سینماسینما، عباس اقلامی
سهیل بیرقی در ادامه عرق سرد امسال با عامه پسند دغدغه های خود در حیطه مسائل اجتماعی مرتبط با زنان را روی پرده برده است. اینجا هم سوژه زنی است که می خواهد مستقل تصمیم بگیرد و بر اساس صلاحدید فردی و شخصی خود زندگی خودش را اداره کند. زنی گرفتار تبعیض و نابرابری در خانواده و جامعه. و اینجا هم پای مردی در میان است که کمترین توجه را به هویت فردی همسر خود داشته و خودرأی است.
سوژه ای که بیرقی به سراغش رفته درست مانند سوژه عرق سرد هم جذاب است و هم مبتلابه وضعیت زنان در جامعه از دو منظر حقوق فردی، مدنی و شهروندی و از طرف دیگر ارتباطات انسانی و میان فردی در خانواده و جامعه. در هر دو فیلم زنانی هستند که برای خود بودن و حفظ هویت فردی با موانع سخت اجتماعی، عرفی و فرهنگی روبرو می شوند. چالش بزرگی که شخصیت پردازی و اشراف مناسب به تجربه زیسته زنان در کنار داشتن ایده های نو در پرداخت به موضوع و پیشبرد داستان بعد از مرحله طرح اولیه، می تواند آثار سینمایی ماندگاری شود که روح زمانه را در خود دارد و تلاشی خواهد بود در بیان سینمایی مجموعه ای از ایده ها و مناسبات انسانی.
اما در عامه پسند حرکت فیلمساز از نقطه شروع تا کات پایانی، خود به نوعی اسیر نظر عوام شدن است. اگر در میان نمونه های موفق زنان ایرانی و غیرایرانی دقیق شویم، کمتر زن موفقی هست که به مجموعه ای از اقدامات ناقص و از سر استیصال دست بزند و بعد نمونه موفق جامعه زنان شود. آنچه از فهیمه عامه پسند روی پرده است نسبتی با اراده فردی یک زن مستقل در دنیای واقعی امروز ندارد. این مشکل در فیلم به عدم شناخت و عدم واکاوی نمونه های موفق در دنیای واقعی پیش از نگارش فیلمنامه باز می گردد.
این مشکل در حاصل نهایی کار از فهیمه که قرار بوده قهرمان فیلم باشد، نمونه ضعیفی می سازد که نه تنها در محیط پیرامونی خود توان تأثیرگذاری ندارد و ناتوان از تغییر رو به جلوی موقعیت اجتماعی خود از نقطه الف به نقطه ب است، بلکه خط سیر حرکتی او باعث جری تر شدن همان عوامی می شود که قصد قرار گرفتن مقابل شان را داشته و در نهایت حرکت سوژه به ضد خودش تبدیل می شود.
تلاش برای بیان سینمایی تبعیض و نابرابری علیه زنان مستقل در جوامع، اقدام درخور تحسینی است که یک پیش نیاز اساسی دارد و آن تلاش فیلمساز پیش از شروع به ساختن فیلم برای نزدیک شدن به دنیای این زنان و رفتن به متن و زیر متن مشکلات آن هاست. آنچه عامه پسند به میزان زیادی عاری از آن است و در نتیجه ناتوان از نزدیک کردن تماشاگر به دنیای شخصیت فهیمه شده است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- یا در اوج یا سوار بر موج/ بررسی حواشی نقدهای “روز صفر”
- قانون هست، اما نیست/ نگاهی به جایگاه قانون در فیلمهای جشنواره سیوهشتم فجر
- مروری بر سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر/ تنوع در ژانر؛ ضعف در فیلمنامه
- اسلوب غلط از درک واقعیت عاجز است/ درباره داوری فیلم
- نگاهی به بهترین های جشنواره/ پیروزی جوانها بر پیشکسوتها!
- من از «از دست دادن» میآیم وطنم/ نگاهی به فیلم «روز صفر»
- یورش سنگین برنامه هفت علیه جشنواره فیلم فجر + ویدئو
- آن سه کام حبس لعنتی/ نگاهی به فیلم سه کام حبس
- نگاهی به فیلم عنکبوت/ همه چیز در سطح
- گفتوگو با مجید مجیدی/ نباید فضا را خشن کنیم
- ای کاش قضاوتی در کار بود/ یادداشتی درباره «قصیده گاو سفید»
- گرمتر بتاب/ یادداشتی درباره «خورشید» مجید مجیدی
- چرا این همه خشم؟! به بهانه میزهای مستطیل شکل جشنواره فجر
- بیمها و امیدها
- واکنش فرشته طائرپور به عدم حضور عوامل فیلم روز صفر در اختتامیه
نظر شما
پربازدیدترین ها
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- بازگشت مهران مدیری با یک سریال و شروعِ پیشتولید «پایتخت»
- آکتور ایرانی در شبکه آرته فرانسه
- تایید حکم ۸ سال حبس برای رسولاف
آخرین ها
- آلبرتو باربرا در سمت مدیر جشنواره ونیز ابقا شد
- در شب «مهرداد اسکویی» چه گذشت؟
- نمایشی با محوریت جنبشی«میتو» با بازی ستاره پسیانی، کاظم سیاحی
- ایزابل هوپر رئیس هیات داوران جشنواره ونیز شد
- نگاهی به ظاهر جدید؛شنل پیروز می شود یا دیور؟
- آغاز تولید فصل چهارم «زخم کاری»؛ پخش فصل سوم پس از پایان «قطب شمال»
- بازگشت مهران مدیری با یک سریال و شروعِ پیشتولید «پایتخت»
- تایید حکم ۸ سال حبس برای رسولاف
- فیلم کوتاه «یک روایت دقیق» در جشنواره ایتالیایی
- در برنامه خط فرضی مطرح شد؛ سیاست و جنسیت، دوایر ممنوعه اصلی در فیلمهای کمدی
- فراخوان چهاردهمین دورهی جوایز ایسفا منتشر شد
- جایزه نتپک به «گیج گاه» رسید
- حضور «باگ» در جایزه آکادمی دانشجویی اسکار
- صدداستان؛ برنامه تازه سوینا/ انتشار سه داستان کوتاه با صدای باران کوثری
- اعضای سومین دوره هیات مدیره صنف تماشاخانههای ایران مشخص شدند
- آکتور ایرانی در شبکه آرته فرانسه
- جنون شکسپیری در زمانه ما/ نگاهی به فیلم «شاهلیر»
- «کتاب مستطاب سینما» در نمایشگاه کتاب
- کیانوش عیاری: «۸۷متر» از شبکه یک روی آنتن میرود
- باغ کتاب میزبان جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی شد
- تقدیر ویژه جشنواره اوبرهاوزن از فیلم کوتاه ایرانی
- «عامه پسند» اکران آنلاین میشود
- «عمو ماهیگیر» روی صحنه عمارت نوفللوشاتو
- حضور همراه اول در نمایشگاه بینالمللی اینوتکس ۲۰۲۴
- شکایت آموزش و پرورش از «افعی تهران»
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
- دعوت گروه «فقر پشت پردهها» برای اعتصاب/ حقوق و بیمه کارکنان، چالش مدیران جشنواره کن
- در «تحریک کنندگان»؛ مت دیمون و کارگردان «بورن» در یک کمدی دزدی همراه شدند
- مدیرکل هنرهای نمایشی استعفا داد
- راهیابی «آمرغ» به جشنواره آسیای جنوبی مونترال