می شود، دوربین دیگری هم هست که او را پوشش دهد؛ دوربینی دیگر که می تواند به مثابه شاهدی برای واقعیتی که دارد ثبت می شود، به شمار رود. ولی همه این در صحنه بودن دوربین و جنگیدن و تسلیم نشدنش باز هم کمکی به نزدیک شدن به آنچه فکر می کنیم واقعیت است، نمی کند. شاید به این دلیل که ما همیشه به جای یک واقعیت با واقعیت های مختلف طرف هستیم. اینکه کدامیک از این واقعیت ها ثبت شود، بستگی به شرایطی دارد که از روی تعمد یا حتی بخت و اقبال در کار می آید.
درباره مستند «گلولهباران» نباید نقش تدوین تصویرهای گرفتهشده با دو دوربین را هم در حاصل کار نادیده گرفت؛ جایی که دو زاویه دید مختلف در هم ترکیب می شوند، یا یکدیگر را پوشش می دهند. دو زاویه دیدی که تلاش شده تا جایی که ممکن است، از یکدیگر متمایز باقی بمانند. گاهی هم سعی می کنند به کمک هم روایت بسازند و دنبالش کنند. تدوینی که صورت گرفته، به بازسازی واقعیتی پرداخته که اگر به جای دو دوربین، پنج دوربین به همین شکل به وسط میدان می رفتند، مسلما نتیجه کار دیگر این نبود که الان هست. تدوین البته به صورت های دیگری هم می توانست واقعیت های دیگری را رقم بزند؛ اگر از تصویرهای دوربین دوم، فیلمبرداری که زخمی نشده بود، بیشتر استفاده شده بود. با وجود شخصیت دادن به دوربین، باز هم همه چیز بستگی به کارگردان و تدوین گر دارد. مهم است که بدانیم سراغ کدام واقعیت می رویم که بازسازیاش کنیم.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- «چوب» به مصر میرود
- تحقق آرزوی چندساله فعالان انیمیشن در هنرو تجربه
- «چوب» به ایتالیا رسید
- مرتضی پایهشناس: با آنچه درباره سینمای داستانی میدانیم از مستند حرف نزنیم
- از راز فیلمهای خانوادگی تا ثبت واقعیت/ نگاهی به دو مستند از مرتضی پایهشناس
- اختصاصی سینماسینما- مرتضی پایهشناس: «گلوله باران» روایت موقعیتی خارج از زمان و مکان است
- جعفر صانعی مقدم: گسترش فعالیتها در سینمای «هنر و تجربه» بستگی به تامین نیازهای مالی دارد
- نامزدهای بخش ملی جشنواره سینماحقیقت معرفی شدند
- انتشار تیزر هفته فیلم ایتالیا + ویدئو
- اسامی فیلمهای حاضر در هفته فیلم ایتالیا اعلام شد/ از آثار مورتی تا برتولوچی
- هفته فیلم ایتالیا ۱۱ آذر آغاز میشود/ نمایش آنلاین و رایگان فیلمها
- چهارمین دوره هفته فیلم اروپایی برگزار میشود/ اعلام جزییات رویداد
- نانهای بیات/ نگاهی به فیلم «حوا، مریم، عایشه»
- کدام چریکه؟ کدام بهرام؟/ نگاهی به مستند «چریکه بهرام»
- سالها بایست تا دَم پاک شد/ نگاهی به فیلم «پری»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد
- صدور پروانه ساخت غیرسینمایی برای ۴ فیلم کوتاه داستانی
- ادامه اجرای «سهخواهر» در تالار مولوی
- یک واقعگرای بیرحم؛ دل تورو درباره میازاکی چه نوشت؟/ سینماییهای فهرست تایم ۲۰۲۴
- راهیابی ۳ فیلم کانون به جشنواره بینالمللی کودکان لکنوی هند
- تمدید فراخوان دومین جشنواره ایده تا محصول صنعت ارتباطات
- فراخوان تأمینکنندگان گوشی همراه
- «هیس» در فستیوال «روسکایا کلاسیکا» روی صحنه میرود
- کنایه کارگردان «آپاراتچی» به تبعات استفاده نکردن از تبلیغات ماهوارهای
- «گالیله» با ۳ اجرا ۳۰۰ میلیون فروخت
- کیانو ریوز در فیلم جدید روبن اوستلوند بازی میکند