سینماسینما، آیدا مرادی آهنی- جلال جنّی. به گفته آریانپور این اسمی بود که در مدرسه او را صدا میزدند. بس که شوخ و پُرجنبوجوش بوده. قبل آنکه با زندگی دربیفتد، با ناظمهایش درمیافتاده و بعد با ورود به دهه ۲۰، با پدر -این قدرت مطلق خانواده- درمیافتد و بعد با خانواده و بعد با… هِی درمیافتد و میشود آلاحمد تندخویی که به سر مرحوم خبرهزاده ماهیتابه میکوبد، با آهنگر جلوی خانه درگیر میشود و مردک را لَتوپار میکند و به کوچکترین مخالفتی از کوره درمیرود. دنبال گرفتن حقی است از زندگی که آن حق را وقتی میشکافی و نگاهش میکنی، میشود جوهره حقطلبی ایرانی با ذاتی لبریز از تناقض. فیلم «نویسنده بودن» سعی دارد با رعایت کامل جوانب به آلاحمد نزدیک شود، اما در مواردی قادر به کنترل این امر نیست. حتما نبود سیمین دانشور در فیلم دلیل منطقی دارد. اما مثلا حرفهای شمس آلاحمد یک سری اطلاعات کم مایه برای ماجراست. اینکه خانم دانشور کیک را به سر شمس پرت کرده، بامزه است، اما اگر مسئله قرار است اینقدر شخصی بررسی شود، شاید بهتر میبود دیدگاههای خانوادگی بیشتری میشنیدیم. اما به نظر میرسد هدف فیلم چیز دیگری است که در آن صورت وجود شمس کمکی به اثر نمیکند. مگر نیتی که خود شمس در سر داشته، یعنی همان قصدی که به گفته دهباشی در چاپ «سنگی بر گوری» هم دخیل بوده. بهترین و مفیدترین دیدگاههای مستند را هم از زبان مجابی و دهباشی میشنویم. چراکه در حین صحبت از وجه نویسندگی جلال غافل نیستند. مهمترین هدفی که مستند دنبال میکند، رَد کردن دیدگاههای جانبدارانه نسبت به جلال و شناساندن انسانی بوده که کامو و سارتر نیز ترجمه کرده و اثری چون «سنگی بر گوری» دارد. و دیگر نشان دادن جفایی که روشنفکران و گاه جبهه دیگر هر دو با هم نسبت به او کردهاند و البته خود او هم تا حد زیادی کمتقصیر نبوده. جلال آلاحمد همانطور که مجابی گفته، میخواست معلم جامعه باشد. و یکهو خشونت همان مدیر مدرسه را میگیرد و میشود همان آقای فلکچی. میشود عنکبوت ترسناک گوشه اتاق «خواهرم و عنکبوت». آلاحمدی که بهحق نمیتوان از داستانهای «مدیر مدرسه» و «سنگی بر گوری»اش گذشت. برای نویسندگان -بدون بغض- آلاحمد نویسنده آنجاست. داستانهایی که پر از تصویرند، گوشهای از ذهن شما را میتراشند و همانجا میمانند و این آلاحمد با آلاحمد تودهای و بعدها چندجور آلاحمد دیگر فرق دارد. اصلیترین نکتهای که مستند «نویسنده بودن» از زبان آدمهای مختلف هم چند بار بر آن تاکید میکند، این است که بیایید آلاحمد را در دورههای مختلف ببینیم. آدمی با تناقضات و پارادوکسهای پیچیده که در هر دوره آرمانی را دنبال میکرده و کوتاه نمیآمده. یکدندگی ذهن روشنفکر ایرانی و سختی ذهن مذهبیون را با هم داشته. پس هر تکهاش جداست و به حساب تکهای، همه او را زیر سوال بردن، از یک ذهن ایرادگیر و غرغروتر از ذهن خود آلاحمد میآید
ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- مهجور
- تمامیتخواهی در سینما
- حجاج سینمایی یا چگونه با تماشای یک فیلم حاجی شویم + ویدئو
- زیر سایه تحمیلی جلال / نگاهی به مستند «نویسنده بودن» ساخته مصطفی آلاحمد
- ماجرای دلخوری هواداران انقلابی حاتمی کیا از دیدار او با بهزاد نبوی /حاتمی کیا بند باز خوبی است
- جلال/ که مینوشت!/ نگاهی به مستند «نویسنده بودن»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- گفتوگو با محمد مقدم درباره سینمای مستند/ فیلم مستند، جهانی است ساختگی؟
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- نکوداشت مقام فرهنگی و هنری علی اکبر صادقی؛ هنرمندی که هنر و اندیشه اش رنگ کهنگی نمی گیرد
- چهاردهمین حضور بینالمللی «آخرین حرکت»؛ فیلم شهاب حسینی در بخش اصلی فستیوال بزرگ سالرنو ایتالیا
- انتخاب هیات رییسه جدید انجمن تهیهکنندگان مستقل سینما
- رقابت ۲۸۵ فیلم در ۳ بخش انیمیشن، مستند و بینالمللی اسکار نود و هفتم
- حضورهای بین المللی فیلم کوتاه تامینا
- گلدن گلوب اعلام کرد؛ وایولا دیویس جایزه سیسیل بی دمیل ۲۰۲۵ را میگیرد
- درباره «قهوه پدری»؛ قهوه بیمزه پدری
- «کارون – اهواز» در راه مصر
- اختتامیه جشنواره «دیدار» ۱۷ دی برگزار خواهد شد
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «مجمع کاردینالها»؛ موفقیت غیرمنتظره در گیشه و جذب مخاطبان مسنتر
- مدیر شبکه نسیم توضیح داد؛ مهران مدیری، جنابخان، فرزاد حسنی و چند برنامه دیگر
- تاکید بر سمزدایی از سینما و جشنواره فجر/ علیرضا شجاع نوری: ادغام جشنوارهی ملی و جهانی فجر سیاسیکاری بود
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ جادوی «شرور»؛ داستانی از دوستی، تفاوتها و مبارزه با تبعیض
- برای پخش در سال ۲۰۲۵؛ پسر شاهرخ خان برای نتفلیکس سریال میسازد
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «گلادیاتور ۲»؛ بازگشتی باشکوه به کُلُسیوم و سنت حماسههای سینمایی
- اعلام نامزدهای چهلمین دوره جوایز انجمن بینالمللی مستند/ محصول مشترک ایران و انگلیس در شاخه بهترین مستند کوتاه
- اصغر افضلی و انیمیشن «رابینهود» در تازهترین قسمت «صداهای ابریشمی»
- جایزه جشنواره آمریکایی به پگاه آهنگرانی رسید
- چهل و سومین جشنواره فیلم فجر؛ از فرصت ثبت نام فیلمها تا داوری عوامل بخش نگاه نو
- نمایش بچه / گزارش تصویری
- اهمیت «باغ کیانوش» در سینمای کمدی زدهی این روزها
- برای بازی در فیلم «ماریا»؛ نخل صحرای پالم اسپرینگز به آنجلینا جولی اهدا میشود
- اکران فیلم علی زرنگار از اواخر آذر؛ «علت مرگ: نامعلوم» رفع توقیف شد
- مانور آمادگی همراه اول برای رویارویی با بحران؛ تمرینی برای پایداری ارتباطات
- بررسی هزینه و درآمد تولیدات ۳ سال اخیر؛ حساب کتاب فارابی جور است؟
- در اولین روزهای اکران بینالمللی؛ «گلادیاتور۲»، ۸۷ میلیون دلار فروخت
- اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره فیلم فجر معرفی شدند
- نامزدی ۲ جایزه آمریکایی برای «دوربین فرانسوی»
- «شهر خاموش» بهترین فیلم جشنواره نوستالژیا شد