سینماسینما، محمدرضا مقدسیان
«مردیبدونسایه» دست روی سوژه مهمی گذاشته، سوژهای که در بستر اجتماع درحال گذار به مدرنیته ایران احتمال بروز بسیار دارد. ماجرا ماجرای حضور اجتماعی زنان در بستری با ظاهر مدرن و باطنی همچنان سنتی است. در دل این فضای پرتناقض بساط سوتفاهم و گله مند شدن مردان از زنان و زنان از مردان فراهم است. «مردی بدون سایه» هم دست روی این نقیصه کمدی تراژیک گذاشته است.
اما این ایده در حد همان طرح اولیه یک صفحه ای باقی مانده و به فیلمنامه با ساختار منسجم بدل نشده تا بعدتر به فیلمی قابل تامل تبدیل شود. در واقع شیرازه از هم پاشیده فیلمنامه باعث شده تا تمام تلاشهای تکنیکی کارگردان، بازیگران و سایر دست اندر کاران تولید کار به نتیجه ای در خور منتهی نشود.
داستان تک خطی فیلم درعین قابلپیش بینی و کهنه بودنش به فیلمنامهای قابل توجه بدل نشده است. فیلمنامه «مردی بدون سایه» تمام تلاشش را کرده تا به هر نحو ممکن مخاطب را تا انتهای فیلم بکشاند و پایانبندیای که خود فیلنامهنویس هم به وضوح دلبسته آن است را رو کند، بلکه گشایشی در کار فیلم رقم بخورد. که نمیخورد.
شاهپیرنگ فیلم چندان بدیع نیست؛ اما این تمام ماجرا هم نیست. خرده پیرنگهایی که در فیلم کاشته شده تا مخاطب را درگیر حل معما و آلودهشدن به ماجرای قضاوت کند هم راه به جایی نبرده است. این نقیصه چنان در فیلم جاری است که بعضا خرده پیرنگها باعث انشقاق و پراکندگی در مسیر روایی فیلم میشوند. این خرده پیرنگ ها در برخی موارد چنان باسمه ای و مصنوعی در پازل داستان چیده شدهاند که به جای آنکه به خلق فضایی معمایی کمک کنند، موجب افت کیفیت هیجانات ذاتی فیلمنامه میشوند و مخاطب را از رسیدن به سطح بالایی از هیجان و درگیری با داستان (که هدف فیلم است) دور میکنند.
در این میان ناگفته نماند که چه به دلیل نقصهای جدی فیلمنامه و چه به دلیل ضعف و کاهلی در اجرا و کارگردانی، بازیگران حاضر در فیلم هم با شمایلی تکراری و تیپیکال ظاهر شدهاند و حضورشان چندان بویی از تازگی در جهت لذتبردن مخاطب بابت تماشای بازی آنها و مهمتر از آن همدل شدنشان با شخصیتها و دنبال کردن اهداف و انگیزههای آنها را ناشدنی کرده است. این ویژگی در مورد بازی علی مصفا، امیر آقایی، فرهاد اصلانی و … عیان است.
ماجرای لیلا حاتمی در نقش «سایه» اما کمی متفاوت است. بعد از تماشای چند فیلم متاخر علیرضا رئیسیان یعنی «ایستگاه متروک»، «چهل سالگی»، «دوران عاشقی» و حالا «مردی بدون سایه» دور از ذهن نیست که فرض کنیم رئیسیان اساسا فیلمهایش را بر مبنای حضور لیلا حاتمی می سازد. نتیجه اینکه تمام انرژی فیلم و فیلمساز معطوف به درخشش ظاهری و البته دراماتیک لیلا حاتمی شود. حاصل اینکه لیلا حاتمی در این فیلم هم مثل قالب آثار پیشین رئیسیان نه چندان خارق العاده اما قابل اعتنا و به قاعده ظاهر شده است و این شاید تنها نکته برجسته و قابل اهمیت «مردی بدون سایه» است. فیلمی که تنها بر پایه سایه حضور لیلا حاتمی و ویژگی های ظاهری و کیفی او رنگ گرفته تا بی سایه شدن مرد فیلم معنایی قابل درک بیابد و مخاطب از نبودن سایه غمگین شود.

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- فیلمبرداری «هِرمان» به پایان رسید
- جنگ یک مادر، برای رستگاری دختر/ اولین خلاصه داستان فیلم «قاتل و وحشی» + تصویری جدید از لیلا حاتمی
- انتخابات انجمن تهیه کننده _ کارگردانان سینما برگزار شد
- دروغ گفتن یا دروغ نگفتن، مسئله تنها این نیست/ نگاهی به «جدایی نادر از سیمین»؛ به مناسبت دهمین سالِ اکرانش
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- فیلمی متفاوت نه البته بینقص/ نگاهی به فیلم «گزارش یک قتل»
- عکسی منتشر نشده از علی حاتمی که لیلا حاتمی به موزه سینما اهدا کرد
- به بهانه درگذشت کامبوزیا پرتوی/ یادداشتهایی از مهرجویی، الوند، رئیسیان، توحیدی، تابش، حقیقی، صائمی
- لیلا حاتمی بازیگر فیلم «دسته دختران» منیر قیدی شد
- برشهای کوتاه/ سکانسهایی از فیلم هر شب تنهایی
- لیلا حاتمی بازیگر فیلم جدید حمید نعمتالله شد
- لیلا حاتمی بازیگر فیلم جدید ترنس مالیک شد/ ایفای نقشی که قبلا مونیکا بلوچی بازی کرده بود
- اسناد هنری و عکسهای علی حاتمی در گنجینه هنری این هنرمند در موزه سینما + عکس
- «سوئیچ پن»/ یادداشتی بر فیلم «مردی بدون سایه»
- «قاتل و وحشی» در ژانر جنایی کلید خورد
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- نوید محمدزاده «آکتور» میشود/ زندگی چند بازیگر تئاتر جلوی دوربین
- جایزه بهترین فیلم غیر اروپایی جشن مستقل فیلم اروپا برای «آخر هفته»
- تاثیرگذار و حرفهای
- حسین قورچیان صداگذاری «کولبرف» را به پایان رساند
- «شنای پروانه» رکورد فروش اکران آنلاین را شکست
- معرفی برگزیدگان «جوایز آنی»/ بیشترین جایزه به «روح» و «هادیان گرگ» رسید
- راهیابی فیلم کوتاه «طعم شیرین تاریکی» به جشنواره کره جنوبی
- هلن مککروری / گزارش تصویری
- سهم رسانهایها از پروژههای میلیاردی
- برنامه عشق کتاب برای دوستداران کتاب
- «ایرانزاد» صدایِ مردمِ جزیره هرمز شد/ دوربین ایرانزادیها به دنبال تصویری تازه از مردم معاصر خطه جنوب
- فیلمبرداری «نگهبان شب» تا اطلاع ثانوی متوقف شد
- نمایش مستند «عالیجناب» در جشنواره فیلمهای قومنگارانه وین
- هلن مککروری بازیگر «هری پاتر» و «پیکی بلایندرز» درگذشت
- پوستر جشنواره «ملاقاتهای سینمایی پراد» منتشر شد/ تجلیل از بازیگر مشهور فرانسوی
- مراکز فرهنگی هنری یک هفته دیگر تعطیل خواهند بود
- فیلمبرداری «شهرک» متوقف شد
- ادامه تصویربرداری فصل دوم «ملکه گدایان» پس از کاهش کرونا
- مراسم تشییع پیکر محسن قاضیمرادی برگزار شد
- مدس میکلسن هم با «ایندیانا جونز ۵» همراه میشود
- دکور «بهشت تبهکاران» به کارگردانی مسعود جعفریجوزانی ساخته شد
- گای پیرس و مونیکا بلوچی به «حافظه» پیوستند
- سکانس طلایی/ بانو ایو
- شیرطلایی افتخاری جشنواره ونیز برای روبرتو بنینی
- مهران مدیری یک سرمایه اجتماعی است
- انتشار گفتگویی منتشرنشده از محمدعلی کشاورز/ هر فیلمی که بازی میکنم خودم را محاکمه میکنم که آیا کاری که کردم درست بوده
- ادامه تصویربرداری سریال «جیران»/ اولین تصویر از بهرام رادان و پریناز ایزدیار
- محسن قاضی مرادی درگذشت
- جمال ساداتیان: بسیاری از فیلمهایی که در صف اکران هستند باید به شبکه نمایشخانگی بروند/ تجربه موفق اکران آنلاین
- ناتالی پورتمن در «روزهای رها شدن» به ایفای نقش میپردازد/ رمان النا فرانته فیلم میشود