زنده یاد «عبدالله تربیت» را از سال ها قبل می شناختم، از سال ۱۳۵۰، شاید هم یک سال بعدتر. هر چه هست این دوستی قدمتی ۵۰ ساله دارد، طی این نیم قرن آشنایی و مراوده همیشگی، او را مردی بسیار دقیق و موشکاف یافتم. حتی لحظه ای را به بیهودگی تلف نمی کرد. تا همین اواخر هم دنبال یادگیری نکات و مسائلی تازه بود. عبدالله، شیمیدان بود و سال ها مدیریت فنی «شرکت پاکنام» را برعهده داشت؛ نه فقط در حوزه فرهنگ و هنر، بلکه در حیطه کاری اصلی اش هم فردی بسیار کاربلد بود. با وجود بازنشسته شدن اما هفته ای یکی، دومرتبه به آنجا سر می زد و… البته فعالیت های فرهنگی اش هم برای او دست کمی از تحصیلات و تخصص کاری اش در شیمی نداشت و شاید نتوان گفت که شیمی فعالیت اصلی اش بود یا هنر. از همان اوایل دهه پنجاه که سینمای آزاد مورد توجه اهالی هنر قرار داشت؛ او هم از فعالان این عرصه بود. حافظه عجیبی هم داشت، کافی بود اسم فیلمی را کنار او می گفتیم تا به سرعت اسم و فامیل همه عوامل ساخت، از کارگردان گرفته تا بازیگر و تصویربردار و حتی تاریخ ساخت آن را بگوید. آن قدر که کار تصحیح اسامی مندرج در پنج- شش جلد کتابی را که نشر «روزنه کار» درباره فیلم منتشر کرده برعهده گرفت. کار ترجمه را از مجله «خوشه» شاملو شروع کرد، در سینمای آزاد هم برای نشریات مختلفی می نوشت و ترجمه می کرد، «مجله سینما» ازجمله آنها بود که همکاری صمیمانه ای با آنان داشت. آن سال ها که درک فیلم های زبان اصلی برای بسیاری از ما دشوار بود، پیش از پخش فیلم خلاصه ای از فیلم و حتی دیالوگ های آن را ترجمه می کرد، کپی می گرفت و در اختیار تماشاگران می گذاشت. در بسیاری از جشنواره ها در انتخاب آثار شرکت داشت و کتاب های بسیاری را هم به تنهایی در حوزه ادبیات و سینما ترجمه کرد. دقت و وسواسی مثال زدنی در انتخاب واژه ها داشت؛ در خاطرم هست که سال ها قبل کاری از «ناباکوف» به نام «شکوه» را ترجمه و منتشر کرده بود. هرچه گفتم آن را ویرایش دوباره ای کرده و منتشر کن، قبول نکرد. بدون بهره گیری از هیچ کلاسی به زبان های انگلیسی و فرانسه مسلط بود، از سویی آلمانی و پرتغالی هم می دانست. منزوی بود و هرگز دنبال جنجال و مطرح ساختن خود و کارهای متعدد ارزشمندش نبود. با این حال علاقه مندان بسیاری از طریق مراوده با او یا مطالعه آثارش از دانش و تجربه اش بهره مند شدند. با گشاده رویی زیادی با جوانان علاقه مند مواجه می شد و اصلا در انتقال داشته های خود خساست به خرج نمی داد. طی همه این سال ها، هر پنجشنبه گفت وگو یا دیداری داشتیم؛ حدود یک هفته قبل هم صحبت کرده بودیم که درباره «هانا آرنت»، اندیشمند آلمانی بود. به لطف برخورداری اش از دانش و مطالعه بسیار، هر مرتبه صحبتمان حداقل یک ساعتی به طول می انجامید؛ شیفته «استنلی کوبریک» بود و صحبت هایمان هم اغلب درباره فرهنگ، هنر و مسائل اجتماعی بود. با این حال متاسفانه به سبب منزوی بودن هرگز آن طور که باید و شاید قدر او را ندانستند. دریغ و افسوس که چنین مترجم و صاحبنظری را در عرصه فرهنگ و هنر ازدست داده ایم. نیم قرن دوستی یک عمر است. بدرود او با زندگی را باورم نمی شود؛ ای کاش این گنجینه گرانبها را قدر دانسته بودند. بعید می دانم به راحتی کسی جایگزینش شود. یادش گرامی باد.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- ما درون خمره گیر افتادهایم/ نگاهی به آخرین اجرای اثر برجسته لوییجی پیراندللو در ایران
- «خواب مرد مرده» به صحنه میآید
- جایزه اصلی جشنواره سالونیکا به فیلمساز ایرانی رسید
- با نمایش ۱۰ روزه؛ «تلماسه ۲» نیم میلیارد دلاری شد/ پیشی گرفتن از فیلم نخست
- فوت فیلمنامهنویس «سخنرانی پادشاه»/ دیوید سیدلر درگذشت
- فصل سوم «داستانهای فوتبال» به آنتن شبکه ورزش میرسد
- رشید کاکاوند راوی «مجنون آن لیلی» شد
- آغاز حراج نوروزی شمارههای رند همراه اول
- با ۸۰ سال تولید فیلم و سریال؛ آتش یک استودیوی قدیمی در قاهره را از بین برد
- با ۸ و نیم دور چرخیدن دور خود؛ فیلم رایان گاسلینگ رکورد گینس را شکست/ برای تعداد معلق خوردن ماشین
- اکران آنلاین «ویلای ساحلی» و ۲ فیلم دیگر
- هدیه نوروزی سوینا؛ انتشار نسخه ویژه نابینایان «پدرخوانده» با صدای پیمان معادی
- در هشتمین جشنواره ملی نوآوری برتر ایرانی؛ محصول «اعطای اعتبار با توثیق سیمکارت» نوآور معرفی شد
- در پی بالا رفتن اجاره بها؛ سینماهای خیابان شانزهلیزه بسته میشوند
- صدور ۱۷ پروانه ساخت غیر سینمایی
- آغاز اکران آنلاین «کاپیتان من» در نمایش خانگی
- چند تماشاگر برای فیلمهای نوروزی به سینما رفتند؟
- ۵ انیمیشن ایرانی در اسپانیا نمایش داده میشود
- لباس پارتیتور و گردنبند «پروین» به موزه سینما اهدا شد
- مستند مرکز گسترش در اکران نوروزی یک پلتفرم/ از کیارستمی تا رزاقکریمی
- یادداشت بلومبرگ بر سریال «شکوفههای شانگهای»/ اولین سریال تلویزیونی وونگ کار وای، نوستالژی دهه نود
- لیندا کیانی و آرمین رحیمیان بازیگران «ماه پنهان» شدند
- کنارهگیری آگنیشکا هالند؛ ژولیت بینوش ریاست آکادمی فیلم اروپا را بر عهده میگیرد
- دعوت هندیها از اصغر فرهادی
- گزارش مراسم رونمائی از کتاب «دندان گرگ»/ یک داستان حماسی شهری
- میراث پدر/ نگاهی به فیلم «شطرنج باد»
- با حکم دادگاه؛ «قهرمانِ» فرهادی تبرئه شد
- آغاز پویش مردمی همراه اول برای کمک به سیلزدگان سیستانوبلوچستان
- یک رکورد دیگر برای «تمساح خونی»؛ ۱۱.۵میلیارد فروش در ۷ روز
- اکران «اتاق فرار» در ۱۱ شهر