سینماسینما، شادی حاجی مشهدی؛
به گمان نگارنده سعید روستایی یک سه گانه ساخته است. او در تازهترین اثرش، پیکر «سه گانه نکبت گرافی» خود را که همچون فرزندی با فیلم «ابد و یک روز» متولد شده بود و با «متری شش و نیم» به بلوغ رسید، با برادران لیلا، پیش چشم مخاطب پیر میکند و به خاک میسپارد.
روستایی قصهگویی درباره بدبختیهای جامعه معاصر ایران را دوست دارد و آدمهای قصههایش همچون ترکیب گوناگون و متفاوت ایران امروز، جمع اضدادند.
این فیلم نگاهی دارد به تصمیمهای غلط و بیمنطقی که در اثر شرایط بیثبات جامعه به خانوادهها تحمیل شده و اغلب آنها نتایجی زیانآور و غیرقابل جبران به بار آورده است.
برادران لیلا خوانشی دوباره از فقر فرهنگی و شرایط دشوار اقتصادی جامعه امروز است که این بار تنگتر و سختتر گلوی مخاطب را میفشارد.
یک خانواده هفت نفره در قصه برادران لیلا ترسیم میشود، که پرجمعیت، ورشکسته، متوهم، مفلوک و به سوی تباهی ست؛ اما هنوز در پیکر این جسد رو به تعفن یک عضو تلاش میکند و میخواهد که سایر اندامها را به رشد و حیات بازگرداند. تنها قلب تپندهی این پیکره بیجان و لش، لیلاست.
لیلا (ترانه علیدوستی) دختری است که بسیار واقعبین و آیندهنگر است، با اینکه گاهی گریههای سانتی مانتال و احساسی دارد که با شخصیت قدرتمند و پیشرو او در تضاد است، اما او تنها کسی است که به راستی میخواهد این خانواده را نجات دهد. لیلا مجرد و کارمند یک مرکز خرید بزرگ در تهران است که میخواهد برادرانش سر و سامان بگیرند، خلاف نکنند، سلامت زندگی کنند و کار و درآمد داشته باشند؛ او همچون فرماندهای که به جنگ با زندگی رفته، باید سربازان بزدل و بازیگوشی را رهبری کند که خودشان علیرغم تمایلی که به تغییر دارند، فاقد درایت و جسارت لازم برای بهتر شدن و پیشرفتند.
مغز خانواده اسماعیل جورابلوست (با بازی بینظیر سعید پورصمیمی)، پیرمرد یکدنده و کج خلقی که میخواهد عمر باقیمانده را باعزت و احترام در خاندان جورابلو سپری کند. به گمان لیلا، توسل به خاندان بزرگی که فریبکارانه او را همواره طرد کرده و سودی برایش نداشتهاند، احمقانه به نظر میرسد، برای همین کارکرد دراماتیک این دغدغه نیز برای مخاطب در خرده داستانهای مهم دیگری که از زبان شخصیتهای قصه بیان میشود رنگ میبازد.
برای این پیرمرد بازنشسته، سودای بزرگِ خاندان شدن و تکیه بر صندلی جانشینی عمو جان بزرگ، مهم تر از سر و سامان گرفتن فرزندان است؛ این مساله برای هر عقل سلیمی اهمیتی کمتر از تلاش لیلا برای بیرون آمدن از مرداب فقر دارد و به همین دلیل است که مخاطب با لیلا همذات پنداری بیشتری پیدا میکند.
مادر خانواده (نیره فراهانی) نیز خلقیات تیپیکالی دارد؛ این که او پسر دوست و حامی شوهر است و رو در روی لیلا قرار میگیرد و خبری از فداکاری و پادرمیانی و عقلانیت در او نیست، بیش از پیش خانواده را از رهایی از گرفتاری، نا امید میکند.
چهار پسر خانواده با خصوصیات و خلقیات متفاوت سایر اندامهای این پیکر غیر منسجم را میمانند که از حرکت و پویایی باز ایستاده و رو به فساد است.
در بین پسران جورابلو، از منوچهر خلافکار و پرویز فربه گرفته تا فرهاد قلدر و علیرضای سربه راه تنها یک نفر با لیلا همفکر اما دلسوز پدر است.
علیرضا (نوید محمدزاده) محتملترین گزینه برای کمک به لیلاست. او کارگر کارخانه تعطیل شدهای است که در زدوخورد اعتصابات کارگری فرار را بر قرار و مبارزه ترجیح داده؛ هیجانی تصمیم نمیگیرد، محتاط و آرام است و از عصبانیت و تنش بیزار. اما کارگردان همین علیرضای ترسو و آرام را در انتها دچار یک دگردیسی میکند؛ علیرضا که دلش نمیآمد دل کسی را بشکند، حالا میتواند با صدای بلند حقش را از کارفرمایان درخواست کند.
نکته دیگری که باید به آن توجه کنیم میزان اهمیت دراماتیزه کردن یک عقدهی قدیمی و فردی در پدر خانواده است، آن هم در سطحی که بشود آن را به کل قصه تعمیم داد.
اگر مساله بیکاری فرزندان خانواده و دغدغه بزرگ فامیل بودن، در دو سوی ترازو باشند، کفه کدام سنگینتر خواهد بود؟ فقدان کار و نداشتن درآمد یا نداشتن عزت و بزرگی خانوادگی؟ کدام یک مسئول این بدبختی و فلاکت است.
روستایی با زیرکی میخواهد از هر دو، قوت و پتانسیل برای دراماتیزه شدن بگیرد؛ اما در جریان درام یکی اهمیت بیشتری پیدا میکند و دیگری در بخش پایانی فیلم رنگ میبازد.
شاید زنندهترین توصیفی که روستایی از نکبت و فقر فرهنگی و بیتوجهی در خانواده ایرانی دارد مربوط به کارکرد توالت و نمایش رفتارهای مرتبط با آن است.
این مساله که مدام در فیلمهای روستایی تکرار میشود و گاهی آزاردهنده و زشت است.
سوال اینجاست که آیا لازم است که برای نمایش فقر و فلاکت و بم بست، کاسه توالت و شیر و شلنگ و بخار حمام ببینیم.
آیا اگر سعید پورصمیمی را در حال ادرار کردن در ظرفشویی آشپزخانه ببینیم یا مثلا اگر به شکلی تکرار شونده کم شدن فشار آب را بهعنوان یکی از شاخصههای زندگی در محلههای پایین شهر نشانمان بدهند، این وضعیت کثیف و اسفبار را بهتر میتوانیم درک کنیم؟
در هر حال به لحاظ تکنیکی روستایی در این فیلم، قصد ندارد استراتژیهای خاصی را در کارگردانیاش به رخ بکشد، این فضاسازی برای او آشناست، با این وجود، همچون قبل، هدایت سیاهی لشگر را در لانگ شاتها به خوبی انجام میدهد. صحنههای زدوخورد و اعتصاب کارخانه در بخش ابتدایی کمی شلوغ و غلو شده به نظر میرسند، اما کلیت پلانها به ویژه در پلانهای داخلی، قرار و نظامی منجسم دارد که از توانمندیهای مورد انتظار این فیلمساز است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- دانشمند بازیگری/ درباره سعید پورصمیمی به بهانه زادروز ۸۰ سالگیاش
- رستگاری در حزن/ نگاهی به فیلم «شب، داخلی، دیوار»
- چون نیک بنگری همه تزویر میکنند!/ نگاهی به سریال «داوینچیز»
- کشتار سرخ، در سرزمین طلای سیاه/ «قاتلان ماه گل»، روایتی تلخ از کشتار بومیان اوسیج در سالهای وحشت
- ۱۰ فیلم مشکلدار سینما چه زمانی اکران میشوند؟
- واکنش فراگیر رسانههای فرانسه به حکم صادر شده برای سعید روستایی
- شهرت یا ندامت؟/ نگاهی به فیلم «اوپنهایمر»
- سید جمال ساداتیان: شاید مجبور شوم فیلم کمدی بسازم/ ایدهآل پلتفرمها «نیسان آبی» است
- گفتگوی اختصاصی سینماسینما با حبیب اسماعیلی/ صداوسیما و شهرداری قدمی برای توسعهی سینما برنمیدارند
- حذف یا اصلاح؟/ نگاهی به فیلم «برادران لیلا»
- این فیلم واقعا شما را ترسانده است!/ نگاهی به فیلم «برادران لیلا»
- تلخ، جسور و عصیانگر/ نگاهی به فیلم «برادران لیلا»
- درخواست تهیهکننده پس از قاچاق فیلم؛ اجازه پخش «برادران لیلا» را در سینماها و پلتفرمها بدهید
- «برادران لیلا» در سینماسینما
- وقتی شخصیتها دوستداشتنی نیستند/ نگاهی به فیلم «برادران لیلا»
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- راهیابی «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان»
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»