الهه آرانیان- خودش میگوید: «من به هر جمعیتی نالان شدم/ جفت بدحالان و خوشحالان شدم». همین یعنی این که مولوی برای هر آدمی با هر نوع حال و وضعی حرف دارد؛ چه در مثنوی معنوی باشد، چه در دیوان شمس و … . کافی است یادگارهای او را ورق بزنیم و بخوانیم و حظ ببریم. آثار مولانا جلال الدین محمّد بلخی به ویژه مثنوی و دیوان غزلیاتش، لبریز از نکتهها و حرفهاست برای اهلش.
نخستین کاشف مولوی
وقتی بهاءولد، پدر مولانا به همراه خانوادهاش از بلخ مهاجرت کردند، در راه به نیشابور رسیدند و با عطار دیدار کردند. عطار با دیدن مولویِ نوجوان به پدرش گفت: «زود باشد که پسر تو آتش در سوختگان عالم زند». عطار در این دیدار، کتاب «اسرارنامه»اش را به مولوی هدیه کرد.
سرودن مثنوی و غزلیات
مولانا سرودن دیوان شمس را سالها قبل از مثنوی، یعنی حدود ۴۰ سالگی و سرودن مثنوی معنوی را به درخواست شاگردش، حسامالدین چلبی در ۵۴ سالگی آغاز کرد. مولوی میسرود و چلبی مینوشت.
تعداد ابیات مثنوی معنوی
مولوی مثنویاش را در ۲۶ هزار بیت و شش دفتر سروده است. میتوان گفت مثنوی کمی بیشتر از نصف شاهنامه فردوسی است.
تعداد داستانهای مثنوی
در شش دفتر مثنوی به ۳۲۶ داستان، تمثیل و قصههای کوتاه و بلند برمیخوریم.
داستانهای جانوران
از مجموع ۱۷۶ داستان شخصیت محور مثنوی، ۵۳ داستان مربوط به حیوانات است که در آن ۳۲ جانور به نقشآفرینی پرداختهاند. حیوانات وحشی و صحرایی با ۵/۳۹ درصد بالاترین بسامد را دارند و پرندگان با ۵/۳۱ درصد، حیوانات اهلی با ۱۶ درصد، حیوانات دریایی با ۸ درصد و حشرات با ۵ درصد در رتبههای بعدی قرار میگیرند.
مولوی در قامت روانشناس
ابیات ارزشمند مثنوی علاوه بر محتوای عمیق معنوی و عرفانی، از دیدگاه رواندرمانی هم میتواند مورد توجه قرار گیرد. مولوی در مثنوی به هفت شیوه رواندرمانی مانند مذهب درمانی و روشهای هفتگانۀ آن، رواندرمانی عارفانه (عشق درمانی)، تکنیک خواب و رؤیا، شعردرمانی، واقعیتدرمانی، طنزدرمانی و معنادرمانی اشاره کرده است.
ابزارهای موسیقی
در دیوان شمس و مثنوی معنوی به حدود هشت ساز موسیقی از جمله نی، رباب، چنگ، دف، سرنا، تنبور، بربط و تار اشاره شده است.
پایانِ بازِ مثنوی
با شنیدن عبارت «پایان باز» به یاد یک نام آشنا، یعنی اصغر فرهادی، کارگردان سینما میافتیم که بیشتر فیلمهایش با همین شیوه به پایان میرسد. جالب این که مثنوی مولوی هم دارای پایان باز است؛ «دژ هوش ربا» آخرین داستان مثنوی است که ناتمام رها میشود. عبدالحسین زرین کوب مینویسد: «این داستان طولانی هجران و خون جگر است که از شکایت نی آغاز میشود و به پایان نمیرسد».
منبع:
مقالات مولویپژوهی پرتال جامع علوم انسانی
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- شمس و مولانا منتظر دریافت مجوز هستند
- سرنوشت نامعلوم آخرین فیلم حسن فتحی/ آیا «مست عشق» بالاخره اکران میشود؟
- باده غمگینان خورند و ما ز می خوشدلتریم/ درباره کیارستمی و شمس و مولانا
- نظر رهبر انقلاب درباره مولانا و مثنوی؛ اصول اصول اصول دین است
- اهدای «لوح وفا» به مجید مجیدی در فستیوال «صوفیسین» ترکیه
- «مولانا» در جشنواره فیلم برلین
- محسن چاوشی برای برجام خواند/ این بار هم با شعری از مولانا
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
آخرین ها
- جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان»
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است