سینماسینما، گلاره محمدی
اگر «ویلایی ها» را دیده باشید، برای دیدن «دسته دختران» مشتاق هستید و می خواهید بدانید که منیر قیدی در دومین فیلم بلند سینمایی اش چه بخشی از روایت های ناگفته و کمتر پرداخته شده جنگ را می خواهد به نمایش بگذارد. «دسته دختران» به روزهای مقاومت خرمشهر در مهر ۱۳۵۹ و نقش زنان در آن مقطع زمانی می پردازد. در واقع فیلم قرار است بیننده را با دسته ای از زنان و دختران آشنا سازد که آموزش دیده اند و هریک با انگیزه ای متفاوت در این دسته قرار گرفته اند تا از کشورشان دفاع کنند.
«دسته دختران» برخلاف «ویلایی ها» که بیشتر به پشت صحنه جنگ در آن سالها می پرداخت، در دل جنگ و صحنه های درگیری و انفجار می گذرد و منیر قیدی آنقدر که در کارگردانی این صحنه ها وسواس به خرج داده در فیلمنامه سختگیرانه و منطقی عمل نکرده است. داستان برای تبدیل شدن به فیلمنامه ای پرقدرت و تاثیرگذار کاستی هایی دارد که نمی توان از آنها چشم پوشی کرد مثلاً اینکه نیکی کریمی به عنوان فرمانده این دسته چندین و چندبار اشاره می کند که این زنان آموزش دیده اند ولی تماشاگر چیزی از تسلط آنها نمی بیند، پس در همین زمینه آنچه بیان شده با آنچه در تصویر مشاهده می شود، تفاوت اساسی دارد و عملاً به ضد خودش تبدیل شده است.
فیلم پر است از صحنه های خونین که نمونه آن پیش از این (البته با دلیل و کارکرد متناسب با فیلمنامه) در اثر تحسین شده «تنگه ابوقریب» دیده شده است، این صحنه ها و نحوه مواجهه شخصیتهای داستان با آن کمکی به پیشبرد قصه نمی کند و در کنار موسیقی تاثیرگذار ستار اورکی تنها و تنها احساسات مخاطب را نشانه گرفته است. فیلمبرداری، تدوین، موسیقی و کارگردانی عناصری است که «دسته دختران» را سرپا نگه می دارد و بازی بازیگرانی چون نیکی کریمی، که علاوه بر حفظ نکردن راکورد لهجه در ادای دیالوگها هم ضعیف ظاهر شده، ضربه جبران ناپذیری به فیلم زده است. در پایان این حسرت برای تماشاگر باقی می ماند که ای کاش وقتی یک زن قرار است درباره زنانی الهام بخش در مقطعی تاریخی و سرنوشت ساز فیلمی بسازد بیش از هر چیز فیلمنامه را جدی بگیرد تا شاهد اثری کم رمق و فراموش شدنی نباشیم.
عدم انسجام فیلمنامه در «هناس» هم دیده می شود. این فیلم هم به نقش زنان می پردازد و این بار قرار است زنی را به تصویر بکشد که قهرمان زندگی یک دانشمند هسته ای است. فیلمنامه برداشتی آزاد از زندگی شهره پیرانی، همسر داریوش رضایی نژاد، است که مریلا زارعی نقش او را بازی می کند. زارعی که پیش از این قدرت خود در ایفای نقش های تاثیرگذار را به نمایش گذاشته در این فیلم حضور چشمگیر و ویژه ای ندارد. چرا؟ پاسخ روشن است چون علیرغم در دسترس بودن شخصیتی که نقشش را بازی می کند و به گفته خودش حتی گاهی سر صحنه فیلمبرداری حضور داشته است، نتوانسته قدرت و صلابت آن شخصیت را به تصویر بکشد. از سوی دیگر بهروز شعیبی هم شمایل یک قهرمان را ندارد و منفعل تر از آن است که بخواهد بار بزرگی را بر دوش بکشد یا به دیگری بسپارد. در تکمیل این ضعف ها نقش منفی هم بسیار دم دستی و کلیشه ای ظاهر شده و ارتباطش با کاراکترهای اصلی داستان درست تعریف نمی شود. تمام نکاتی که گفته شد تنها بخشی از دلایلی است که «هناس» را به اثری متوسط (یا حتی ضعیف) تبدیل کرده است. بدیهی ترین اتفاق هنگام ساخت اثری درباره یک قهرمان (اینجا دانشمند هسته ای) تحقیق درباره ویژگی های منحصر به فرد او و پرداخت دراماتیک آنهاست. شخصیت هایی که روی پرده می بینیم ظرفیت تبدیل شدن به قهرمان را ندارند چون جلوتر از آنچه روی کاغذ برایشان نوشته شده نمی روند و بیننده را با روایتشان درگیر نمی کنند.
برای مثال در ابتدای فیلم وقتی داریوش تلاش می کند جلوی باز ماندن آب داخل حمام را بگیرد عنوان می کند که اگر نتواند آب را قطع کند، تمام ساختمان را آب برمی دارد. این عبارت می تواند به شکلی نمادین فلسفه کل اثر را تشکیل دهد اما آنطور که باید و شاید جدی گرفته نمی شود و فیلم در حد یک اثر مناسبتی و نه ماندگار باقی می ماند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- گفتوگو با علیرضا رئیسیان درباره مهمترین رویداد سینمایی کشور؛ جشنوارهای که انحصاری بود
- چه بودیم و چه شد!
- چرا سیمرغ فیلمنامه حذف شد؟/ نامه سرگشاده کانون فیلمنامهنویسان به رئیس سازمان سینمایی
- توضیح خزاعی درباره اشتباه خواندن دعای تحویل سال: فسیلهای سیاسی مرا تخریب کردند!
- فیلم سروش صحت بدون حتی یک نامزدی/ کاندیداتوری جشنواره فیلم فجر در قبضه ارگانیها
- بالاخره در روز هشتم جشنواره اتفاق افتاد؛ معرفی داوران چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
- احتمال حضور «بیبدن» در سودای سیمرغ جشنواره فجر
- اتفاق عجیب در جشنواره فیلم فجر؛ شکست رکورد سانس فوقالعاده با چه فیلمهایی؟
- افخمی: «بی بدن» را به جای «صبح اعدام» وارد مسابقه کنید
- اعتراض خانواده مقتول به «بی بدن»
- انتقادات نویسنده فیلم «بیبدن» از برخورد جشنواره فجر با این اثر
- نمایش فیلم با پرده سبز در جشنواره فیلم فجر!
- علیرضا رضاداد: ادغام بخش ملی و بینالمللی فیلم فجر نیازمند بازنگری است
- معرفی نامزدهای بخش تبلیغات چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
- در نشست خبری مطرح شد: چهار بزرگداشت در افتتاحیه فیلم فجر/ تکلیف سیمرغ مردمی چه میشود؟
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
آخرین ها
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود