* پنجم: پیش از این هم نوشتم که نقش هیات انتخاب جشنواره بسیار حساستر و مهمتر از هیات داوری است. تشخیص و انتخابهای این گروه میتواند سرنوشت آدمها را عوض کند. از آنجا که جشنواره هنوز بهترین راه و مناسبترین فضا برای دیده شدن فیلمها در ایران است، هر اشتباه هیات انتخاب میتواند برای یک فیلم به مصیبت بدل شود؛ بخصوص برای فیلم اولیها، جوانها و مستقلها. نکته قابل توجه این است که تنوع سلایق در چینش اعضای هیات انتخاب در کمترین حد ممکن است و عملا در اکثر مواقع افرادی انتخاب میشوند که اولا از یک طیف فکری یا سلیقه سینمایی هستند و ثانیا غالب شدن سلیقه سینماییشان چندان نتیجه خوبی ندارد. آنها معمولا یا سمت رسمی نظارتی و اداری دارند و یا اگر از میان فیلمسازان انتخاب میشوند طیف خاصی را شامل میشوند که چندان به واقعیت سینمای امروز ایران نزدیک نیست. در سالهای اخیر اصولا نمایندهای از سینمای مستقل یا سینمای نوگرای امروز ایران در میان اعضای هیات انتخاب -جز یک مورد که بهیاد میآورم- نداشتیم. در این شرایط بدیهی است که فیلمهایی نظیر “کارت پرواز” و “آپاندیس” و “یهوا” و “هجوم” و “تمارض” و … در سال گذشته و “گرگبازی” و “درساژ” و “آستیگمات” و “هتتریک” و چندین فیلم دیگر- در عین لیاقت- همین امسال از جشنواره بیرون بمانند. درمیان اعضای این هیات چه کسی بود که از این جنس سینما دفاع کند؟ هیچکس.
همین حالا میتوانم نام دستکم شش فیلم را ببرم که بدون کیفیت حداقلی در بخش مسابقه حاضر بودند و تقریبا به همین تعداد فیلم هایی با کیفیت بالاتر، از مسابقه بیرون ماندند. البته بهتر است درباره انتخاب عجیب و غریب فیلم “امپراطور جهنم” که میتواند کل ماجرای قوه تشخیص هیات انتخاب را زیر سوال ببرد حرفی نزنیم.
نکته نامشخص اما آن است که هیات انتخاب دقیقا با چه معیارهایی فیلم انتخاب میکند؟
* ششم: یک نکته مهم درباره جشنواره فجر آن است که مبانی وظایف هیات انتخاب و داوری دقیق و درست تبیین نشده است. وظیفه هیات انتخاب چیست؟ انتخاب فیلمها با تمرکز بر ممیزی؟ انتخاب فیلمها با تمرکز بر کیفیت سینمایی؟ انتخاب فیلمها بر اساس سیاست کلی مدیران سینمایی و هدایت سینمای سال آینده به سمتی خاص؟ یا رد کردن فیلمهایی که ممکن است دردسر ساز باشند حتی با وجود کیفیت بهتر؟ یا همه اینها؟ و یا برخی از اینها؟ ترکیب هیات انتخاب در اکثر دورهها نشان میدهد که گزینه صحیح، همه موارد است. وجود اعضای نظارتی، مدیریتی، ممیزی و کارگردانان در این ترکیب نشان میدهد که این افراد قرار است حواسشان به همه این پارامترها باشد و اساسا چیزی از دستشان در نرود. به همین دلیل است که گاه اگر از فیلمی مثل هجومِ پارسال یا گرگبازیِ امسال، چیزی دستگیرشان نشود، فیلم را کلا کنار میگذارند و شرش را گردن بخشهای نظارتی سازمان سینمایی میاندازند. اما به نظر میآید وظیفه هیات انتخاب، گزینش فیلمها براساس کیفیت عمومی فیلم و شانس عوامل فیلمها در نامزد شدن در بخش مسابقه باشد و موارد مربوط به ممیزی در جای خود توسط مسئولان مستقیمش انجام گیرد.
ادامه دارد
بخش نخست این یادداشت را اینجا بخوانید
منبع: شرق
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- فراخوان جشنواره فیلم فجر ۴۴ منتشر شد
- با صدور احکامی از سوی رائد فریدزاده؛ دبیران جشنوارههای ملی و جهانی فیلم فجر معرفی شدند
- جایزهای فراتر از پناهی و فیلمش
- طبقه فرودست، اخلاق و مسالهی انتخاب
- مهدی مسعودشاهی درگذشت
- انتقاد سازندگی از گفتوگوی کمال تبریزی با ایسنا/ داوران بر اساس مصلحت رای دادند نه کیفیت
- جشنواره علیه جشنواره
- انتقاد صریح کمال تبریزی و علیرضا رییسیان از بهرام رادان
- به بهانه نامساعد بودن شرایط جوی جنوب کشور؛ اختتامیه تجلی اراده ملی فیلم فجر ۴۳ در پردیس ملت برگزار میشود
- پاسخهای آشتیانیپور به شبهات رأیگیری مردمی جشنواره فیلم فجر
- درباره متن و حاشیه داوری جشنواره فیلم فجر؛ کمال تبریزی: حس کردم جلسات داوری شنود میشود/ فشار از بیرون مانع پخش «قاتل و وحشی»
- یک یادداشت در هفت پرده
- فرهیختگان ادعا کرد: شعبدهبازی در آرای مردمی؟/ ابهام در انتخاب فیلم برگزیده تماشاگران جشنواره فجر
- پیام حسن پورشیرازی به مصطفی زمانی؛ از تو آیین و رسم جوانمردی آموختم
- واکنش شهاب حسینی به جوایز جشنواره فجر؛ میلی بودن جشنواره به یقین همگان رسیده است
نظر شما
پربازدیدترین ها
- «مثل یک بهمن»؛ روایت خنیاگری که صدای یک قوم اصیل شد
- داستان ۴۷۱۱ و فیلم «مادر» زنده یاد علی حاتمی
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- نگاهی به فیلم «بیسر و صدا»؛ ایده خلاقانه، مسیر اشتباه
- نقد «یک تصادف ساده» در وبسایت راجر ایبرت/ فیلمی تحت کنترل و هدایت کامل
آخرین ها
- مقایسه فیلمنامه «کوچک جنگلی» تقوایی با سریال افخمی/ از پژوهشِ روایتمحور تا روایتِ موردپسند صداوسیما
- «سگ سیاه»؛ بازمانده در شهر مردگان
- پیوند نوستالژی و نقد اجتماعی در «سینما شهر قصه»
- سیویکمین دوره جوایز سینمایی لومیر فرانسه؛ نامزدی ۲ سینماگر ایرانی/ «بیگانه» نامزد ۶ جایزه شد
- فوت بازیگر شناختهشده نقشهای منفی در سینمای آمریکا
- «سوت پایان»؛ فیلمی با بار زنانگی و عاطفی قوی
- کامران فانی درگذشت
- داستان عدالتخواهی ساکنان جنگل شروود
- مسعود کیمیایی: حالم خوب است/۲۰ روز دیگر کار جدیدم را شروع می کنم
- در جستوجوی شکوه گذشته؛ ویم وندرس رئیس هیات داوران جشنواره برلین شد
- این بار نامی از فیلم پناهی نیست؛ منتقدان هالیوود ریپورتر ده فیلم برتر ۲۰۲۵ را انتخاب کردند
- تأملی درباره سینمایِ جُستوجوگرِ معاصر/ «یکپارچگی»: آینهای به سوی هزارتوی وجود
- «بالرین»؛ تجلی قدرت و شرارت در کالبدی زنانه
- بررسی توقیف و انتظار ۶ ساله اکران «قاتل و وحشی»
- بانیپال شومون و رویا جاویدنیا به «خاکستر خیال» پیوستند
- هیات داوران مسابقه ملی «سینماحقیقت» ۱۹ معرفی شدند
- «مثل یک بهمن»؛ روایت خنیاگری که صدای یک قوم اصیل شد
- به خاطر یک نقد طنزآمیز؛ شورایعالی تهیهکنندگان از محسن امیریوسفی شکایت کرد
- در حسرت آن سینمای شریف
- نگاهی به فیلم سینمایی «شاهنقش»؛ وقتی میز و قدرت، آلودگی میآورد…
- خانه سینما به رییس قوه قضاییه نامه نوشت؛ درخواست تشکیل کمیته حقیقتیاب در ماجرای بازداشت بازیگران
- در نشست خانه سینما مطرح شد؛ بازداشت هنرمندان، حذف پروانه ساخت و پویش آب
- نوزدهمین دوره جشنواره سینماحقیقت افتتاح شد
- «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» بهترین فیلم جشنواره هاینان چین شد
- سه نمایش تازه در راه عمارت نوفللوشاتو
- مستند «در میان درختان انجیر»؛ داستان زنی که امتداد آزادگی بود
- بهترین فیلمهای ۲۰۲۵ از نگاه سایت راجر ایبرت؛ «نبردی پس از دیگری» در صدر، «یک تصادف ساده» در رده دوم
- در آمریکا تب اسکار بالا میرود
- نگاهی به فیلم سینمایی «بی سر و صدا»؛ چی شد که تو دیو شدی؟
- «زال و رودابه» به مصر میرود






