سینماسینما، مصطفی یوسفزاده
اگر کسی پی برد که یک معضل مهم و ملتهب اجتماعی مانند خشونت های کلامی منجر به جنایت وجود دارد که معلول خلأ امنیت روانی است و قصد دارد با استفاده از مدیوم سینما آن معضل را با دیگران به اشتراک بگذارد، باید به قواعد مدیوم هم تن بدهد تا کوشش خود را بیثمر نبیند.
تلاش فیلمساز برای بیان قصهای چالشبرانگیز در دل التهابات اجتماعی امروز جامعه با محوریت زنان تحسینبرانگیز و قابل توجه است. این تلاش و کوشش وقتی اهمیت بیشتری می یابد که فیلمساز قصد دارد با دوری از افتادن در ورطه نگرش های افراطی و شعاری فمینیستی از وجوه یک کنش اخلاقی و انتخابی مهم پرده بردارد و مخاطب را با وجدانی بیدار و مسئولیتپذیر مواجه سازد.
در روزگاری که همگان نگران ترویج بیاخلاقی در گوشه و کنار جامعه هستند و آستانه تحمل افراد به قدری است که ممکن است با خلق کوچکترین موقعیت ملتهب دست به عملی بزنند که نتیجهای هولناک در پی دارد، ترانه (سارا بهرامی) دست به یک انتخاب اخلاقی بزرگ و سرنوشتساز می زند. او در یکی از همین موقعیت های روزمره که بارها شاهدش هستیم، ناخواسته کاری می کند که می توانست از کنارش بگذرد، ولی یک انتخاب اخلاقی انجام می دهد که نه فقط زندگی خود، بلکه چند خانواده را تا سال ها تحت تاثیر قرار می دهد.
اما تلاش محترمانه فیلمساز ناکام می ماند، به دلیل همان نکته که ذکرش رفت؛ تن ندادن به قواعد مدیوم.
مثلا قصه «جمشیدیه» آنقدر پر و پیمان نیست که ما را در فرایند انتخاب اخلاقی ترانه قرار دهد. اساسا شناختی از ترانه حاصل نمی شود تا مخاطب او را همراهی کند. فیلم اساسا برای مخاطب زمینهچینی مناسب و درخوری قرار نمی دهد تا موقعیت انسانی و اخلاقی ترانه منطقی جلوه کند. بنابراین در نبود فراز و فرودهای منطقی قصه، انتخاب نماهای درشت با بازی خوب و درگیرکننده سارا بهرامی و پانته آ پناهیها و خلق موقعیت های اشکبرانگیز موجب همدلی نمی شود. وقتی فیلم توانایی کشف انگیزه های درونی و روانی ترانه را ندارد، کوشش برای اثبات بیگناهی او در دادگاه نیز بیثمر است.
انتخاب دو خانواده از دو طبقه مختلف اجتماعی و نشان دادن تضاد های میان آنان نهتنها در تعمیق و حل مسئله کارکرد ندارد، بلکه بیش از آنکه مخاطب را وارد موقعیت پیچیده انسانی کند، با سیستم معیوبی مواجه می کند که فیلم ابدا در حد و اندازه های بیان معضلات آن نیست، چراکه در سینما اول باید جزء را ساخت تا به کل برسیم. اول باید فردیت و شخصیت افراد درگیر قصه ساخته و پرداخته شوند. در نبود سینما خطابه شعاری امیر در دادگاه در نبود قانون بازدارنده و عدم حضور زنان در ورزشگاه ها و مونولوگ ترانه در بیان قربانی شدن زنان در جامعه خشن چه جایگاهی در سینما دارد؟
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نقد؛ چراغی در رهگذر تاریک و روشن سینما
- غریبههای آشنا/ تاملی بر فیلم «هارمونیهای ورکمایستر» ساخته بلا تار
- «جمشیدیه» به صورت آنلاین اکران میشود
- بدترین فیلمهای ۲۰۱۹، از نگاه منتقدان ورایتی
- جذاب اما نه فوقالعاده!/ نگاهی به فیلم “متری شیش و نیم”
- یک فیلم خیلی خوب ببینید/ نگاهی به فیلم «روسی»
- «اینسرت»/ رئالیسمِ تلخِ بارانی؛ نگاهی به فیلم «سرکوب»
- نمایش و نقد ۲ مستند با موضوع سوریه در کانون فیلم «سینماحقیقت»
- منطق «همه میدانند»/ نگاهی به فیلم «همه میدانند»
- نگاهی به فیلم «قسم»/ اتوبوسی به رسم قسم
- محاکمه در بیابان/ نگاهی به فیلم «قصر شیرین»
- شنیدنِ دوباره یک ترانه عاشقانه شیرین/ نگاهی به فیلم «دوباره زندگی»
- «اینسرت»/ یک فریب شیک؛ یاددداشتی بر فیلم «ایده اصلی»
- ققنوس سوخته/ نگاهی به فیلم «شعلهور»
- «تیغ و ابریشم»/ نگاهی به فیلم «قصر شیرین»؛ یک روایت صمیمی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- آیا رونالدو وارد دنیای «سریع و خشمگین» میشود؟/ دیزل: ما برای او نقشی نوشتیم
- داستان پرسر و صدای «بیسر و صدا»
- نقش و جایگاه چهرهپردازی در سینمای ایران
- مقایسه فیلمنامه «کوچک جنگلی» تقوایی با سریال افخمی/ از پژوهشِ روایتمحور تا روایتِ موردپسند صداوسیما
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- استوری سحر دولتشاهی از پشت صحنه «هزار و یک شب»
- از «بادکنک سفید» تا «طعم گیلاس» در نیویورک
- پرویز شهبازی و سینمای مولف
- معرفی برگزیدگان بیست و چهارمین جشن حافظ؛ «پیر پسر» چهار جایزه گرفت/ سه جایزه برای «تاسیان»
- نقش هوش مصنوعی در باز طراحی کسب و کارها در ۲۰۲۶
- نمایش مناسبات داخل زندانها در سریالهای نمایش خانگی چگونه است؟
- «کفایت مذاکرات»؛ شوخیهای نخنما
- چهلوسومین جشنواره جهانی فیلم فجر؛ آزمونی جدی و نگاهی رو به آینده
- نمایش «بانو»ی داریوش مهرجویی در بنیاد حریری
- مستند «جستجو در تنگنا»؛ چیزی که شور زندگی خلق میکند
- «افسانه فیل»؛ سوار فیلی بزرگ و سفید، که انگار همهی راه را بلد بود
- سینمای ما چه سرسبز بود!/به بهانه نمایش نسخه بازسازی شده سارا مهرجویی در موزه سینما
- «کج پیله» وقتی زنها از پوست خودشان، خارج میشوند
- «راه دیگهای نیست»؛ خشونت مرهم زخم
- تحلیلی بر افت ژانر وحشت با تمرکز بر چهارگانه «احضار»/ این فیلم، ترسناک نیست
- «فریاد زیر آب» و موجی که فروکش نکرد
- پیشبینیهای جدید نشریه واریتی برای اسکار ۲۰۲۶
- «سرِ انقلاب»؛ خنده در اتاق بازجویی، نمایش فروپاشی قدرت
- جزئیاتی درباره فیلم جدید ایناریتو/ «دیگر» با بازی تام کروز یک سال دیگر اکران میشود
- نمایش تمام موزیکال «رابین هود»
- «الکترون» نامزد بهترین فیلم جشنواره انگلیسی شد
- تحلیل روانکاوانه فیلم «دوستداشتنی»؛ این رابطه دوست داشتنی نیست
- نمایش «برادران کارامازوف»؛ وفادار به روح اثر نه کالبد
- درباره کامران فانی و ترجمهای ناب/ مرغ دریاییِ فانی
- فیلم کوتاه «شامیر» نامزد بهترین فیلمبرداری جشنواره امریکایی شد
- درمان از نگاهی دیگر؛ وقتی سرطان، بازیگر صحنه زندگی میشود
- گاو خشمگین ۴۵ ساله شد
- «زیر درخت لور»؛ تصویری از انزوا و شکاف عاطفی
- «جستوجو در تنگنا»؛ انگار این همه چیزی باشد که از شهر و دیوارهایش به میراث بردهایم
- حمید طالقانی درگذشت
