اصغر فرهادی با حضور در کارگاه آموزش کارگردانی که به همت «بنیاد فیلم امریکا» (AFI) برگزار شد، به پرسشهای مخاطبان درباره «فروشنده» پاسخ داد و از چگونگی شکلگیری روایت در ذهنش تا رویکرد خود در فیلمسازی گفت.
به گزارش سینماسینما، «بنیاد فیلم امریکا» اخیرا بخشی از حرفهای فیلمساز ایرانی را در وبلاگ رسمی خود منتشر کرده که در ادامه میخوانید.
– چگونه به چنین روایتی رسیدید و آن را بسط و پرورش دادید؛ روایتی که روی صحنه تئاتر آغاز میشود و همانجا پایان مییابد؟
من همیشه تصویری در ذهنم دارم و روایت همواره از همان تصویر آغاز میشود. از همان دورانی که دانشجوی تئاتر بودم، تصویری در ذهنم داشتم که میدانستم روزی از آن استفاده خواهم کرد. میتوانستم خانهای را روی صحنه تئاتر ببینم و بخشهای مختلفی از آن خانه را که چراغهایش روشن میشوند و بعد همه چراغها خاموش میشوند و باز همگی روشن میشوند تا مخاطب بتواند کل خانه را ببیند. رفتهرفته به تمام مضامینی که در ذهن داشتم نیز به همین شیوه نگاه کردم؛ نور انداختن بر روی بخشهای مختلف خانواده و در پایان، احساس میکنند کل خانواده را میشناسید. در نتیجه، روایت با چنین تصویری آغاز شد و این تصویر به مثابه آهنربا بود؛ کل مغزم را کاوید و تمام آن چیزهایی را که با قصه مرتبط بودند جذب کرد.
– نحوه همکاریتان با تدوینگر و فیلمبردار کارتان چگونه است؟
مهمترین خصوصیت فیلمبردار و تدوینگر این است که هر دو پشت کارشان پنهان میشوند و خودشان را به نمایش نمیگذارند؛ چنین کیفیتی از هنر شرقی نشات میگیرد. در بعضی دورههای هنر شرق، هنرمندان پای کارهایشان را امضا نمیکردند. تصورشان این بود که وقتی مخاطب با اثر روبهرو میشود نباید به خالق اثر/ هنرمند فکر کند، درعوض باید در خود اثر تعمق کند. در هنر غرب، زمانی که برای مثال مجسمه میکلآنژ را میبینید، بیشتر میکلآنژ را تحسین میکنید تا خود مجسمه را. معنایش این است که هنرمند یا سایه هنرمند بین رابطه مخاطب و اثر وجود دارد. من نهایت تلاشم را کردم تا خودم را پشت اثر پنهان کنم، تا هیچکس نتواند در پسِ صحنهها، در پسِ فیلم من را ببیند؛ تا این حس به مخاطب به منتقل شود که این دیالوگها را هیچکس ننوشته و این خود بازیگرها و شخصیتها هستند که واقعا دارند چنین حرفهایی میزنند. این مهمترین نکتهایست که حین ساخت یک فیلم در ذهن دارم.
– تجربه مخاطب از عناصر تعلیق و معما در «فروشنده» که تلفیقی از رئالیسم و فانتزی است را، چگونه خلق کردید؟
فیلمهای بسیار زیادی هستند که از عنصر تعلیق و درام برخوردارند. بعضی از بهترینهاشان متعلق به آلفرد هیچکاک است. بخشی از آثار بیلی وایلدر نیز از چنین کیفیتی برخوردارند. از طرف دیگر، فیلمهای بسیار زیادی هم وجود دارند که از حس روزمرگی، حس مستند برخوردارند. به گمانم بهترین نمونهاش عباس کیارستمی است. اما کمتر پیش آمده ترکیبی از درام و مستند را همزمان ببینیم. منظورم این است که وقتی به تماشای یک اثر درام مینشینید احساس میکنید با زندگی روزمره طرف هستید. هنگام تماشای فیلمهای هیچکاک، حسابی هیجانزده میشود و مهارت هیچکاک را تحسین میکنید اما هیچ چیز درباره آدمهایی که در آن دوران و در آن شرایط خاص زندگی میکنند دریافت نمیکنید. من واقعا تلاش میکنم در مسیری فیلم بسازم که ترکیبی از درام و زندگی روزمره باشد.
– روندی که بعد از تمام کردن فیلمهایتان دنبال میکنید چیست؟ فیلمتان را اول از همه به چه کسانی نشان میدهید؟
کل روند عذابآور و در عین حال بسیار لذتبخش است. شبیه زایمان است. لبریز از درد اما درنهایت بهترین اتفاقی است که میتواند برای کسی رخ بدهد. با وجود این، دشوارترین بخش برای من زمانی است که فیلم تمام شده؛ زمانیکه فیلم رفتهرفته از من فاصله میگیرد و جدا میشود. احساس میکنم آن بخش دیگر از حوزه وظایف من واقعا خارج است. وقتی فیلم به پایان میرسد، به بازیگرها نشانش نمیدهد چون آنها فقط خودشان را میبینند. نظرشان به آدم کمکی نمیکند. درعوض، فیلم را به کسانی نشان میدهم که از سینما و فیلمنامه هیچ سررشتهای ندارند. فیلمنامه کارم («فروشنده») را اولینبار دادم به معلم فرانسه دخترم بخواند. وقتی مردم عادی فیلم را میبینند نمیتوانند بلافاصله احساسشان را توضیح بدهند. اما وقتی مشغول تماشای فیلم هستند میتوانید در کنارشان بنشینید و ببینید کدام قسمتها حوصلهشان را سر میبرد و کدام قسمتها هیجانزدهشان میکند. در نهایت، مهمترین نکتهای که برایم مهم است بفهمم این است که فیلم خستهکننده از آب درآمده یا نه. دوست ندارم هیچکس موقع تماشای فیلمهایم سالن را ترک کند، حتی اگر به بهانه دستشویی رفتن باشد. فیلمی که میسازم باید مخاطب را وادار کند تا پایان داستان را دنبال کند و بعد سالن را ترک کند.
منبع: آی سینما
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- دعوت هندیها از اصغر فرهادی
- با حکم دادگاه؛ «قهرمانِ» فرهادی تبرئه شد
- جشنواره بلگراد به اصغر فرهادی جایزه داد
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره بلگراد
- اصغر فرهادی: دیگر قصد فیلمسازی در ایران را ندارم
- جایگاه اول برای «اسپایدرمن»؛ ۱۰۰ فیلم برتر سونی پیکچرز به مناسبت صدسالگیاش/ «جدایی» پنجم شد
- گفتوگوی سینمایی نسلها/ نگاهی به مستند «موج نو»
- اصغر فرهادی به آلپ میرود
- «شهر زیبا»ی فرهادی به آمریکای شمالی رسید
- اصغر فرهادی در لسآنجلس فیلم میسازد
- رئیس آکادمی سینمای اسپانیا: فرهادی کارگردانی کاملا متفاوت، سنجیده، نوگرا و در عین حال کلاسیک است
- آکادمی فیلم اسپانیا از اصغر فرهادی تجلیل میکند
- اصغر فرهادی در یک فیلم جشنواره کن/ «اتاق ۹۹۹» و سوالی کلیدی درباره سینما
- بازنده این بازی متأسفانه اصغر فرهادی بود
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»