اصغر فرهادی با حضور در کارگاه آموزش کارگردانی که به همت «بنیاد فیلم امریکا» (AFI) برگزار شد، به پرسشهای مخاطبان درباره «فروشنده» پاسخ داد و از چگونگی شکلگیری روایت در ذهنش تا رویکرد خود در فیلمسازی گفت.
به گزارش سینماسینما، «بنیاد فیلم امریکا» اخیرا بخشی از حرفهای فیلمساز ایرانی را در وبلاگ رسمی خود منتشر کرده که در ادامه میخوانید.
– چگونه به چنین روایتی رسیدید و آن را بسط و پرورش دادید؛ روایتی که روی صحنه تئاتر آغاز میشود و همانجا پایان مییابد؟
من همیشه تصویری در ذهنم دارم و روایت همواره از همان تصویر آغاز میشود. از همان دورانی که دانشجوی تئاتر بودم، تصویری در ذهنم داشتم که میدانستم روزی از آن استفاده خواهم کرد. میتوانستم خانهای را روی صحنه تئاتر ببینم و بخشهای مختلفی از آن خانه را که چراغهایش روشن میشوند و بعد همه چراغها خاموش میشوند و باز همگی روشن میشوند تا مخاطب بتواند کل خانه را ببیند. رفتهرفته به تمام مضامینی که در ذهن داشتم نیز به همین شیوه نگاه کردم؛ نور انداختن بر روی بخشهای مختلف خانواده و در پایان، احساس میکنند کل خانواده را میشناسید. در نتیجه، روایت با چنین تصویری آغاز شد و این تصویر به مثابه آهنربا بود؛ کل مغزم را کاوید و تمام آن چیزهایی را که با قصه مرتبط بودند جذب کرد.
– نحوه همکاریتان با تدوینگر و فیلمبردار کارتان چگونه است؟
مهمترین خصوصیت فیلمبردار و تدوینگر این است که هر دو پشت کارشان پنهان میشوند و خودشان را به نمایش نمیگذارند؛ چنین کیفیتی از هنر شرقی نشات میگیرد. در بعضی دورههای هنر شرق، هنرمندان پای کارهایشان را امضا نمیکردند. تصورشان این بود که وقتی مخاطب با اثر روبهرو میشود نباید به خالق اثر/ هنرمند فکر کند، درعوض باید در خود اثر تعمق کند. در هنر غرب، زمانی که برای مثال مجسمه میکلآنژ را میبینید، بیشتر میکلآنژ را تحسین میکنید تا خود مجسمه را. معنایش این است که هنرمند یا سایه هنرمند بین رابطه مخاطب و اثر وجود دارد. من نهایت تلاشم را کردم تا خودم را پشت اثر پنهان کنم، تا هیچکس نتواند در پسِ صحنهها، در پسِ فیلم من را ببیند؛ تا این حس به مخاطب به منتقل شود که این دیالوگها را هیچکس ننوشته و این خود بازیگرها و شخصیتها هستند که واقعا دارند چنین حرفهایی میزنند. این مهمترین نکتهایست که حین ساخت یک فیلم در ذهن دارم.
– تجربه مخاطب از عناصر تعلیق و معما در «فروشنده» که تلفیقی از رئالیسم و فانتزی است را، چگونه خلق کردید؟
فیلمهای بسیار زیادی هستند که از عنصر تعلیق و درام برخوردارند. بعضی از بهترینهاشان متعلق به آلفرد هیچکاک است. بخشی از آثار بیلی وایلدر نیز از چنین کیفیتی برخوردارند. از طرف دیگر، فیلمهای بسیار زیادی هم وجود دارند که از حس روزمرگی، حس مستند برخوردارند. به گمانم بهترین نمونهاش عباس کیارستمی است. اما کمتر پیش آمده ترکیبی از درام و مستند را همزمان ببینیم. منظورم این است که وقتی به تماشای یک اثر درام مینشینید احساس میکنید با زندگی روزمره طرف هستید. هنگام تماشای فیلمهای هیچکاک، حسابی هیجانزده میشود و مهارت هیچکاک را تحسین میکنید اما هیچ چیز درباره آدمهایی که در آن دوران و در آن شرایط خاص زندگی میکنند دریافت نمیکنید. من واقعا تلاش میکنم در مسیری فیلم بسازم که ترکیبی از درام و زندگی روزمره باشد.
– روندی که بعد از تمام کردن فیلمهایتان دنبال میکنید چیست؟ فیلمتان را اول از همه به چه کسانی نشان میدهید؟
کل روند عذابآور و در عین حال بسیار لذتبخش است. شبیه زایمان است. لبریز از درد اما درنهایت بهترین اتفاقی است که میتواند برای کسی رخ بدهد. با وجود این، دشوارترین بخش برای من زمانی است که فیلم تمام شده؛ زمانیکه فیلم رفتهرفته از من فاصله میگیرد و جدا میشود. احساس میکنم آن بخش دیگر از حوزه وظایف من واقعا خارج است. وقتی فیلم به پایان میرسد، به بازیگرها نشانش نمیدهد چون آنها فقط خودشان را میبینند. نظرشان به آدم کمکی نمیکند. درعوض، فیلم را به کسانی نشان میدهم که از سینما و فیلمنامه هیچ سررشتهای ندارند. فیلمنامه کارم («فروشنده») را اولینبار دادم به معلم فرانسه دخترم بخواند. وقتی مردم عادی فیلم را میبینند نمیتوانند بلافاصله احساسشان را توضیح بدهند. اما وقتی مشغول تماشای فیلم هستند میتوانید در کنارشان بنشینید و ببینید کدام قسمتها حوصلهشان را سر میبرد و کدام قسمتها هیجانزدهشان میکند. در نهایت، مهمترین نکتهای که برایم مهم است بفهمم این است که فیلم خستهکننده از آب درآمده یا نه. دوست ندارم هیچکس موقع تماشای فیلمهایم سالن را ترک کند، حتی اگر به بهانه دستشویی رفتن باشد. فیلمی که میسازم باید مخاطب را وادار کند تا پایان داستان را دنبال کند و بعد سالن را ترک کند.
منبع: آی سینما
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- صعود مقاومت ناپذیر و حیرت انگیز آقای کارگردان/ نگاهی به فیلم «چهارشنبه سوری» به مناسبت سالروز تولد اصغر فرهادی
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- دعوت هندیها از اصغر فرهادی
- با حکم دادگاه؛ «قهرمانِ» فرهادی تبرئه شد
- جشنواره بلگراد به اصغر فرهادی جایزه داد
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره بلگراد
- اصغر فرهادی: دیگر قصد فیلمسازی در ایران را ندارم
- جایگاه اول برای «اسپایدرمن»؛ ۱۰۰ فیلم برتر سونی پیکچرز به مناسبت صدسالگیاش/ «جدایی» پنجم شد
- گفتوگوی سینمایی نسلها/ نگاهی به مستند «موج نو»
- اصغر فرهادی به آلپ میرود
- «شهر زیبا»ی فرهادی به آمریکای شمالی رسید
- اصغر فرهادی در لسآنجلس فیلم میسازد
- رئیس آکادمی سینمای اسپانیا: فرهادی کارگردانی کاملا متفاوت، سنجیده، نوگرا و در عین حال کلاسیک است
- آکادمی فیلم اسپانیا از اصغر فرهادی تجلیل میکند
نظر شما
پربازدیدترین ها
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
آخرین ها
- حضور همراه اول در نمایشگاه بینالمللی اینوتکس ۲۰۲۴
- شکایت آموزش و پرورش از «افعی تهران»
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
- دعوت گروه «فقر پشت پردهها» برای اعتصاب/ حقوق و بیمه کارکنان، چالش مدیران جشنواره کن
- در «تحریک کنندگان»؛ مت دیمون و کارگردان «بورن» در یک کمدی دزدی همراه شدند
- مدیرکل هنرهای نمایشی استعفا داد
- راهیابی «آمرغ» به جشنواره آسیای جنوبی مونترال
- حضور مرکز گسترش با ۲۲ کتاب در نمایشگاه کتاب تهران
- «دیوان تئاترال» روی صحنه میرود/ آغاز اجرای نمایش «مرگ با طعم نسکافه» با حضور مسعود کیمیایی
- صعود مقاومت ناپذیر و حیرت انگیز آقای کارگردان/ نگاهی به فیلم «چهارشنبه سوری» به مناسبت سالروز تولد اصغر فرهادی
- «بیژن و منیژه» میلیاردی شد
- بزرگداشت کیانوش عیاری و افتتاح گنجینه این فیلمساز در موزه سینما
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- نمایش موزیکال «شازده کوچولو» / گزارش تصویری
- پیکر مسعود اسکویی به خانه ابدی بدرقه شد/ چرا برخی آدمها محبوب میشوند؟
- پایان تصویربرداری فیلم «ویلای موروثی»/ روایتی از زندگی یک باغبان
- رقابت ستارههای یک کمدی و یک درام عاشقانه تاریخی/ میزبانی سینماها از دو فیلم جدید
- پولاد کیمیایی برای «گالیله» میخواند
- فرصت ۳ فیلم کوتاه ایرانی برای اسکار ۲۰۲۵
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد
- روسای جدید آکادمی سزار معرفی شدند
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول