سینماسینما، مهرداد احمدپور-تورنتو: همان اول صبح حین وارد شدن به سالن سینما استاد سابقم در دانشگاه رایرسون را دیدم، آقای مارک گلسمن سردبیر ۸۵ سالهی مجله معتبر کانادایی P.O.V که برای دیدن تفریق ساخته مانی حقیقی به سالن آمده بود.
این را دیگر هر جشنوارهرویی میداند که همصحبتی با آدمها و بحث راجع به فیلمهایی که این روزها دیدهایم تا چه اندازه میتواند لذتبخش باشد. گلسمن داشت با هیجان زیادی از شباهت فیلم دیشب پارک چان ووک (عزم رفتن) با سرگیجه میگفت. از این که فیلم چقدر از لحاظ فرمی و حتی روایی وامدار هیچکاک است و من از علاقهام به سینمای معاصر کره و راستش ته دلم هم خوشحال بودم از اینکه چنین آدمی این ساعت صبح برای دیدن فیلمی از سینمای ایران که کیارستمی و پناهی هم نیست تا این حد بیتاب و کنجکاو است.
از فیلم دقایقی میگذشت که در گوشم گفت
What an interesting start
و بعد از نیمساعت دیگر
Such a beautiful acting!
تفریق همان چیزی است که سالها پیش، از «شاید وقتی دیگر» انتظارش را داشتم و نشده بود. با تمام احترامم به بیضایی، آن فیلم به نظرم پس از کشف معما، بیدلیل اغراقآمیز و کلیشهای میشد و حالا پس از سالها تفریق داشت آن خط داستانی جذاب را به ایدهای بسیار جالب توجه پیوند میزد؛ این که چه میشود اگر روزی کسی را با ظاهری کاملا شبیه یار همیشگیام پیدا کنم که خودش نیست، در واقع خود روز اولش است، بدون تمام آن دلزدگیها و خستگیها که نتیجهی ناگزیر رابطه درازمدت است؟ چه میشود واقعا؟
دستاورد فیلم آنجاست که از ظرفیتهای بالقوهی این ایده، درست و به اندازه استفاده میکند و همانند پذیرایی ساده به پایانی درست و تماشایی ختم میشود.
بازی ترانهعلیدوستی و نوید محمدزاده و شیمیِ دائما متغیر بین این دو در فیلم باورنکردنی و در حد یک دستاورد برای سینمای ایران است.
فیلم که تمام شد استاد برگشت و گفت:
Wow! What an interesting diverse cinema!
خوشحالم که در این سینمای نحیف هنوز هم چنین فیلمهایی ساخته میشود.
دو
عنوان فیلم “ملوان من, عشق من” آخرین ساخته کلائوس هارو فیلم ساز فنلاندی، پنجاه درصد داستان فیلم را لو میدهد. چیزی برای پنهان کردن نیست. کاپیتانی بازنشسته که درعنوان فیلم متواضعانه ملوان خطابش میکنیم عاشق زن مسنی میشود که دختر کاپیتان برای سامان دادن به زندگی خاک گرفته و مگسگذاشتهاش استخدام کرده است. فیلم درباره عشق در کهنسالی است و عصاره حیاتی که عشق به کالبد بیجان میدمد. همینقدر رو و مستقیم. حتی از این هم مستقیمتر، آنقدر که خانه کاپیتان که در نقطه دور در جزیره رویایی ولی ابری در آشیل ایرلند قرار دارد بعد از عاشق شدن کاپیتان ناگهان آفتابی میشود. سیبها میرسند انگار که جنوب اسپانیاست و آتش در شومینه چوبی خانه روشن میشود و صفحههای موسیقی پخش میشوند. پیام روشن است. عشق پیری گر بجنبد، خیلی هم خوب است. شاید برای همین بود سالن پر بود از زنان و مردانی که همسن کاپیتان و معشوقش بودند و برای عشوهگری آن دونفر که معلوم نیست چرا انقدر ناشیانه تصویر شده بود هورا میکشیدند. داستان عشق کاپیتان ولی داستان لایه اول فیلم است.
لایه دوم فیلم روایت میانسالی بود. میانسالی دختر کاپیتان گریس. گریس زنی چهل ساله که شروع فیلم با تراپی او آغاز میشود. زنی میانسال که دیده نمیشود با اینکه تلاش میکند دیده شود. به پدرش محبت میکند ولی معلوم است پدرش را نبخشیده. او عبوس است. عنق بودن او هم مثل عشق کاپیتان با نشانههای رو و مستقیم تصویر میشوند. لباسهای خاکستری و سبز تیره، ژاکت تنگ دور تنش پیچیده و موهای ساده بافته شده نه آنطور در عکسی که شوهرش به نشانه روزهای سرخوشی زندگیشان به دیگران نشان میدهد افشان و مواج. گریس بدون هیچ پیچیدگی و بسیار مستقیم زن خسته و افسردهای است که کارش را درست انجام میدهد. مراقب پدرش است. پرستاری خوب است و همسری بد. همان وقتی که پدرش عاشق شده و زیر آفتاب زرد رنگ سیب میچیند شوهرش ترکش میکند و این تکرار همان زندگی است که بر مادرش گذشته. فیلم تلاش گریس است برای دیده شدن و بخشیدن. برای دوست داشته شدن.فیلم برخلاف اسمش بیشتر داستان گریس است. گریس که صحنه آخر فیلم که پیراهنی زرد پوشیده و عکس خودش و پدرش را از دیوار به یادگار برمیدارد. گاهی مرگ فقط اثر کند.
کلائوس هارو قبل نمایش فیلم “ملوان من، عشق من” گفت بدبینی فنلاندی باعث شد که تمام مدت پیشساخت و ساخت فیلم صدایی در سرش تکرار کند این فیلم خوب نخواهد شد. این فیلم افتضاح خواهد شد. بعد از اینکه ساخت فیلم به پایان رسیده و دیده که بد هم نشده دوباره صدایی توی سرش فریاد زده تیف این رو قبول نخواهد کرد . تیف این فیلم را قبول نخواهد کرد و با خنده اضافه کرد ولی اینطور هم نشد.
برای روز دوم همین دو فیلم بساست، با عجله سعی میکنم خود را به مهمترین اتفاق جشنواره برسانم. به نمایش پریمیر فیلم The Fabelmans استیون اسپیلبرگ. سعی میکنم بین آن همه عکاس و خبرنگار جای مناسبی برای خودم دستوپا کنم. هنوز چیزی نشده خسته شدهام. چشمانم را میبندم و نمایی از فیلم تفریق را به خاطره میآورم، نمایی که یادآور رضاموتوریست. عجب ادای دین درست و به موقعی بود!
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- رهایی در اوهام/ نگاهی به فیلم «تفریق»
- «تفریق»؛ معلق میان پرسشهای ناتمام
- انتقاد اسپایک لی از منتقدانی که فیلمش را موجب شورش خواندند
- شروع جشنواره تورنتو با ستاره کمتر، ماسک بیشتر و فیلم آخر میازاکی
- «تفریق»؛ به علاوه باران
- رقابت دو فیلم برنده نخل طلا؛ «آناتومی یک سقوط» در روز اول اکران از «پارازیت» پیشی گرفت
- معرفی برگزیدگان جشنواره ملبورن/ جایزه اول به فیلم سنگالی رسید
- نمایش فیلمهای هشت سینماگر ایرانی در جشنواره ملبورن
- گزارشی از موقعیت سینمای ایران در فرانسه به مناسبت اکران فیلم «تفریق»
- با فیلم زندگینامهای «فابلمنها»؛ اسپیلبرگ جایزه اصلی جشنواره تورنتو را برد
- سینماسینما/ گزارشی از ششمین روز جشنواره فیلم تورنتو/ از کارتل قانونی مواد مخدر تا چیپ در مغز
- سینماسینما/ گزارشی از چهارمین روز جشنواره فیلم تورنتو/ از نامهای به سینما تا ساعتهای دالی
- سینماسینما/ گزارشی از سومین روز جشنواره فیلم تورنتو/ از سوگواری تا مفهوم مرگ و زمان
- سینماسینما- گزارشی از اولین روز جشنواره فیلم تورنتو/ آغاز با «مثلث اندوه»؛ متاثر از مرگ بازیگر
- «تفریق» در جشنواره تورنتو رونمایی میشود
نظر شما
پربازدیدترین ها
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
آخرین ها
- بزرگداشت کیانوش عیاری و افتتاح گنجینه این فیلمساز در موزه سینما
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- نمایش موزیکال «شازده کوچولو» / گزارش تصویری
- پیکر مسعود اسکویی به خانه ابدی بدرقه شد/ چرا برخی آدمها محبوب میشوند؟
- پایان تصویربرداری فیلم «ویلای موروثی»/ روایتی از زندگی یک باغبان
- رقابت ستارههای یک کمدی و یک درام عاشقانه تاریخی/ میزبانی سینماها از دو فیلم جدید
- پولاد کیمیایی برای «گالیله» میخواند
- فرصت ۳ فیلم کوتاه ایرانی برای اسکار ۲۰۲۵
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد
- روسای جدید آکادمی سزار معرفی شدند
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا