سینماسینما، عباس اقلامی
سهیل بیرقی در ادامه عرق سرد امسال با عامه پسند دغدغه های خود در حیطه مسائل اجتماعی مرتبط با زنان را روی پرده برده است. اینجا هم سوژه زنی است که می خواهد مستقل تصمیم بگیرد و بر اساس صلاحدید فردی و شخصی خود زندگی خودش را اداره کند. زنی گرفتار تبعیض و نابرابری در خانواده و جامعه. و اینجا هم پای مردی در میان است که کمترین توجه را به هویت فردی همسر خود داشته و خودرأی است.
سوژه ای که بیرقی به سراغش رفته درست مانند سوژه عرق سرد هم جذاب است و هم مبتلابه وضعیت زنان در جامعه از دو منظر حقوق فردی، مدنی و شهروندی و از طرف دیگر ارتباطات انسانی و میان فردی در خانواده و جامعه. در هر دو فیلم زنانی هستند که برای خود بودن و حفظ هویت فردی با موانع سخت اجتماعی، عرفی و فرهنگی روبرو می شوند. چالش بزرگی که شخصیت پردازی و اشراف مناسب به تجربه زیسته زنان در کنار داشتن ایده های نو در پرداخت به موضوع و پیشبرد داستان بعد از مرحله طرح اولیه، می تواند آثار سینمایی ماندگاری شود که روح زمانه را در خود دارد و تلاشی خواهد بود در بیان سینمایی مجموعه ای از ایده ها و مناسبات انسانی.
اما در عامه پسند حرکت فیلمساز از نقطه شروع تا کات پایانی، خود به نوعی اسیر نظر عوام شدن است. اگر در میان نمونه های موفق زنان ایرانی و غیرایرانی دقیق شویم، کمتر زن موفقی هست که به مجموعه ای از اقدامات ناقص و از سر استیصال دست بزند و بعد نمونه موفق جامعه زنان شود. آنچه از فهیمه عامه پسند روی پرده است نسبتی با اراده فردی یک زن مستقل در دنیای واقعی امروز ندارد. این مشکل در فیلم به عدم شناخت و عدم واکاوی نمونه های موفق در دنیای واقعی پیش از نگارش فیلمنامه باز می گردد.
این مشکل در حاصل نهایی کار از فهیمه که قرار بوده قهرمان فیلم باشد، نمونه ضعیفی می سازد که نه تنها در محیط پیرامونی خود توان تأثیرگذاری ندارد و ناتوان از تغییر رو به جلوی موقعیت اجتماعی خود از نقطه الف به نقطه ب است، بلکه خط سیر حرکتی او باعث جری تر شدن همان عوامی می شود که قصد قرار گرفتن مقابل شان را داشته و در نهایت حرکت سوژه به ضد خودش تبدیل می شود.
تلاش برای بیان سینمایی تبعیض و نابرابری علیه زنان مستقل در جوامع، اقدام درخور تحسینی است که یک پیش نیاز اساسی دارد و آن تلاش فیلمساز پیش از شروع به ساختن فیلم برای نزدیک شدن به دنیای این زنان و رفتن به متن و زیر متن مشکلات آن هاست. آنچه عامه پسند به میزان زیادی عاری از آن است و در نتیجه ناتوان از نزدیک کردن تماشاگر به دنیای شخصیت فهیمه شده است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- چشیدن طعم نابرابری/ نگاهی به فیلم «عامهپسند»
- ترانه تنهایی/ نگاهی به فیلم «عامه پسند»
- یا در اوج یا سوار بر موج/ بررسی حواشی نقدهای “روز صفر”
- قانون هست، اما نیست/ نگاهی به جایگاه قانون در فیلمهای جشنواره سیوهشتم فجر
- مروری بر سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر/ تنوع در ژانر؛ ضعف در فیلمنامه
- اسلوب غلط از درک واقعیت عاجز است/ درباره داوری فیلم
- نگاهی به بهترین های جشنواره/ پیروزی جوانها بر پیشکسوتها!
- من از «از دست دادن» میآیم وطنم/ نگاهی به فیلم «روز صفر»
- یورش سنگین برنامه هفت علیه جشنواره فیلم فجر + ویدئو
- آن سه کام حبس لعنتی/ نگاهی به فیلم سه کام حبس
- نگاهی به فیلم عنکبوت/ همه چیز در سطح
- گفتوگو با مجید مجیدی/ نباید فضا را خشن کنیم
- ای کاش قضاوتی در کار بود/ یادداشتی درباره «قصیده گاو سفید»
- گرمتر بتاب/ یادداشتی درباره «خورشید» مجید مجیدی
- چرا این همه خشم؟! به بهانه میزهای مستطیل شکل جشنواره فجر
نظر شما
پربازدیدترین ها
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- بخش رسمی جشنواره کن شروع به کار کرد
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- دومین جایزه بینالمللی یک بازیگر در یک هفته؛ فروغ قجابگلی، بهترین بازیگر جشنواره آمریکایی شد
- درخواست هواداران: هنگام تماشای فیلم «شرور» فعلاً همخوانی نکنید
- داستان کوتاه/ بومرنگ
- دعوت دبیر جشنواره جاده سبز از مستند سازان
- گزارشی از فیلمهای پرمخاطب جهانی؛ ۱۰ فیلم پرفروش سال ۲۰۲۴ همه دنباله هستند!
- فصل سوم «آقای قاضی» ساخته میشود/ تولید سیتکام در دستور کار سیمرغ
- گزارشی از گیشه سینماها؛ ۳ فیلم کودک و نوجوان در میانِ ۵ فیلم صدرنشین گیشه در هفته گذشته
- بیست و سومین جشن حافظ برگزیدگانش را شناخت/ تقدیر از یک عمر فعالیت هنری مرتضی عقیلی
- «انسان سالم»؛ زنِ سالم
- «لیلی و مجنون»؛ داستانی که در هر عصر روایان خویش را میطلبد
- جشنواره فیلم جهانی آسیایی به «در آغوش درخت» جایزه داد
- انتشار اولین تصویر سعید آقاخانی و آناهیتا افشار در «خاتی»
- نمایش مستند «کارون – اهواز» در جشنواره نیجریهای
- مراسم رونمایی از کتاب «بیتا؛ درختها ایستاده میمیرند» / گزارش تصویری
- درباره آثار ایرج رامینفر/ تکیه بر پشتوانه نظری، برای رسیدن به نقاط قوت
- در آستانه سالگرد درگذشت بیتا فرهی؛ «بیتا؛ درختها ایستاده میمیرند» رونمایی شد
- پایان کار مجید زینالعابدین؛ سرپرست بنیاد سینمایی فارابی منصوب شد
- موتمن: سردر سینماهای کشور شبیه تئاتر بولینگ عبدو شده است/ فارابی را تعطیل کنید
- مستند لهستانی از جشنواره هلندی جایزه گرفت/ ایدفا برندگان خود را شناخت
- بخش رسمی جشنواره کن شروع به کار کرد
- نکوداشت مقام فرهنگی و هنری علی اکبر صادقی؛ هنرمندی که هنر و اندیشه اش رنگ کهنگی نمی گیرد
- چهاردهمین حضور بینالمللی «آخرین حرکت»؛ فیلم شهاب حسینی در بخش اصلی فستیوال بزرگ سالرنو ایتالیا
- انتخاب هیات رییسه جدید انجمن تهیهکنندگان مستقل سینما
- رقابت ۲۸۵ فیلم در ۳ بخش انیمیشن، مستند و بینالمللی اسکار نود و هفتم
- حضورهای بین المللی فیلم کوتاه تامینا
- گلدن گلوب اعلام کرد؛ وایولا دیویس جایزه سیسیل بی دمیل ۲۰۲۵ را میگیرد
- درباره «قهوه پدری»؛ قهوه بیمزه پدری
- «کارون – اهواز» در راه مصر
- اختتامیه جشنواره «دیدار» ۱۷ دی برگزار خواهد شد
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما