سینماسینما، افسون جاوید
یوسف حاتمی کیا در اولین ساختهی بلند سینمایی خود به سراغ سوژهای رفته که در سالهای اخیر در سینمای ایران مورد توجه بسیاری از فیلمسازان بوده است؛ قرار دادن اعضای یک خانواده در کنار هم و رقم خوردن ماجرا یا ماجراهایی در طول مدت زمانِ محدود کنارِهم بودنشان به نحوی که روابط میان آنها را به چالش بکشد؛ سوژهای که اگر کمی واقع بین باشیم دیگر پرداختن به آن کهنه، قدیمی و کلیشهای شده است. داستان فیلم «شب طلایی» هم حول همین محور میگردد. خانوادهای که در ابتدا به نظر میرسد خوش و خرم در کنار هماند اما به تدریج اوضاع و احوال آنها برآشفته میشود.
فیلم شروع خوبی دارد و ریتم در آن کنترل شده است. حاتمی کیا در همان ده دقیقهی ابتدایی تکلیف تماشاچی را روشن میکند و با شکل دهیِ گره اصلی درام مرکزیاش، اقدام به معرفی شخصیتها میکند. در حقیقت تماشاچی در «شب طلایی» با یک مقدمهی طولانیِ کش دار برخلاف آنچه که در غالب فیلمهای جشنوارهی چهلم دیدیم مواجه نیست اما معضل اصلی که رفته رفته فیلم را به چالش میکشد و سبب میشود تا درام در همان نقطهی ابتداییاش باقی بماند و به سطوح بالاتری راه پیدا نکند و در نهایت هم باز به همان ایدهی ابتداییاش برگردد، وجود فیلمنامهای به واقع سست است.
فیلم دارای فیلمنامهای با شخصیتهایی متعدد است که هم به خوبی معرفی نمیشوند و هم در شخصیت پردازی چنان در سطح میمانند که روابط فی مابین آنها هم به خوبی شکل نمیگیرد و تمیز از کار در نمیآید. گرچه در نیمهی ابتدایی فیلم و با ورود شخصیت حامد با بازی حسن معجونی، قصهی فیلم به سرعت راه میافتد اما در ادامه به همان سرعت هم وجود یک فضای آشفته در فیلمنامه و فقدان زاویهی دید مشخص نمایان میشود؛ گویی درست از نیمهی فیلم و از دقایق ۳۰ به بعد کارگردان قصه را هر لحظه از زاویهی یکی از شخصیتها روایت میکند و دوربین را مدام روی شانهی شخصیتهای مختلف قرار داده و از خط اصلی داستان دور میشود. این خود مسئلهایست که تماشاچی را دچار سردرگمی میکند و به همین علت هم هست که ارتباط میان تماشاچی و شخصیتها در فیلم مدام قطع و وصل میشود.
از سویی دیگر فیلمِ یوسف حاتمی کیا با تعدد شخصیت مواجه است. شخصیتهایی که تعدادی از آنها ناگاه وارد قصه میشوند، در ادامه به حال خود رها شده و باز به قصه بر میگردند و حتی در بسیاری از موارد علت حضورشان در آن خانه -تا مدتی- مشخص نیست؛ از جمله زن باردار و همسرش. قدر مسلم اینکه حذف بسیاری از این شخصیتها هیچ آسیبی به قصه وارد نمیکند اما در مقابل حضورشان فقط به شلوغی صحنهها منجر شده و هیچ کارکرد دیگری در پیشبرد قصه ندارد.
«شب طلایی» هم به مانند بسیاری از فیلمهای جشنوارهی چهلم، خرده قصهای عاشقانه را در دل داستانش قرار داده با این تفاوت که سعی کرده در روابط عاشقانهی میان دختر و پسر که تا حدودی و لااقل در ظاهر مذهبی به نظر میآیند با برقراری چند دیالوگ مشخص، کلیشه زدایی کند اما از سوی دیگر ساختن همین داستانکهای بی بنیه برای شخصیتها به گونهایست که انگار فیلمساز خواسته به مدد این داستانکها قصهی اصلیاش را روایت کند اما این خود به پیچیدگی بیش از پیش قصه منجر شده است.
حالی آنچه مسلم است این است که حاتمی کیای پسر تلاش کرده از فضای ذهنی پدر دوری کند و تعریف خودش را از سینما داشته باشد اما خروجی کار در اولین ساختهاش به سطحی از آب در آمده و فیلم علی رغم اینکه دوست دارد حرفی برای گفتن داشته باشد از عهده آن بر نمیآید. در مجموع «شب طلایی» با ضعف اساسی در قصه و فیلمنامه مواجه است. باید دید یوسف حاتمی کیا از مجموع آرا و نظرات صاحب رسانه و منتقدین در ادامه راه چه استفادهای خواهد کرد.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- گفتوگو با علیرضا رئیسیان درباره مهمترین رویداد سینمایی کشور؛ جشنوارهای که انحصاری بود
- چه بودیم و چه شد!
- چرا سیمرغ فیلمنامه حذف شد؟/ نامه سرگشاده کانون فیلمنامهنویسان به رئیس سازمان سینمایی
- توضیح خزاعی درباره اشتباه خواندن دعای تحویل سال: فسیلهای سیاسی مرا تخریب کردند!
- فیلم سروش صحت بدون حتی یک نامزدی/ کاندیداتوری جشنواره فیلم فجر در قبضه ارگانیها
- بالاخره در روز هشتم جشنواره اتفاق افتاد؛ معرفی داوران چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
- احتمال حضور «بیبدن» در سودای سیمرغ جشنواره فجر
- اتفاق عجیب در جشنواره فیلم فجر؛ شکست رکورد سانس فوقالعاده با چه فیلمهایی؟
- افخمی: «بی بدن» را به جای «صبح اعدام» وارد مسابقه کنید
- اعتراض خانواده مقتول به «بی بدن»
- انتقادات نویسنده فیلم «بیبدن» از برخورد جشنواره فجر با این اثر
- نمایش فیلم با پرده سبز در جشنواره فیلم فجر!
- علیرضا رضاداد: ادغام بخش ملی و بینالمللی فیلم فجر نیازمند بازنگری است
- معرفی نامزدهای بخش تبلیغات چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
- در نشست خبری مطرح شد: چهار بزرگداشت در افتتاحیه فیلم فجر/ تکلیف سیمرغ مردمی چه میشود؟
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
آخرین ها
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد