سینماسینما، افشین اشراقی _ صحنه سربه‌نیست‌کردنِ شهره (مرجان اتفاقیان)، نقطه عزیمتِ مناسبی برای بررسیِ دیالوگ‌گویی در فیلم است. شهروز پارچه‌ای را دور گردن شهره انداخته است و دارد خفه‌اش می‌کند. شهره فریاد می‌زند و کمک می‌خواهد اما در آوایش جز جرجر، نشانی از خفه‌شدن نیست. مونولوگ‌ها کامل و دقیق ادا می‌شوند، بدون ذره‌ای لغزش. کافی‌ست تصویر را ماسکه کنید و به تمنای شهره گوش دهید؛ واقعاً دارد خفه می‌شود؟
در سراسر فیلم کیفیت دیالوگ‌گویی همین‌گونه است. کوچک و بزرگ، در شرایط عادی و بحرانی، شیوا و رسا حرف می‌زنند. جالب‌تر این‌که، همه به‌طرز شگفت‌انگیزی حاضرجواب‌اند و همیشه پاسخی حاضر و آماده در آستین دارند که به وقت‌اش آن را بی‌درنگ و بی‌تپق تحویل طرف مقابل می‌دهند.
به نظر می‌رسد یکی از تاکتیک‌های فیلم برای همراه و درگیرکردنِ تماشاگران همین ریتمِ پرشتاب و بی‌سابقه دیالوگ‌گویی باشد. واژه‌ها بی‌وقفه از گوش مخاطبان سرریز می‌شوند و درنگیدن را از او سلب می‌کنند. این‌طور که پیداست خودِ نویسنده هم اسیر و مسحورِ تاکتیکِ مزبور شده و گره‌گشایی‌ها را فقط بر دوش گفتوگوها انداخته است. شخصیت‌ها روبه‌روی هم، نشسته و ایستاده، از رازها پرده برمی‌دارند: شاهین به زندان و ملاقاتِ شکور می‌رود. در خلال گفتوگوها شکور به او می‌گوید که تا اطلاع ثانوی یتیم است چرا که پدر و مادرش افرادِ دیگری‌اند. شهره رودرروی شاهین می‌نشیند و ماجرای کلیپ را «شرح» می‌دهد…
بله، هر فیلمی جهان و منطق خودش را بنا می‌کند (امیدواریم که هر فیلمی چنین کند)، در ضمن، وراج‌بودنِ شخصیت‌ها خود گواهی‌ست بر کوچکی و زنگ‌زدگیِ مغزهای‌شان؛ آن‌ها اغلب در حال بلغورکردن‌اند و به‌هیچ عنوان حرف‌شان را مزه‌مزه نمی‌کنند. اما این حد از حاضرجوابی و تسلط بر کلام، پذیرفتنی نیست.
مغزها… به‌طور کلی، فضای شنیداریِ پُرازدحامی دارد. ویژگی‌ای که در همان اوایل آشکار می‌شود: توأم‌شدنِ فریادِ شادی و موسیقی در صحنه پایکوبی؛ غرشِ مهیبِ موتورها در صحنه‌ای که مأمورِ نیروی انتظامی دارد خودرویِ به‌سرقت‌رفته را شناسایی می‌کند. به این‌ها اضافه کنید با لِولِ بالا دیالوگ‌گفتن و فریاد زدن و مهم‌تر از همه، سَیلانِ آواهای انسانی را (در این‌جا منظورِ نگارنده گفت‌وگو‌هاست، فارغ از معنای‌شان).
باندِ صوتی‌ای که ذکرش رفت، می‌توانست تناسبی داشته باشد با متن و جغرافیای آدم‌ها و شرایطِ درهم‌وبرهم و ملتهبِ زندگی‌شان. اما فیلم راه افراط را پیموده و از این حیث لطمه خورده است. مشکل به دیالوگ‌نویسی و دیالوگ‌گویی برمی‌گردد، و نه صدابرداری و صداگذاری.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- یک منبع ارزشمند/ نگاهی به کتاب «طراحی صدا برای فیلم»
- صدا در حاشیه/ ادبیاتِ سینمایی و تدوین چگونه صدا را به حاشیه راندهاند
- «جنگ جهانی سوم» به هلند می‌رود
- نامزدی جنگ جهانی سوم در سه رشته در دومین دوره جوایز سپتیمیوس آمستردام
- چهارمین جایزه بین المللی محسن تنابنده برای فیلم جنگ جهانی سوم از جشنواره فانتاسپوآ برزیل
- گفتگوی اختصاصی سینماسینما با علی سرتیپی/ فضای سینما را باید از تنگنظری و فشارها خارج کنیم
- «جنگ جهانی سوم» بهترین فیلم جشنواره استانبول شد
- «جنگ جهانی سوم» از ۲۶ فروردین ماه اکران می‌شود
- دو جایزه جشنواره لوکزامبورگ برای «جنگ جهانی سوم»
- دلایل ایرنا برای ناکامی «جنگ جهانی سوم» در نامزدی اسکار
- «جنگ جهانی سوم» به چین می‌رود
- آکادمی اسکار منتشر کرد؛ فهرست رسمی ۹۲ فیلمِ بخش بهترین فیلم بینالمللی
- «جنگ جهانی سوم»؛ یکی از پدیدههای غیرقابل پیشبینی اسکار
- «جنگ جهانی سوم» در شبهای سیاه تالین اکران می‌شود
- دو جایزه اصلی جشنواره فیلم توکیو برای سینمای ایران
نظر شما
پربازدیدترین ها
- نامه یک دستیار کارگردان به همایون اسعدیان/ به ماجرای فساد در سینما، پلتفرم و تلویزیون، کلانتر نگاه کنید
- اختصاصی سینماسینما/ نامه امیر اثباتی به کمال تبریزی؛ کنجکاوم بدانم قرار است در شورای پروانه نمایش چه گلی به سر سینما بزنید
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- ردپای یک کارگردان مؤلف / نگاهی به فیلمهای کوتاه سعید روستایی
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» می‌شود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
آخرین ها
- ویدیو/ واکنش هنرمندان و نویسندگان نسبت به توهین به مزار غلامحسین ساعدی
- «علت مرگ: نامعلوم»؛ اثری با ارزش و کمیاب در سینمای امروز ایران
- فوت سازنده کمدیهای موفق دهه ۸۰و ۹۰؛ چارلز شایر درگذشت
- نمایش و بررسی فیلم «عکس» در سینما اندیشه
- بازار بازیگر حباب دارد؛ مقصر دستمزد نجومیِ تعدادی از هنرمندان پلتفرمها هستند؟
- لطفا از نردبان «فسیل» بالا نروید
- گزارش گیشه سینماها؛ بیش از ۵۳ میلیارد سهم فروش فیلمها در هفته گذشته
- ناگفته های سینما از زبان یک روحانی که با نقد فیلم تبلیغ دین می کند/حاج آقا؛ دوربین؛ حرکت
- مهدی فرجی اعلام کرد: اسامی هیات دوران و رشته های جشنواره نمایش خانگی «دیدار»
- جشنواره تئاتر فجر؛ اعلام آثار بخش دیگرگونههای اجرایی و نامزدهای بخش نمایشنامه نویسی
- نامه یک دستیار کارگردان به همایون اسعدیان/ به ماجرای فساد در سینما، پلتفرم و تلویزیون، کلانتر نگاه کنید
- برای سومین بار طی امسال بلیت کنسرت گران شد/ کنسرت؛ کالایی لوکس و در انحصار قشری خاص
- تغییرات نادرست توسط گروهی دیگر انجام شده/ واکنش ابراهیم حقیقی به انتقادات درباره پوستر جشنواره فیلم فجر
- با بازی تام کروز؛ فیلم بعدی ایناریتو ۲ سال دیگر اکران می‌شود
- درباره پوستر جشنواره فیلم فجر وفاقخواهی مادرانه، تحولخواهی دخترانه
- بزرگداشت ادنا زینلیان برگزار شد/ رونمایی از کتاب «صحنه عشق من است»
- اعلام سینماهای میزبان چهل و سومین جشنواره فیلم فجر
- جایزه صلح جشنواره ایتالیایی به فیلم «بایکوت» رسید
- فوت اولیویا هاسی/ ستاره «رومئو و ژولیت» درگذشت
- «علت مرگ: نامعلوم» پرسش اخلاقی جدیای دارد
- اختصاصی سینماسینما/ به مناسبت نودمین زادروز فروغ فرخزاد؛ شناسنامه اصلی فروغ کجاست؟
- مجوز ساخت سینمایی برای ۶فیلمنامه صادر شد
- لزوم شفافسازی در مکاتبات اداری وزارت ارشاد؛ انتشار نامههای عمومی ظرف ۴۸ ساعت
- منتقدان معرفی کردند؛ بهترین بازیگران تلویزیونی سال ۲۰۲۴
- سیاهچاله تولید هزینههای سریالسازی در ایران هیچ شباهتی به یک صنعت ندارد
- بازخوانی سرنوشت «علت مرگ: نامعلوم» / فیلمی که چون پروانه نمایش نداشت، از جشنواره فجر حذف شد
- ازموتوری های معترض به رفع فیلترینگ تا موتوری های فیلم آژانس شیشه ای
- مراسم تجلیل از «ادنا زینلیان» / گزارش تصویری
- آن‌ها که «علت مرگ: نامعلوم» را توقیف کردند باید پاسخگو باشند!
- پوستر جشنواره اصلاح می‌شود/ عقبنشینی قابل تقدیر جشنواره فیلم فجر
