سینماسینما، رضا حسینی
شروع فیلم تکاندهنده است؛ جایی که تماشاگر متوجه میشود مشهورترین قاضی جنایی ایران، نورالله عزیزمحمدی (که طبق آمار ابتدای فیلم از ۴۵۰۰ پرونده قتلی که بررسی کرده، حدود ۴۰۰۰ حکم قصاص صادر کرده)، میگوید: «… حتی یک لحظه نشده که احتمال بدم در پروندهای حقی ناحق شده باشد، یا اینکه من اشتباه کرده باشم…» این حرفها بهخصوص با تمهیدهای تصویربرداری و صداگذاری ابتدای فیلم، واقعا هراسانگیز جلوه میکنند و احتمالا تماشاگر با خود میگوید چنین فردی چطور میتواند با این اعتمادبهنفس صحبت کند و بگوید شبها راحت میخوابم؟! متاسفانه فیلمساز به شکل جدی به این موضوع نمیپردازد و حتی روی یک پرونده مشکوک هم دست نمیگذارد که شائبه اشتباهی در آن وجود داشته باشد. (به پتانسیل نهفته در تنها صحنه اعدام فیلم توجه کنید.) فقط لحظه فوقالعادهای بر دارد که قاضی در خانهاش با اطمینان کامل درباره دقت بالا و عدم اشتباه خود و همکارانش در بررسی پروندهها و صدور حکمها میگوید و ناگهان متوجه میشود پوشه اشتباهی را برداشته است و دوباره به سمت کمد برمیگردد! او در جایی هم بر خلاف آغاز فیلم میگوید: «صدور حکم اعدام اصلا کار سادهای نیست، حتی در مواردی که همه چیز روشن به نظر میرسد و حتی برای کسی که بارها و بارها این حکم را صادر کرده است.»
«قاضی و مرگ» همانطور که عنوانش هم تاکید دارد، ابتدا تصویر منفیای از قاضی عزیزمحمدی ترسیم میکند؛ که البته اشکالی هم ندارد و در واقع همان تصویر ذهنی تکتک آدمها در اولین مواجهه با چنین شخصی است. فیلمساز با این سنگبنا (بخوانید پیشفرض عمومی) شروع میکند تا درنهایت تماشاگرش را به شناختی نسبی از این فرد برساند و تصویر مردی آگاه، باوجدان، بیتعصب و بدون عقده، فروتن، خانوادهدوست، «قربانی» و… جایگزین پیشفرض ابتدایی شود. او در صحنهای از فیلم بعد از التماس زن جوانی برای تخفیف گرفتن در حکم شوهرش خطاب به دوربین میگوید: «مجازات کیفری این نیست که ما حتما طرف را بچزونیم… همین که بفهمیم متنبه شده و دیگه این کار را نمیکنه، به نظرم کافیه…» و سپس به نظر همکارش اشاره میکند که حکم محاربه و اعدام هر دو سارق مسلح را پیشنهاد کرده، ولی او نپذیرفته است، چون به نظرش ممکن است زندگی زن جوان متهم دوم هم تباه شود و… او در زمان بازنشستگی و تدریس در دانشگاه نیز به جوانها میگوید جامعه مقصر است و تا فقر باشد، جرم و جنایت هم وجود دارد. تلختر جایی است که میفهمیم او هم مادر ۲۸ سالهاش را به خاطر بیپولی از دست داده و حتی جلوتر متوجه میشویم که پدر تنهای او نیز در آپارتمانش به قتل رسیده است!
«قاضی و مرگ» ضعفهایی دارد و حتی میتوان خرده گرفت که در مواردی به خودش وفادار باقی نمیماند، اما سوژهاش آنقدر جذابیت دارد و سماجت فیلمساز به قدری بوده است که با مستندی تماشایی با لحظههایی بهیادماندنی طرفیم؛ مثل جایی که قاضی از کمدش کفن خود را درمیآورد و میگوید ۴۰ سال است آن را نگهداری میکند و حتی روزگاری گهگاه در آن میآرمید.
منبع: ماهنامه هنروتجربه

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- بازگشایی سامانه ثبت طرح مرکز گسترش از اردیبهشت ۱۴۰۳
- معرفی فیلمهای ۳ بخش از جشنواره «سینماحقیقت»
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار مستند راهیافته به چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران اعلام شد
- ۶۱۵ مستند ایرانی متقاضی حضور در هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- یک ایرانی نامزد دریافت پاندای طلایی چین شد
- در یک نشست رسانهای مطرح شد؛ دغدغه کارگردان باید فقط ساخت یک فیلم خوب باشد/ ما در قبال این فرهنگ مسئولیم
- رونمایی از مستند «سبز بن دار»
- کتاب «حاشیه همان متن است» منتشر شد
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار راهیافته به بخش مستند بلند جشنواره چهل و یکم فیلم فجر اعلام شد
- مستندهای خارجی بلند و نیمه بلند مسابقه بینالملل «سینماحقیقت» معرفی شدند
- مستندهای کوتاه و نیمه بلند «سینماحقیقت» معرفی شدند
- افزایش مبلغ جوایز شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»/ ۵۰ میلیون تومان جایزه بهترین فیلم
- پوستر شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت رونمایی شد
- داستانهایی از یزد در «تا بادها، یادها را نبرند»/ مستند آرشیوی سندی هویتی است
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ درسهایی که نویسندگان از جدال ترامپ و زلنسکی میآموزند
- زمان همه چیز را درست میکند؟/ «۱۰۰۱» جای خود را باز کرد
- جایزه بهترین مستند جشنواره زوم لهستان به مستند ایرانی رسید
- هادی حجازیفر تهیه کننده «صفر پنج» شد/ معرفی بازیگران «بازی استریندبرگ»
- «ساعت ۶ صبح» و «خرچنگ» آنلاین اکران میشوند
- فوت نویسنده سیاسی اهل آفریقای جنوبی؛ آثول فوگارد درگذشت
- نگاهی به فیلم «کندو»/ جهانی بدون ترحم
- اکران نوروزی ۱۴۰۴؛ ترکیب ژانری متنوع و رقابت برای جلب نظر مخاطبان
- گزارش از برلیناله ۲۰۲۵؛ بازتاب چهرهی زنان در سینمای معاصر/ برلیناله، آینهای برای زنان در سینما
- پس از چند سال تعطیلی؛ سینما پارس به فروش گذاشته شد
- آتش و خاکستر؛ توضیحات جیمز کامرون درباره جزئیات «آواتار ۳»
- دریافت اسکار شوقبرانگیز بود/ تصور مردم نسبت به انیمیشن ایران تغییر کرد
- نمایش فیلمهایی به مناسبت ۸ مارس در فرانسه
- وحید آگاه، وکیل دادگستری: اخذ مجوز تولید و پخش از ساترا مبنای قانونی ندارد
- معمای پیچیده یک سریال؛ قسمت چهارم «تاسیان» بدون مجوز، منتشر شده است
- احمد سلگی «یخ بستگی» را در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه میبرد
- پس از ۱۵۰ سال؛ نخستین بزرگداشت جناب دماوندی برگزار میشود
- گزارشی از فروش فیلمهای روی پرده؛ یک فیلم کمدی پیشتاز گیشه سینماها/ برنده سیمرغ مردمی ۱۴۰۳ در رده هفتم
- «رها»؛ بازگشت شکوهمند سینمای مستقل اجتماعی
- پس از کسب جایزه بهترین بازیگر زن در اسکار ۲۰۲۵/ پیام مایکی مدیسون ستاره «آنورا»، به دمی مور: «عاشقشم»
- داستان کوتاه/ غلط انداز
- آیا «تاسیان» رفع توقیف شد؟
- نقد «ژن زامبی»، زندگیِ از دسترفته
- ایدههای تازه برای فیلمسازی با بودجههای کم
- سعید آقاخانی و مهدی حسینینیا مقابل دوربین بهنام بهزادی میروند
- در آستانه اکران؛ تیزر و پوستر «کوکتل مولوتف» رونمایی شد
- تاثیر جالب برنامه اکنون سروش صحت بر رونق بازار کتاب
- استیج ۱۴ میزبان آثار تانیا پاکزاد میشود
- با پیشتازی نمایش موزیکال «ویولنزن روی بام»؛ نامزدهای جوایز تئاتر اولیویه معرفی شدند
- آخرین وضعیت انتشار سریال «تاسیان»