سینماسینما، سیدرضا صائمی:
با دو فیلم «من» و «عرق سرد» حتی اگر یکی از آنها را دوست داشته باشیم، سهیل بیرقی را باید به لیست فیلمسازانی اضافه کرد که با اشتیاق به تماشای آثار بعدیاش خواهیم رفت. «عرق سرد» را باید یک فیلم اجتماعی- ورزشی تعریف کرد که قصهای زنانه دارد و میتوان در پس آن به بازخوانی برخی از چالشهای اجتماعی زنان در جامعه ما پرداخت. سهیل بیرقی فیلم شستهورفتهای ساخته که نسبت به فیلم اول او، «من»، مصالح داستانی و لحن قصهگویی بیشتری دارد و طیف بیشتری از مخاطبان را میتواند با خود همراه کند و بهطبع گیشه بهتری هم خواهد داشت. قصهای که البته ریشه در واقعیتهای اجتماعی دارد و چه بسا در ذات خویش به نوعی مستند هم پهلو میزند. اگرچه بحث حقوق زنان و پرداخت به آن در سینمای ما کمسابقه نبوده و تهمینه میلانی پرچمدار این مسیر است. بااینحال، «عرق سرد» مثل اغلب فیلمهای میلانی شعار فمنیستی نمیدهد و دچار سانتیمانتالیسم در اینباره نمیشود. بنابراین باورپذیری آن بیش از آثار میلانی است و رویکردهای ضد مرد ندارد. در واقع بیرقی توانسته با فاصلهگذاری مناسب از قضاوت و موضعگیری جنسیتی نسبت به سوژه، فیلم را از افتادن در دام سانتیمانتال فمنیستی نجات دهد. اگرچه فیلمساز در قضاوتِ شخصیتهایش و موضعگیری نسبت به حقوق زنان بیطرف نیست و در واقع فیلمی انتقادی درباره حقوق زنان ساخته است که در برخی از موقعیتها کمی در بازنمایی آن افراط صورت میگیرد. فیلم از ریتم خوبی برخوردار است و اندازه پلانها متناسب با ضرباهنگ موقعیت بهدرستی پیشبینی شده. پرداختن به فوتسال بانوان نیز جذابیتهای خاص خودش را دارد و برای اولین بار در یک فیلم سینمایی به تصویر کشیده میشود. رویکرد انتقادی فیلم بهویژه در ارتباط با مرد قصه و رفتارهای متناقض و متظاهرانهاش به عنوان یک مجری تلویزیون هم از نکات مثبت فیلم است که با بازی خوب و متفاوت از نقش قبلی امیر جدیدی، جذابیت بیشتری هم پیدا کرده است. بااینحال، فیلم چند سوتی بزرگ دارد که به منطق درام لطمه میزند. مثلا نحوه ورود زن قصه (باران کوثری) به ساختمان صدا و سیما که با توجه به نوع حجابش امکانپذیر نیست و پیش از این، نیاز به آفیش و هماهنگی دارد. همین مسئله در سکانس پایانی غلظت بیشتری پیدا میکند، زمانی که او روی خط تلفن برنامه همسرش میرود تا از او انتقام بگیرد و آبروریزی کند. همچنین فیلم در صحنه مربوط به محضر دچار اشکال حقوقی است و قطعا پاره کردن یک تعهدی که ثبت حقوقی شده، به معنای ابطال آن نیست و باران کوثری در این صحنه میتوانست با رجوع به دفترخانه و ارجاع به اصل تعهدنامه مشکل خروج از کشور را حل کند. «عرق سرد» روایت یک دعوای زن و شوهری با مفاهیمی درباره حقوق زنان است که در بستر یک رخداد ورزشی روایت میشود. «عرق سرد» از قدرت تعلیقآفرینی خوبی برخوردار است و اندازه همه آنها را بهدرستی نگه میدارد. در واقع شخصیتهای فیلم خارج از پیرنگ اصلی قصه رفتار نمیکنند و کنش و کشمکش آنها در درون ساختار و متن آن صورتبندی میشود. کشمکشی که به مخاطب هم منتقل شده و چه بسا بنا به جنسیت مخاطب، مواضع متفاوتی نسبت به زن و مرد قصه اتخاذ شود. «عرق سرد» فارغ از پرداختن به خط اصلی قصه که عدم اجازه همسر برای خروج از کشور را دستمایه قصه خود قرار داده، در حاشیه نیز به روانشناسی روابط زنان با هم نیز پرداخته و به برخی از روابط و دوستیهای زنانه نیز نقد وارد میکند. این نقد در عین دفاع از حقوق زنان به ایجاد نوعی تعادل در مفهوم قصه کمک کرده و زمینه تاویلهای روانشناسی زنان را نیز فراهم میکند. «عرق سرد» از حیث ساختار سینمایی فیلم کمنقصی است و امتیازهای خوبی دارد، اما در طرح مضمون واجد برخی نکات است که میتوان آنها را به چالش کشید، یا نقض کرد؛ چالشی که بسیاری از فیلمهای زنمحور ما بهویژه آنهایی که لحن و رویکرد انتقادی دارند، به آن مبتلا هستند. برخی از نواقص در طرح و بازنمایی سوژه است و برخی در شیوه روایت. مثلا سکانس پایانی فیلم و شیوه رویارویی زن با همسرش و به شکل جزئیتر نحوه ورود او به سازمان صدا و سیما و روی آنتن رفتنش با واقعیت انطباق چندانی ندارد. بااینحال، «عرق سرد» فیلمی خوشساخت و تماشایی است که میتوان از دیدن آن لذت برد.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- الهام حسینزاده: «هنر و تجربه» به تمرکز پایگاهی، نمایشی و تبلیغاتی نیاز دارد
- کاوه مظاهری: نظم و تمرکز در اکران «هنر و تجربه» ضروری است
- هنروتجربه، شاهرگ حیاتی ورود به سینمای جهان
- اطلاعیه موسسه هنروتجربه در واکنش به تصمیم سازمان سینمایی/ قدردانی از سینماگران، امید به آینده
- افتتاح دومین دوره «نگاهی بر سینمای چین» با نمایش فیلم ژانگ ییمو
- اعلام اسامی فیلمهای حاضر در دومین دوره «نگاهی بر سینمای چین»
- به همت موسسه هنروتجربه و سفارت چین در ایران؛ دومین دوره «نگاهی بر سینمای چین» برگزار میشود
- «بوتاکس» در گروه هنروتجربه اکران میشود
- اکران آنلاین دو فیلم از ۱۲ خرداد
- واکنش «هنروتجربه» به بیانیه داوران جشنواره فیلم فجر؛ نام سیمرغ «هنروتجربه» تغییر کند
- روایتی نو از یک موضوع تکراری/ نگاهی به فیلم «یلدا»
- سگها و آدمها/ نگاهی به فیلم «داگمن»
- حقایقی درباره جزیره رنگین به بهانه نمایش ویژه آن در گروه هنروتجربه
- عقرب/ نگاهی به فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالی است»
- وقتی قاتل یک زن است / نگاهی به فیلم “مهین”
نظر شما
پربازدیدترین ها
- با حضور ۵۰۰ هزار تماشاگر در پنج هفته اتفاق افتاد/ استقبال غیرمنتظره فرانسویها از «دانه انجیر معابد»
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
آخرین ها
- «دانه انجیر معابد» در میان نامزدهای جایزه بهترین فیلم اروپا
- نشست خبری اپرای عروسکی مولوی / گزارش تصویری
- جشنواره فرانسوی به «کشیم عاشق» جایزه داد
- رایان رینولدز و هیو جکمن در یک فیلم غیرمارولی همراه میشوند
- درباره نمایش و اجرای متفاوت «قلاده ای برای یک سگ مرده»
- موسیقی نمایش آوای پارسی / گزارش تصویری
- اکران مردمی فیلم شبگرد / گزارش تصویری
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- بدون حضور جانی دپ؛ دو فیلم جدید از «دزدان دریایی کاراییب» سال آینده تولید میشود
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- معرفی داوران و آثار راهیافته بخش «هنرهای نمایشی» جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی/ اعلام برنامه بخش بینالملل
- نمایش «آخرین کوسه نهنگ» در جشنواره اسپانیایی
- جایزه طلای جشنواره ژاپنی به «زمین بازی» رسید
- برگزاری نخستین بوتکمپ مدیریت محصول آکادمی همراه اول
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- نقدی به مدل فیلمسازی در ایران/ سینما بدون ساختار مشخص و قوانین دقیق
- «قهوه پدری» مهران مدیری از در شبکه نمایش خانگی
- «تَرَک عمیق» دو جایزه جشنواره بارسلون را گرفت
- گزارشی از گیشه سینماها؛ «زودپز» صدرنشین فروش فیلمهای هفته گذشته
- ۲ فیلم جدید در راه اکران سینماها
- پیوستن رضا بابک و شیرین اسماعیلی به «با خشم به گذشته نگاه کن»
- با یک کمپین کوچک برای فیلم ایستوود؛ کمپانی برادران وارنر «هیئت منصفه شماره۲» را وارد اسکار میکند
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- «نادره رضایی» معاون هنری وزیر ارشاد شد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
- از ۱۶ آبان؛ «خورشید آن ماه» ساخته ستاره اسکندری آنلاین اکران میشود
- حضور همراه اول در نمایشگاه کیشاینوکس با هدف گسترش فرصتهای جدید سرمایهگذاری
- ادعای سازندگان پربازدیدترین سریال تاریخ نتفلیکس؛ چالشهای فصل دوم «بازی مرکب» جذابتر است
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- «فصل فرار اسبها» آماده نمایش شد