سینماسینما، امیرعلی نصیری
مجموعه جیران داستانی عاشقانه و تاریخی است که شش سال از زندگی ناصرالدین شاه ـ چهارمین پادشاه قاجار ـ را به تصویر میکشد؛ این ماجرا که در دوران پس از مرگ امیرکبیر و صدراعظم شدن میرزا آقاخان نوری شروع میشود؛ داستان آشنایی و عشق شاه با دختر روستایی به نام خدیجهخانم تجریشی است که به سبب چشمان درشتش، شاه نام «جیران» را بر او نهاد*.
در میان انبوه مجموعههای نمایش خانگی، جیران نکات مثبتی برای من داشت که باعث شد تاکنون از تماشایش پشیمان نشوم:
ـ مهمترین دلیل، حضور فردی در تاریخ با نام خدیجهخانم تجریشی (ملقب به جیران) که همسر موقت شاه بوده است.
ـ یادآوری تاریخی برخی از حوادث؛ مثلاً آقاخان نوری وزیر بعد از امیرکبیر بود و کسی که در قتل او نقش داشت.
ـ عزتالدوله یا ملکزاده (خواهر ناصرالدین شاه) به عقد فرزند آقاخان نوری در آمد.
ـ آشناییزدایی از چهره شاهان قجری؛ بهعنوان فردی بیاراده که کاملاً تحت تأثیر دیگران است.
ـ معنی «صاحبقرانیه» و اینکه لقب ناصرالدین شاه بوده است؛ عنوانی که بر روی کاخ ییلاقی شاه نیز گذاشته شد.
ـ آشنایی با برخی از مشاغل زمان قاجار؛ مانند خواجهباشی یا نظامالملک.
اما نقاط ضعفی نیز دارد که باعث تأسف است و آرزو میکردم به شکل دیگری رقم میخورد تا شاهد نتیجه بهتری بودیم:
ـ چهرهپردازی بازیگران (بهویژه ناصرالدین شاه تا پیش از اصلاح محاسن) مبالغهآمیز و تصنعی است. بهعنوان یک نمونه باورپذیرتر، مجموعه امیرکبیر (سعید نیکپور، ۱۳۶۴) را به یاد بیاورید.
ـ دیالوگ بازیگران و نحوه ادای آنها با زمانهای که در آن میگذرد، همخوانی ندارد؛ مثلاً مقایسه کنید با کمالالملک (زندهیاد علی حاتمی، ۱۳۶۲) که مربوط به برهه تاریخی مشابهی است. کمالالملک در جایی از فیلم میگوید: «دندان کبابخوری ندارم. خوراکم نان و ماست است.» دندان کبابخوری اصطلاحی در گویش تهران قدیم است؛ یعنی نمیتوانم غذای خوب بخورم.
ـ مطمئنم که برای طراحی لباس وقت و بودجه زیادی صرف شده است؛ اما پوشش بازیگران (بهویژه هنروران و لشکریان) بسیار تمیز و اتوکشیده است؛ گویی تازه از خشکشویی در آمدهاند!
ـ در اکثر صحنههای خارجی، گروهی هنرور (در کاخ یا شهر) مدام با چیزی در دست در حال رفت و آمد هستند. بهندرت میتوان مغازهای دید یا فردی که مشغول پیشهای باشد (مقایسه کنید با مجموعه هزاردستان که شاطر و کبابی از شهر به شهرک سینمایی بردند).
ـ در تیتراژ آمده که فیلمبرداری در اماکن تاریخی با نظارت میراث و بدون هر گونه صدمه به آنها بوده است؛ آرزو میکنم که همینطور باشد!
حسن فتحی (نویسنده و کارگردان مجموعه) با تاریخ معاصر بیگانه نیست؛ از ساختههای او مجموعههای شهرزاد، مدار صفر درجه، شب دهم و پهلوانان نمیمیرند نیز در گذشته سپری میشدند. منتظر اثر بعدی او هستم.
* ویکیپدیای فارسی با اندکی تصرف.
![](/wp-content/themes/cinemacinema/img/tel.gif)
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- ساختار زدایی جنگ و صلح فتحی؛ انسان مست عشق/ نگاهی به فیلم «مست عشق»
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- به مناسبت عید سعید فطر؛ شهاب حسینی، پارسا پیروزفر، بهرام افشاری و هانده اَرچل روی پرده سینماها
- نگاهی به چند مجموعه ماندگار مذهبی؛ چرا این سریالها مدام تکرار میشوند؟
- بازیگران سریال «آهوی من مارال» بیانیه منتشر کردند/ اعلام برائت از حواشی
- سرنوشت نامعلوم آخرین فیلم حسن فتحی/ آیا «مست عشق» بالاخره اکران میشود؟
- نسخه ویژه نابینایان سریال «جیران» با صدای گلاره عباسی منتشر میشود
- هزینه این شکستها را چه کسی حساب میکند؟/ سال ۱۴۰۰، سال ناکامی سریالهای شبکه نمایش خانگی
- مریلا زارعی؛ واقعیترین مهدعلیا
- گزارشی از واکنشها به ویدئوی اعتراضی مهرجویی/ اندوه عمومی سینماگران ایرانی
- فَأَیْنَ تَذْهَبُونَ آقایان سازمان سینمایی !؟/ واکنش حسن فتحی به سخنان تلخ و غم انگیز مهرجویی
- عاشقانهای خام از کارگردانی کاربلد/ نگاهی به سریال «جیران»
- «جیرانِ» حسن فتحی، انتظار آفرین در گام نخست
- حسن فتحی ، علی حاتمی و تحریف تاریخ
- اعلام رای ساترا درباره شباهت سریالهای «آهوی من مارال» و «جیران»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت کیوان کثیریان؛ کلی آیهی یأس و یک آرزو/ درباره انتخاب وزیر ارشاد دولت چهاردهم
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- سعید راد درگذشت
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
آخرین ها
- عشق از راه میرسد/ نگاهی به فیلم «چرا گریه نمیکنی؟»
- معرفی فیلمهای سارایوو ۲۰۲۴/ ۵۴ فیلم در ۴ بخش رقابت میکنند
- فیلم استیو مککویین پایانبخش جشنواره نیویورک ۲۰۲۴ شد
- دو جایزه جشنواره ایتالیایی به «سرنوشتِ» ایرانی رسید
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
- «درون بیرون ۲» پرفروشترین انیمیشن تاریخ شد/ عبور از «یخ زده ۲»
- گفتوگو با مدیر جشنواره ونیز؛ سینما همچنان مؤثرترین راه برای اندیشیدن به دنیای معاصر است
- بهترین مستندهای سال در فهرست نهایی جوایز مستند بریتانیا ۲۰۲۴
- مراسم تشییع زنده یاد سعید راد / گزارش تصویری
- ستارهای که عاشق وطنش بود؛ بدرقه سعید راد به خانه ابدی
- واکنش وزیر ارشاد به انتقادات سینماگران از یک مصوبه
- به مناسبت آغاز ششمین سال فعالیت سوینا منتشر میشود؛ نسخه ویژه نابینایان «راتاتویی» با صدای محسن بهرامی
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
- اعلام فیلمهای جشنواره ونیز؛ «شاهدِ» ایرانی در بخش افقها
- «مرد نمکی» به مثابه یک جریان بوروکراتیک
- جشنواره درسدن به «پریسان» ۳ جایزه داد
- نمایش «پیانو» در جشنواره «بچههای مارانو»
- سینمای ایران تیرماه امسال ۱۲۰ میلیارد فروخت
- سه نمایش جدید روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو
- انتشار قسمت دوم نسخه ویژه نابینایان «هزار دستان» با صدای بهروز رضوی
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- فیلمهای بخش هفته منتقدان ونیز معرفی شدند/ فیلم یک سینماگر ایرانی در لیست
- انیمیشن ایرانی نامزد «گل طلایی» چینی شد
- «۱-» در آمریکا رقابت میکند
- سعید راد / گزارش تصویری
- معرفی بازیگران نمایش «رگتیچ»/ آغاز بلیت فروشی
- نمایش و تحلیل فیلم «ساز دهنی» امیر نادری در بنیاد حریری
- سعید راد درگذشت
- انتشار عکس گریم متفاوت رضا عطاران/ «قیف» اکران میشود