سینماسینما، سیدرضا صائمی:
با دو فیلم «من» و «عرق سرد» حتی اگر یکی از آنها را دوست داشته باشیم، سهیل بیرقی را باید به لیست فیلمسازانی اضافه کرد که با اشتیاق به تماشای آثار بعدیاش خواهیم رفت. «عرق سرد» را باید یک فیلم اجتماعی- ورزشی تعریف کرد که قصهای زنانه دارد و میتوان در پس آن به بازخوانی برخی از چالشهای اجتماعی زنان در جامعه ما پرداخت. سهیل بیرقی فیلم شستهورفتهای ساخته که نسبت به فیلم اول او، «من»، مصالح داستانی و لحن قصهگویی بیشتری دارد و طیف بیشتری از مخاطبان را میتواند با خود همراه کند و بهطبع گیشه بهتری هم خواهد داشت. قصهای که البته ریشه در واقعیتهای اجتماعی دارد و چه بسا در ذات خویش به نوعی مستند هم پهلو میزند. اگرچه بحث حقوق زنان و پرداخت به آن در سینمای ما کمسابقه نبوده و تهمینه میلانی پرچمدار این مسیر است. بااینحال، «عرق سرد» مثل اغلب فیلمهای میلانی شعار فمنیستی نمیدهد و دچار سانتیمانتالیسم در اینباره نمیشود. بنابراین باورپذیری آن بیش از آثار میلانی است و رویکردهای ضد مرد ندارد. در واقع بیرقی توانسته با فاصلهگذاری مناسب از قضاوت و موضعگیری جنسیتی نسبت به سوژه، فیلم را از افتادن در دام سانتیمانتال فمنیستی نجات دهد. اگرچه فیلمساز در قضاوتِ شخصیتهایش و موضعگیری نسبت به حقوق زنان بیطرف نیست و در واقع فیلمی انتقادی درباره حقوق زنان ساخته است که در برخی از موقعیتها کمی در بازنمایی آن افراط صورت میگیرد. فیلم از ریتم خوبی برخوردار است و اندازه پلانها متناسب با ضرباهنگ موقعیت بهدرستی پیشبینی شده. پرداختن به فوتسال بانوان نیز جذابیتهای خاص خودش را دارد و برای اولین بار در یک فیلم سینمایی به تصویر کشیده میشود. رویکرد انتقادی فیلم بهویژه در ارتباط با مرد قصه و رفتارهای متناقض و متظاهرانهاش به عنوان یک مجری تلویزیون هم از نکات مثبت فیلم است که با بازی خوب و متفاوت از نقش قبلی امیر جدیدی، جذابیت بیشتری هم پیدا کرده است. بااینحال، فیلم چند سوتی بزرگ دارد که به منطق درام لطمه میزند. مثلا نحوه ورود زن قصه (باران کوثری) به ساختمان صدا و سیما که با توجه به نوع حجابش امکانپذیر نیست و پیش از این، نیاز به آفیش و هماهنگی دارد. همین مسئله در سکانس پایانی غلظت بیشتری پیدا میکند، زمانی که او روی خط تلفن برنامه همسرش میرود تا از او انتقام بگیرد و آبروریزی کند. همچنین فیلم در صحنه مربوط به محضر دچار اشکال حقوقی است و قطعا پاره کردن یک تعهدی که ثبت حقوقی شده، به معنای ابطال آن نیست و باران کوثری در این صحنه میتوانست با رجوع به دفترخانه و ارجاع به اصل تعهدنامه مشکل خروج از کشور را حل کند. «عرق سرد» روایت یک دعوای زن و شوهری با مفاهیمی درباره حقوق زنان است که در بستر یک رخداد ورزشی روایت میشود. «عرق سرد» از قدرت تعلیقآفرینی خوبی برخوردار است و اندازه همه آنها را بهدرستی نگه میدارد. در واقع شخصیتهای فیلم خارج از پیرنگ اصلی قصه رفتار نمیکنند و کنش و کشمکش آنها در درون ساختار و متن آن صورتبندی میشود. کشمکشی که به مخاطب هم منتقل شده و چه بسا بنا به جنسیت مخاطب، مواضع متفاوتی نسبت به زن و مرد قصه اتخاذ شود. «عرق سرد» فارغ از پرداختن به خط اصلی قصه که عدم اجازه همسر برای خروج از کشور را دستمایه قصه خود قرار داده، در حاشیه نیز به روانشناسی روابط زنان با هم نیز پرداخته و به برخی از روابط و دوستیهای زنانه نیز نقد وارد میکند. این نقد در عین دفاع از حقوق زنان به ایجاد نوعی تعادل در مفهوم قصه کمک کرده و زمینه تاویلهای روانشناسی زنان را نیز فراهم میکند. «عرق سرد» از حیث ساختار سینمایی فیلم کمنقصی است و امتیازهای خوبی دارد، اما در طرح مضمون واجد برخی نکات است که میتوان آنها را به چالش کشید، یا نقض کرد؛ چالشی که بسیاری از فیلمهای زنمحور ما بهویژه آنهایی که لحن و رویکرد انتقادی دارند، به آن مبتلا هستند. برخی از نواقص در طرح و بازنمایی سوژه است و برخی در شیوه روایت. مثلا سکانس پایانی فیلم و شیوه رویارویی زن با همسرش و به شکل جزئیتر نحوه ورود او به سازمان صدا و سیما و روی آنتن رفتنش با واقعیت انطباق چندانی ندارد. بااینحال، «عرق سرد» فیلمی خوشساخت و تماشایی است که میتوان از دیدن آن لذت برد.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- الهام حسینزاده: «هنر و تجربه» به تمرکز پایگاهی، نمایشی و تبلیغاتی نیاز دارد
- کاوه مظاهری: نظم و تمرکز در اکران «هنر و تجربه» ضروری است
- هنروتجربه، شاهرگ حیاتی ورود به سینمای جهان
- اطلاعیه موسسه هنروتجربه در واکنش به تصمیم سازمان سینمایی/ قدردانی از سینماگران، امید به آینده
- افتتاح دومین دوره «نگاهی بر سینمای چین» با نمایش فیلم ژانگ ییمو
- اعلام اسامی فیلمهای حاضر در دومین دوره «نگاهی بر سینمای چین»
- به همت موسسه هنروتجربه و سفارت چین در ایران؛ دومین دوره «نگاهی بر سینمای چین» برگزار میشود
- «بوتاکس» در گروه هنروتجربه اکران میشود
- اکران آنلاین دو فیلم از ۱۲ خرداد
- واکنش «هنروتجربه» به بیانیه داوران جشنواره فیلم فجر؛ نام سیمرغ «هنروتجربه» تغییر کند
- روایتی نو از یک موضوع تکراری/ نگاهی به فیلم «یلدا»
- سگها و آدمها/ نگاهی به فیلم «داگمن»
- حقایقی درباره جزیره رنگین به بهانه نمایش ویژه آن در گروه هنروتجربه
- عقرب/ نگاهی به فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالی است»
- وقتی قاتل یک زن است / نگاهی به فیلم “مهین”
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- به انتخاب تماشاگران و به یاد شانتال آکرمن؛ ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن جایزه جدید میدهد
- رقابت «آنیتا، گمشده در اخبار» در جشنواره استانبول
- پایان تور کنسرت علیرضا قربانی در تهران
- تلفیق شادی و شایستگی؛ نگاهی به برنامه «آی نسیم سحری عید شد»
- همکاری دوباره با یونیورسال؛ کیلین مورفی وارد ماجراهای جنجالی زغال سنگ آمریکا شد
- نگاهی به سریال افعی تهران
- علی اصغر رضایی نیک درگذشت
- ۱۰ روز مانده به شروع اجرا؛ نمایشِ بهرام افشاری ۲ میلیاردی شد
- برنامه تعطیلی سینماها در شبهای قدر
- به کارگردانی مهیار علیزاده؛ بازیگران نمایش «و تو هم برنگشتی» معرفی شدند/ اولین حضور شمس لنگرودی در تئاتر
- کنسرت «علیرضا قربانی» / گزارش تصویری
- بهار «مولوی» با متن محمد چرمشیر آغاز میشود
- شروع فیلمبرداری فیلم «پیکی بلایندرز» از ماه سپتامبر با حضور کیلین مورفی
- الهه نوبخت داور بخش اصلی جشنواره هلند شد
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- تلاش برای تحریف تاریخ/ نگاهی به فیلم «پرویزخان»
- فریاد، فضیلت است/ یادداشتی بر فیلم «داگویل» با نگاهی به پرفورمنس «ریتم صفر» مارینا آبراموویج
- جورج میلر با «فیوریوسا» به کن میرود
- نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم با حمایت همراه اول در حال برگزاری است
- سفری به سوی ناشناخته ها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- پوسترهای ۲ بخش جنبی جشنواره کن منتشر شدند
- جان تراولتا در یک فیلم درجه ۳ دیگر بازی کرد/ نمایش در آوریل
- عیدی همراه اول با سبدی از محصولات دیجیتال
- احمدرضا عابدزاده از عوامل «پرویز خان» شکایت کرد
- صدور پروانه نمایش غیرسینمایی برای ۴۱ اثر
- اجرای طرح «اکران شبانه» سینماها در تعطیلات نوروز