سینماسینما، الناز راسخ
سکانس پایانى فیلم مسافران در بین کارهاى بهرام بیضایى در ذهن من بیشتر نقش بسته است. در این سکانس بیضایی با استفاده از نمادها به معنایى متفاوت دست می یابد. او با گره زدن نمادها به رویا، مرگ، این بزرگترین و مهم ترین اتفاق زندگى انسانى و تأثیرش بر بازماندگان را با رنگ و بویى امید بخش به تصویر می کشد.
بیضایى سیاهی مرگ و ناامیدى ماهرخ (مژده شمسایى) براى شروع یک زندگى جدید و عزاى حاکم بر خانه و اعضاء آن را با بازگشت رویاگون مهتاب (هما روستا) و به همراه آوردن آیینه اى که خوش یمن است، به رنگی دیگر در می آورد.
آیینه که در فیلم بیضایى نماد زندگی است، در دستان کسى قرار گرفته که دیگر در این دنیا حضور ندارد. سپیدى نور که نماد روشنایی و عبور از تاریکى است در انعکاس این آیینه بر روى همه ى اهالى مى نشیند تا نوبت به ماهرخ برسد.
ماهرخ با لمس این نور و پس از دیدن خود در آیینه و لباس سپیدى که بر تن دارد گویى با روزهای شاد نیامده اش که در پسِ این از دست دادن هاست رو به رو مى شود.
بیضایى در این سکانس گویى می خواهد تلویحاً از مفهوم بازگشت بدن عنصرى به روح مثالى پس از مرگ سخن گوید. رخدادى که شاید اینجا تنها در رویا و خیال اتفاق افتاده اما حقیقتى انکارناپذیر است. او با این بازگشت صحنه اى قیامت گون ترتیب داده که همه به انتظار دیدن نور و خودشان در آیینه اش نشسته اند. و این نور آن هنگام که از راه می رسد بر فقیر و غنی، گناهکار و بی گناه، زن و مرد یکسان فرو می نشیند و هر یک را امید به رهایى می دهد.
بهرام بیضایی مردیست از جنس اسطوره های کهن این سرزمین که هر پلان و هر سکانس از فیلم ها و هر پرده از نمایشنامه هایش پُر است از این نمادها و اسطوره ها براى رسیدن به مفهومى درست و گاهی بدیع و چشم نواز. سالروز تولدش مبارک باشد و عمر و عزتش روزافزون.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- کالبد شکافی کارنامهی سینمایی بهرام بیضایی/ نگاهی به کتاب «موزاییک استعارهها»
- همزمان با زادروز بهرام بیضایی و سالمرگ اکبر رادی؛ «سرفصل» با یادکردی از نصرتالله نویدی منتشر شد
- بهرام بیضایی: من هزار سال بعد از مرگم هم فکر نمیکنم از ما گذشته
- اکران «دونده» در جشنواره فیلم ویسکانسین آمریکا
- سینما در ذات خود معترض است/ بررسی تاریخچه «سینمای اعتراضی» در ایران در گفتوگو با احمد طالبینژاد
- عکسی زیرخاکی از حاشیه اجرای نمایش «سلطان مار» بیضایی
- تهرانی که اشغال بود/ ادای احترام «خاتون» به بهرام بیضایی
- وقتی عدنان «باشو» شد
- گفتگویی که موزه سینما برای زادروز زنده یاد نیکو خردمند منتشر کرد/ در خانواده ما سینما اهمیت زیادی داشت
- باغ را فراموش نکن
- بر سر چهار راه خویشتن
- یادداشت اینستاگرامی مازیار فکری ارشاد درباره نمایش «چهارراه» بهرام بیضایی
- عشق مرکب حرکت است و نه مقصد / «روز واقعه»؛ باشکوهترین فیلم ساخته شده درباره عاشورا
- مژگان خالقی، کارگردان «خنده در تاریکی» در گفتگو با سینماسینما/ میل زیادی به ابتذال در تئاتر ما وجود دارد
- انتشار نسخه ویژه نابینایان «مسافران» با صدای صابر ابر + تیزر
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد
- صدور پروانه ساخت غیرسینمایی برای ۴ فیلم کوتاه داستانی
- ادامه اجرای «سهخواهر» در تالار مولوی
- یک واقعگرای بیرحم؛ دل تورو درباره میازاکی چه نوشت؟/ سینماییهای فهرست تایم ۲۰۲۴
- راهیابی ۳ فیلم کانون به جشنواره بینالمللی کودکان لکنوی هند
- تمدید فراخوان دومین جشنواره ایده تا محصول صنعت ارتباطات
- فراخوان تأمینکنندگان گوشی همراه
- «هیس» در فستیوال «روسکایا کلاسیکا» روی صحنه میرود
- کنایه کارگردان «آپاراتچی» به تبعات استفاده نکردن از تبلیغات ماهوارهای
- «گالیله» با ۳ اجرا ۳۰۰ میلیون فروخت
- کیانو ریوز در فیلم جدید روبن اوستلوند بازی میکند